yüzeysel olarak bakıldığında kuşatmayı olabildiğince uzun tutup şehri kendiliğinden teslim olmaya zorlama, böylelikle de şehrin getireceği zengin ganimeti elde etme sevdasının karşılığı olarak viyanalılara dışardan yardım gelmesinin, bu yardım sonucunda da bir hezimetin elde edildiği askeri operasyon. bu öyle bir hezimettir ki o günden bugüne osmanlı her geçen gün topraklarından bir kısmını kaybeder hale gelmiştir. korunabilen son toprak parçası üzerinde de bugünün türkiye'si kurulmuştur. kısacası bu kuşatma osmanlı için sonun başlangıcı anlamını taşımaktadır. kuşatmada niçin böyle bir bekleme stratejisi çizildiği de açıktır. osmanlı yönetimi viyana'yı bir süre işgal etse de elinde tutamayacağının farkındadır. bu kuşatma zaten toprak genişletme amacıyla değil osmanlı hazinesinin en önemli kaynağının savaş ganimeti olması ve bu kaynağın bu dönemde tamamen kesilmiş olması sebebiyle hazinenin tazelenmesi adına yapılmış askeriden öte ekonomik bir harekattır. fakat işte sonu hem kısa hem de uzun vadede hüsran olmuştur...
merzifonlu kara mustafa denilen deyyusun kırım hanını çadırında tokatlaması, buna içerlenen kırım hanının tutulması gereken geçidi tutmaması ve oradan kuvvetleri ile ayrılması, lehlerin cermenlerin yardımına koşması, osmanlının sanki sıradan bir şehre gidiyor gibi basit toplarla gitmesi, yoğun kış şartları, yine merzifonlu'nun kötü stratejisi nedeni ile başarısızlığa uğramış kuşatmadır.
olayda tokatlanan kırım hanı için;
(bkz: murad giray)
osmanlının yeniçerilerin şehri yağmalamalarını engellemek için beklemesi sonucunda papalık önderliğinde oluşturalan kutsal ittifak ordusu karşısında yenilmesi üzerine kaybedilmiş kuşatmadır. osmanlı ordusu bütün eşyalarını bırakarak çekilmek zorunda kalmış hem toprak hem bolca para ve silah kaybetmiştir. osmanlının gerileme dönemini başlatan karlofça antlaşması bu olay sonunda imzalanmıştır. vatikandaki kilisenin demir bacası osmanlı topları eritilerek yapılmıştır. avrupa devletlerinde osmanlının balkanlardan atılabileceği fikri yaygınlaşmıştır. yani bu bozgun balkan devletlerinin osmanlı karşısındaki özgüvenlerini geri getirmiştir.
Çarşamba günü viyanaya yol açıldığı halde saldırı için cumayı beklenmiş namazı viyanada kılmak için. 3 tepe var viyanada osmanlı ordusu onlardan birindeymis sadrazam şehre aşık olmuş ve yagmalamak istememis. Böyle saçma nedenler yüzünden vakit kaybedilmis ve Osmanlı siki tutmuş.
şehir tam düştü düşecekken, kırım kuvvetlerinin tuna üzerindeki köprünün savunmasını bırakıp, polonya kralı jan sobieskinin, bu köprüden şehre girmeye başlayan osmanlı ordusuna arkadan saldırdığı ve kaçan viyana müdafimlerininde dönerek osmanlı ordusunu iki ateş arasında bıraktığı kuşatmadır.alamandağındaki savaşta, türk ordusu dağılmışken merzifonlu 10 bin kişilik küçük bir kuvvetle, haçlılara karşı akşama kadar cesurca savaşmış, ancak savaş kaybedildiği için önce budin' e oradanda belgrad' a çekilmiştir.
aslında osmanlı imparatorluğu'nun oldukça uygun bir uluslararası konjonktürde giriştiği kuşatma. fransa ile olan sorunları ve fransa tehdidi nedeniyle imparator leopold yaklaşan osmanlı tehlikesine karşı ordu toparlayabilmek ve müttefik sağlamak çabaları esnasında sekiz olmuş resmen. osmanlı ordusu harekete geçtiğinde bile devlet adamları arasında fransa'nın daha büyük tehdit oluşturduğu ve doğuya yönelik bu kadar askeri hazırlık yapmanın hata olduğu düşüncesinde olanlar az buz değilmiş.
aslında bize öğretildiği gibi tamamiyle bir fiyasko halinde geçmemiş savaştır. yeniçeriler lahımcıların açtığı gediklerden şehrin dış kısmını tamamen ele geçirmişlerdir. fakat jan sobieski adlı ipne ve bu ipnenin süvarileri yüzünden osmanlı yenilgi tatmış ve osmanlı veziri idam edilmiştir.
