yanlış olmasın ama yanılmıyorsam kendisi kadınların münasip yerlerini kalplerinden önce verdiklerini söylemiştir. birisinden duydum ben de, adam balzac'ın söylediğinden gayet emindi.
balzac, en büyük fransız romancılardan biridir. sayısı 90'ın üstünde olan yapıtlarıyla gerçek bir evren yaratmıştır. bu evrende, 1830 yılları fransız toplumunun çeşitli tiplerini yansıtan çok sayıda roman kahramanı, birer destan kahramanı düzeyine ulaşmıştır. ve yine güçlü bir anlatım içinde modern toplumun değer yargılarının ve mitoslarının birer aynası bulunmaktadır. balzac bütün romanlarını insanlık komedyası(comedie humaine) adı altında toplamıştır. her roman bu bütünün sanki birer bölümüdür ve yazarın da dediği gibi batının binbir gece masalları nı oluşturur.
"erkekler kadınların içinde geçenleri bilseydi daha çabuk davranırlardı" sözünün sahibi, betimleme ustası fransız yazar. bu söz, vadideki zambak'ta yer alan kontes karakterinin ölmeden önce aşığına yazdığı mektup düşünüldüğünde cidden anlam kazanıyor.
dünya edebiyatının doruk noktasıdır aşılması için; shakespeare kanını taşıyan bir hatunun dostoyevski nin yedinci kuşak torunundan hamile kalması doğacak bebeğin ingiliz olup şakır şakır fransızca yazması lazım gelir.
sağ elinin kalbinin üzerinde durduğu portresini ne zaman görsem bana hep "eywallah" diyormuş gibi gelen yazar. halbuki işin aslı da öyledir. biz de kullanılan "eywallah" ile balzac'ın sıfatı olan "onur" kavramları benzerlik gösteren içeriklere sahiptir.
