köken olarak (bkz: iltibas)tan gelen bu sözcük, (bkz: azazil) isimli,Allah tarafından ilimle donatılmış ve buna mukabil meleklere öğretmenlik yapan cin tabiatlı varlığın (bkz: şeytan) diye de bilinen varlık yani) '(hz.adem)e secde mevzuunda' iltibasa yani ikiliğe düşüp, Allah tarafından kendisine ''in oradan aşağıya, orada böbürlenmek yakışmak'' demesine mukabil; kıyamet gününe değin mühlet istemesi üzerine, almış olduğu isimdir.
hamiş: 'orada' kelimesi ile kastedilen; TEKLiK BiLGiSiNiN ZUHURA GELDiĞi (bkz: mülhime nefs) makamı olup; inmek fiilinden kasıtsa kendisine verilen ilimin alınması neticesinde (bkz: emmare nefs)e geri dönmekten ibarettir. Tabii bunlar sadece olması kuvvetle muhtemel yorumlar olup, kesinliğini sadece allah bilir.
onyedinci asra ait kimi iskoç kaynağına göre; iblis çok bilgili bir araştırmacı ve düşünürdür. binlerce yıllık yoğun çalışmalardan sonra; felsefe, din ve ilime ileri derecede hakim olmuştur. yaşıyla orantılı olarak, deneyim ve bilgisi arttığından; hinlikte insanoğlu ile kıyaslanamaz.
Bakara suresinde melek olduğundan bahsedilir. yani insanlar melekten üstün olabileceği gibi şeytandan daha kötüde olabilir. enam suresi 34. ayet;
--spoiler--
Ve meleklere; "Adem'e secde edin" dedik. iblis hariç (hepsi) secde ettiler. O ise, diretti ve kibirlendi, (böylece) kafirlerden oldu.
--spoiler--
fakat kehf suresinin 50.ayetinde iblis'in cinlerden olduğu açıkca yazmaktadır. yani iblis "cin melek" gibi bir şey galiba. kehf suresi 50. ayet;
--spoiler--
Yine o vakti hatırla ki biz, meleklere: "Âdem'e secde edin!" demiştik. iblis hariç olmak üzere onlar hemen secde ettiler. iblis cinlerdendi, Rabbinin emrinden dışarı çıktı. Şimdi siz beni bırakıp da iblis'i ve soyunu dostlar mı ediniyorsunuz? Halbuki onlar sizin düşmanınızdır. Zalimler için bu ne kötü bir değişmedir.
--spoiler--