Muzaffer Erdost'un ifadesiyle;
"ilhan'ın öldürülmesini 1917 Ekim Devrimi'nin yıldönümüne denk getirdiler. Alınması gereken önemli mesajlardan birisi budur. Sol Yayınları'nı öğrenci evlerinden, derneklerden, sendikalardan tek tek toplatmak yerine, "kaynağını kurutmak" onlar için daha önemliydi. Bir kitapçıda arama yapan görevli bir subayın söylediği gibi, Sol Yayınları'nın Zafer Çarşısı'nda satılmasının tümden önüne geçmek için kaynağını kurutmak...' ilhan'ı Mamak'ta döve döve öldürmelerinin asıl nedeni buydu."
7 kasım 1980'de ekim devrimi'nin yıldönümünde; Sol ve Onur yayınları sahipleri Muzaffer ve ilhan Erdost kardeşler, ''yasak yayın bulundurdukları'' gerekçesiyle gözaltına alınır. Mamak Askeri Cezaevi'nde, bir bloktan bir başka bloka nakledilen Erdost kardeşler, araca bindirilmeden önce, araç içerisinde ve araçtan indirildikten sonra dövülür.
ilhan Erdost, koğuşa alındıktan birkaç dakika sonra hayatını kaybeder.
Onur Yayınları sahibi ilhan Erdost, 7 Kasım 1980'de ağabeyi, Muzaffer Erdost'la birlikte gözaltına alındı. Mamak Askeri Cezaevi A-Blok'ta fişlenen iki kardeşin, önden ve yandan fotoğrafları çekildi. Saçları ve bıyıkları kesildi. C-Bloka götürülmek üzere, Reo denilen kapalı cezaevi arabasına tekme tokat bindirildiler. Astsubay Şükrü Bağ, Erdost kardeşlere, eşyaları aranırken, "On yaşındaki bebeleri zehirlediniz, içerisi sizin zehirlediklerinizle dolu!" diyecekti.
Arabaya bindirildikten sonra da, -görevli üç muhafız erin Askeri Yargıtay'a yazdıkları dilekçelerde belirttiklerine göre- yanındaki erleri kıyıya çekmiş, "Bunlar birer yılandır, analarını ağlatmazsanız ben sizin ananızı ağlatırım!" diyerek, dövülmeleri için emir vermişti.
A-Bloktan iki yüz metre ötedeki C-Bloka gidecek araba hareket etmeden iki kardeşi hazırola getiren dört er, cop, tekme ve tokatla dövmeye başlamıştı. Nice sonra araç hareket etti. Sürekli dövüyorlardı. Bir ara ilhan Erdost yüzükoyun düşmüş, muhafız erlerin cop ve tekmeleri altında zorlukla doğrulmuştu.
25-30 dakika süren yolculuktan sonra, C-Blok F - Koğuşu önünde araçtan indirildiler. Uygun adımla yürütüyorlardı ki, astsubayın emriyle, geri, arabanın yanına çağrıldılar, ilhan Erdost yeniden dövdürüleceklerini anlayınca, astsubaya, sabahleyin küçük kızını Kırıkkale'de uyandırmadan evden çıktığını söyledi ve "Bizi daha fazla dövdürmeyin" dedi.
Astsubay, "Bunu daha önce düşünseydiniz!" diye yanıtladı, kendisinin de küçük kızını ateşli hasta bırakıp geldiğini söyledi. Yeniden dövüldüler. Bu kez, dört er birbirine yaslanmış, elleri, kollarıyla cop darbelerinden başlarını korumaya çalışan iki kardeşi, olanca hırslarıyla dövüyorlardı. Bir sigara içimi dövüldükten sonra astsubayın emriyle, dövmeyi durdurdular, ilhan Erdost bir kez daha yüzükoyun düştü. Zorlukla doğruldu.
iki kardeşi, C-Blok F Bölümü'nün tel örgüleri önünde hazırola getirdiler. Önlerinde Astsubay Bağ, arkalarında erler. Erler, ellerini yana yapıştırmalarını söylüyor. Astsubay, "Bir patlatılmadık hayalarınız kaldı, şimdi onu da patlatırlar!" diyerek yeniden dövmeleri için eliyle erlere emir veriyordu. Bir süre burada da dövüldüler. C-Blok F Bölümünün tel örgüleriyle çevrili avlusuna alındılar. Avludaki deftere, görüşleri yazıldı: "Sol".
içerde ışığın yandığı demir parmaklıklı kapıya doğru yürüttükleri sırada, sağdaki kapalı/ karanlık kapıya doğru yürümelerini söylediler. Arkalarından "Kaçma lan itoğlu it!" diyerek koşan erler kapının giriş boşluğuna sıkıştırdıkları iki kardeşi yeniden dövmeye başladılar.
Muzaffer ve ilhan Erdost, sırtları duvara dayalı kollarıyla yüzlerini darbelerden korumaya çalıştılar. O arada, biraz öteden bir ses geldi, erler durdu, sesin geldiği yöne baktılar, sonra iki kardeşi, içerde ışık yanan demir parmaklıklı kapıya doğru yürüttüler. ilhan Erdost bir kez daha yüzükoyun kapaklandı, alnını çiçek tarhının kıyısına vurdu. Güçlükle doğruldu.
Demir parmaklı kapının karşısında hazırolda durdular. Daha sonra içeriye, sağ taraftaki koğuşa alındılar. Koğuşun girişinde tahta sıraya yan yana oturdular. Muzaffer Erdost koğuştakilerden su istedi. Kimse yerinden kımıldamıyordu.
Muzaffer Erdost bir kez daha seslendi koğuşa, bir bardak su verin diye. Kimsenin kımıldamadığını gören ilhan Erdost, oturduğu yerden kalktı avluya bakan pencerenin önüne doğru gitti. Koğuştakiler koştular, ilhan Erdost'un yerine oturmasını söylediler. Korku içindeydiler. Muzaffer Erdost ilhan'a doğru yürüdü. Bir ara göz göze geldi ilhan'la, ilhan Erdost'un yüzü kanlı, paltosu kanlıydı.
"Midem bulanıyor, kusacağım!" diye bağırdı ilhan Erdost. Yere yığılırken, kollarından kaldırıp bir yatağa uzattılar. Koğuştakilerden biri "Şekerli getirin!" diye fırladı yerinden. Muzaffer Erdost'u içerde bir ranzanın altına uzattılar. Sorular sordu içerdekiler. Adlarını öğrenince tanıdılar iki kardeşi. O sırada ilhan Erdost'un koluna iki tutuklu girmiş, Muzaffer Erdost'u yatırdıkları yatağın yanına getirdiler.
Orada ilhan Erdost sağ dizi üstüne çömeldi, kolları sarktı, başı hafif öne düştü. Muzaffer Erdost, "ilhan, ilhan!" dedi, bir daha yineledi, ilhan ses vermedi.
ilhan Erdost'u yatağa uzattılar. Biri nabzına baktı, "Bunun nabzı durmuş!" dedi. Tıp öğrencisi Vahap yapay solunum yaptırdı. Biraz sonra geldiler, baktılar, "Ölmüş bu!" dediler, uzattıkları battaniye ile aldı götürdüler ilhan Erdost'u.
Soruşturmayı yürüten askeri savcı, Erdost kardeşleri döven dört erden birinin muhafız görevi olmadığını saptadı. Bu erin Etlik'te sağ militan olarak ünlendiği sonradan öğrenilecekti.
Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı Askeri Savcılığı dört er hakkında kasten adam öldürmek, astsubay hakkında ise kasten adam öldürmeye azmettirmek suçlarından dava açtı.
Yargılama 7 yıl sürdü.
Görevli üç er, ayrı ayrı 10 yıl 8 ay ağır hapis cezası aldı. Özel amaçla arabaya binmiş olan ere, 8 yıl hapis cezası verildi. Astsubay da ilkin 10 yıl 8 ay hapis cezası aldı. Bu ceza Askeri Yargıtay Genel Kurulu'nda onaylandı ve kesinleşti. Ama astsubayın, şoför mahallinden dövülme olayını duymasının ve görmesinin olanaksız olduğu görüşüyle Askeri Yargıtay 5. Dairesi, yargılamanın yeniden yapılmasına karar verdi.
Astsubay Şükrü Bağ'a bu kez görevi ihmalden ve üst sınırdan 3 yıl hapis cezası verildi; Askeri Yargıtay 5. Dairesi kararı bozdu; bu kez 6 ay hapis cezası verildi. Erdost kardeşlerin nakledildikleri Reo aracında, tutuklulara ayrılan bölüm ile muhafız erlere ayrılan bölüm arasındaki parmaklıklı kapıyı kilitlemediği için "görevini ihmal" etmişti. 6 aya kadar olan ve cezaların temyizi, yalnızca sıkıyönetim komutanının takdirine ve yetkisine bağlıydı. Sıkıyönetim komutanı da kararı temyiz etmedi, tasdik etti.
Gözaltına alınmalarının, suçlarının nedeni, ilkyaz Basımevi'nde çok sayıda yasak yayın bulundurmak olarak belirtilmişti. Oysa ilkyaz Basımevi'nde yasaklanmış tek bir yayın yoktu, ilhan'ın öldürüldüğü tarihten bir süre sonra, Birinci Şubeden görevli memurlar ilkyaz Basımevi'ni açmaya geldiklerinde tek bir kitap almadılar. Açıp gittiler.
Ne var ki basımevinin açılması için verilen kararın tarihi 30 Ekim 1980'di, yani ilhan Erdost'un öldürüldüğü tarihten yedi gün öncesine aitti. Gözaltına alınmaları için verilen kararda da, basımevinin açılması için verilen kararda da aynı komutanın imzası vardı: Recep Ergun. (OT/EÜ)
Gül Erdost, 1 Şubat 1981'de ilhan'ına şu satırları yazıyor (s.183)
Yalnız Seninle
Doyamadığım, kıyamadığım
Yavrularımın tanıyamadığı babası
Eşim, arkadaşım, yoldaşım
Gülen gözlerinin içinde yaşadığım
Anam, babam, kardaşım
Sana yanık türkülerle örülü gülü
Gözyaşlarımla sulayıp getiriyorum
Günüme seninle, hüznünle, özleminle başlayıp
Gecemi öyle bitiriyorum
Şimdi yaşamım sensiz
Evimiz seni sevenlerle dolu,
Ben kimsesiz
not: her 7 kasım'da 'ilhan Kitap Günü' dolayısıyla, onur ve sol yayınları, ilhanilhan Kitabevi'nde okurlara özel indirimler sunar.
yıllar önce ankara'da ilhan kitap günü'nde, ilhanilhan kitabevi'nden alınan kapital, ilhan erdost'un neden öldürüldüğünü derinden duyumsatır...
bundan tam 32 yıl önce, 12 eylül faşist cuntasının "şerefli" bir subayının, bir cemsenin arka tarafında, kafasına vura vura öldürdüğü güzel insanımız, yayıncımız.
şimdi bu pisliğin, çamurun, polis devletinin, neoliberalizmin, gericiliğin ve yozluğun içine batıp boğuluyorsak o, onlar, onun gibi niceleri yok diyedir...
