imek, ekeylem, isim fiili gibi tabirlerle de adlandırılır. türkçede fiil içermeyen cümlelerin bir haber bildirmesini sağlar. misal, "kitap" şeklinde bir cümle hüküm bildirmez dolayısı ile iletişimde bir haber değildir; hatta eksiktir, cümle bile sayılmayabilir. "kitaptır" ise bir hüküm bildiren ve haber olmuş en basit cümle yapısına örnektir. bu cümleyi fiil yapan i fiilidir. (derinine inersek "kitaptır" aslında tur < turur, durmak: "kitap durur").
buna ek olarak türkçede bir fiilin birden çok zaman bildiren ek almasını sağlar. "konuşacaktı" şeklinde bir kelime aslında "konuşacak idi" dir. yazı dilinde de i fiilinin bu şekilde kullanımına tanık oluruz. buna rağmen gramerlerimizde katmerli fiil çekimi diye bir tanımlama vardır ki yanlıştır. bir fiil ancak bir zamanda gerçekleşebilir ya da hangi zamanda gerçekleştiği bilinemez. "konuşacaktı" kelimesinden konuşma fiilinin şimdiden önce bir zamanda, gelecekte yapılmasının tasarlandığını anlıyoruz. fakat buradan konuşma fiilinin gerçekleşip gerçekleşmediği haberini almıyoruz. hatta öğrenmek için: "ee, konuştu mu?" diye de sorabiliriz. ingilizce'de "ecek-i di" kalıbı tek bir kelime ile karşılanıyor *. ingilizler kip oluşturmayı sevdikleri için "bir fiilin geçmişte sonraki bir zamanda yapılmak üzere tasarlanması" durumunu kalıplaştırmışlar. biz ise eklerimizi yani legolarımızı kullanarak yeni bir yapıyı bu şekilde karşılamışız. i fiili olmasaydı "ecek i-di" durumu için başka bir ek bulmamız gerekecekti. güzel bir pratik zeka örneği.
i fiili türkçede özel durumlu bir yardımcı fiildir. diğer fiiller gibi her türlü fiil çekimine giremez. imiş, idi, ise dışında başka bir tasarlama veya bildirme kipinde olamaz. yardımcı fiil olması nedeniyle her zaman birleşik fiil yapısı oluşturur.
