Yıkılmasının sebebi dor göçleri sonucu denizden gelen kavimlerin anadolu yu istila etmesidir tabi frigler felan bundan sonra bu dorların hepsi bizans unusuru oluyor.
10 sene önce sinemalarda gösterilen bir belgesel. tabii ki de hititler'i anlatıyor. gayet etkileyici bir üslup ve mizansen ile tabii ki. 10 sene sonra tekrar izledim, internetten bulmak epey zor oldu açıkçası.
akıbeti bilinen bir anadolu medeniyetidir. herşeyden önce ismi çivi yazısında ht şeklinde geçer, martin luther eski ahit i almancaya çevirirken het kavmi diye çevirmiş, oradan fransızca ya çevirince transkripsiyonda hittit şeklini alarak günümüze gelmiştir.
hitit devletinin nasıl yıkıldığını bilmek için iö 13.yy da gerçekleşen deniz kavimleri göçü ve demir çağı başlangıcı denen dönemi gözden geçirmek gerekir. aynı tarihlerde aramiler ortadoğuya göçerken marmara üzerinden keltler-ki biz bunlara thraklar diyoruz-, ege denizi üzerinden geç minos ve akhalar anadoluya göçmüş ve geçmiş dönemde yaşanan salgınlarla bu istilalar birleşince iaşe güçlüğü-yağmalar-saldırılar sonucu son hitit kralı ii. şuppiluliuma ugarit ten bir gemi istemiştir. burada hitit devleti sona eriyor, o gemi ya gelmedi, ya da kral o gemiye binemedi, her iki sonuç da aynı kapıya çıkıyor. demek ki bu devlet yaklaşık yarım binyıl* yaşamış.
bundan sonra ise geç hitit prensliklerini görüyoruz.
bu prenslikler de iö ilk binyılın başlarında urartular ve frigler ile birlik halinde yeni assur a karşı savaşmış ve iii. salamanser-iii.tiglat pileser dönemlerinde pasifize edilmişlerdir.
peki hititler türk müydü? bunu destekleyecek yeterlikte kanıt yok, şahsi kanaatim de olmadıkları yönünde, kaldı ki hititler hiçbir zaman anadolu da çoğunluk değildiler. anadolu da zaten hatti/luwi kültürü hititlerden önce de yaşamaktaydı. dolayısıyla hititlere ne olduğunu da buradan çıkarabilirsiniz. anadolu nun batısında zaten hitit etkisi laftan ibaretti, kuzeyde kaska ve palalar güneyde de hurriler yaşıyordu. hititler yaygın olarak issuria(toroslar) ve iç anadolu civarı yaşıyordu, zamanla buralar friglerin eline geçti.