Hitler hem ben hemde mussolini Atatürk ü örnek aldık demiştir. o bizim öğretmenimiz ilham kaynağımızdır demişken ne diye hitler diyonuz.
Stefan Ihrig’in kaleme alığı ‘Nazilerin Hayalindeki Atatürk (Atatürk in the Nazi Imagination)‘ isimli kitapta, Hitler’in 1’inci Dünya Savaşı sonrasında Atatürk’ün Anadolu’da verdiği mücadeleden ve bazı politikalarından ilham aldığına dair tezler sıralanıyor.
Kitapta, ‘çaresiz ve perişan haldeki‘ Almanya’nın gözünde, Türkiye’de yaşananların ‘milliyetçi bir hayalin gerçekleşmesi‘ olarak algılandığı belirtiliyor; tarihsel bir perspektiften, savaş sonrası ‘küllerinden doğmak isteyen‘ Almanların, kurtuluş mücadelesini kazanan bir Türkiye’ye nasıl baktığı anlatılıyor.
Hitler, iktidara yükselirken italyan diktatör Benito Mussolini’yi değil, Atatürk’ü örnek aldı. Öyle ki, Türkiye’yi kendisinin ‘parlayan yıldız‘ı olarak görüyordu. Naziler, ‘Türk Ulusal Hareketi’ni model aldı; Hitler ve propaganda bakanı Joseph Goebbels Atatürk’e kişisel hayranlık besliyordu.
Ihrig bu noktada, Mussolini’nin de kendisine ‘Milanolu Mustafa Kemal‘ dediğini yazıyor. Ihrig’e göre, Nazilerin iki gazetesi Heimatland ve Völkischer Beobachter, 1921 kadar erken bir tarihte ‘Türk yöntemleri‘ni savunuyordu. Buna göre Naziler, Türkiye’nin bağımsızlığının ancak savaşla mümkün olabildiğine dikkat çekiyor, Atatürk’ün azınlıklara ve muhaliflere yaptığı baskıyı hatırlatıyordu.Nazi ideologlarından Hans Trobst, Türkiye’nin Ermeniler ve Rumlar gibi ‘kan emici‘ler ve ‘parazitler‘den ‘ulusal arınma‘ süreci hakkında yazılar kaleme almıştı. Trobst daha sonra Türkiye hakkındaki yazıları okuması için Hitler’le tanışmaya çağırıldı. Kitapta, Hitler’in sekreterinin bizzat aşırı sağcı lider adına Trobst’a bir mektup gönderdiği de belirtiliyor. Buna göre mektupta ”Sizin Türkiye’de tanık olduğunuz şey, bizim kendimizi özgürleştirmek için gelecekte yapmamız gereken şey” deniliyordu.
Hitler, Birahane Darbesi’nin ardından yargılandığı davada da kendisini savunurken, iktidarı ele geçirme girişiminin haince olmadığını öne sürdü; ‘ulusunun özgürlüğünü kazanmayı amaçladığını‘ söyleyerek Atatürk ve Mussolini’yi örnek gösterdi.
Hitler 1933’te Milliyet’e verdiği söyleşide, Atatürk’ü ‘yüzyılın en önemli adamı‘ diye niteledi; ‘Atatürk’ün Türkiye’yi kurmak için liderlik ettiği başarılı kurtuluş mücadelesinin, 1920’lerin karanlığında kendisine, Nasyonel Sosyalist hareketin de başarılı olacağına dair güven verdiğini‘ söyledi. Hitler Türkiye’deki hareketi, ‘parlayan yıldızı‘ olarak niteledi.
‘Mussolini ilk öğrencisiydi, ben de ikinci’
Hitler 1938 yılında, gazetecilere ve siyasetçilere kendi doğumgününde yaptığı açıklamada, bir ülkenin kaybettiği kaynakları yeniden seferber etmesinin ve canlandırmasının mümkün olduğunu ilk kez Atatürk’ün gösterdiğini söyledi. Hitler Atatürk’ten bu bağlamda bir ‘öğretmen‘ olarak söz ediyor, ”Mussolini ilk öğrencisiydi, ben de ikinci” diyordu.