suç kapsamına giren düşüncelerin ve ifadelerinin mutlak değil dönemsel olması, sınırlı bakış açılarının göstergesidir. döneminde çok canlar yakan suç ve ceza anlayışının yıllar sonra akla geldiğinde anlamsız gelmesi ise onun sorunlu doğasıdır.
döneminde zindan ve sürgünler sayesinde bir çok akdeniz adasını dolaşma fırsatı bulan, sonuncusunun havası yaramadığı için 48 yaşında ölen namık kemal bugün "vatan şairi"dir. kıbrıs/mağusa'daki 38 aylık zindanı ise müzedir (*).
nazım hikmet'in sürgündeki mezarını bakan ziyaret etmekte, 12 eylül darbesinden sonra plakları kırılan veya saklanan cem karaca'nın "best of" albümleri kendi ömründe basılmakta, ömrü hapislerde geçen ruhi su'nun eline bugün kimse su dökememektedir.
nostaljinin sararttığı zindanlara, mutsuz bir insanın 100 yıl önceki sevimli çocukluk fotoğraflarına bakma yüzeyselliğiyle yaklaşmanın, bugünkü zindanları anlamaya veya şimdiden müzeye dönüştürmeye hiç bir faydası yok elbet.
