hristiyanlık icerisinde yer alan cesitli inanc ve yasam kolları. sayıları zannedildiginden ve genelde bilinenden cok daha fazladır. benedikten, fransisken, dominiken tarikatları gibi buyuk ve kusatıcı olanların yanında heretik olmakla suclanan- ve cogu bu suclamayı hak eden- yuzlerce hristiyan tarikatı vardır. oyle ki bunlardan bazıları hicbir ilahi dinle uyusamayacak rituellere bile sahiptir. islam dunyasında var olan tarikatlardan korkanlar hristiyan tarikatlarının (ve elbette judaist- kabalacı tarikatların)tarihini bir okusalar dehset icinde kalırlar.
umberto eco'nun foucault sarkaciisimli romanında çoğunlukla heretik yapıda olanlarının adeta altından girip üstünden çıktığı, hallaç pamuğu gibi attığı tarikatlardır.opus dei, tapınak şövalyeleri, gül haçlar...üstelik görünen o ki bunların hiçbiri bağımsız kalamamış, birbirleri ile kaynaşmış, içiçe geçmiş gibidir.