hipotez testi diğer bir deyişle tahmin sınamaları olarak adlandırabiliriz. hipotez testinin ne olduğunu tam olarak anlayabilmemiz için gerekli olan birkaç tanımı bilmemizdir. bunlardan ilki hipotez kelimesinin ne anlama geldiği bizim için ne ifade ettiğidir.
hipotez kısaca doğruluğu bir araştırma ya da deney ile test edilmeye çalışılan öngörülere, denencelere denir.
hipotez testleri bir örneklem ortalaması ile bu örneklemin çekilmiş olduğunu düşündüğümüz ortalaması etrafındaki farkın anlamlı olup olmadığını (yani önemli bir fark olup olmadığını) araştırmamızı sağlayan testlerdir.
eğer iki anakütlenin ortalamaları arasındaki fark ile ilgileniyorsak; bunlardan çekilen örneklemlerin ortalamalar arasındaki farka ait hipotez testleri yaparak, farkın doğru olup olmadığını anlayabiliriz.
hipotezler
1) sıfır hipotezi (ho) main:sıfır hipotezi
null, yokluk hipotezi, istatistiksel hipotez => :örneklemden elde edilen ortalama ile anakütleye ait ortalamanın farkı "sıfır","0" sayılabilir. yani anakütle üzerinde yapılan deformasyonların anakütle aritmetik ortalamasını değiştirmeyeceği görüşünü savunur. bu görüş savunulurken istatistiksel anlamlılık denilen (%99 %97 veya %95) yanılgı payı göz önüne alınır. zaten yapılan işlemlerden sonra farkın çok küçük de olsa sıfırdan farklı olduğu görülür
2) karşıt hipotez (h1) main: karşıt hipotezi
alternatif, araştırma hipotezi.:yani yapılan deformasyonun anakütle aritmetik ortalamasını değiştireceği öngörüsüdür.
karşılaşabileceğimiz durumlar
1) ho doğrudur : hipotez testi sonunda biz doğru olduğunu buluyoruz. yani "kabul" ediyoruz.
2) ho doğru olmasına karşın hipotez testi sonunda biz onun yanlış olduğunu zannedip h_o'ı reddediyoruz.
3) h0 hatalı veya yanlıştır : biz onu doğru zannedip kabul ettik. hata!(ii. tür hata)
4) h0 hatalı veya yanlıştır : biz onun yanlış olduğunu bulduk; h0'ı reddettik. testin gücü ile bu çıkardığımız sonuç doğrudur .
not : "güç" ,bir hipotez testinin isabetliliği için önemli bir kriterdir ve her zaman maksimize edilmek istenir. güç'ün 1 çıkması o testin ideal olduğunu gösterir ama pratikte güç = 1 olan testlere çok nadir rastlanır.
i.tür-; ve ii.tur-; tipi hatalar bilinçli olarak yapılan hatalardır.burada bu hataların bilinçli yapılmasının sebebi olaylara bir de tersinden bakma gereksiniminden dolayıdır
olasılıklar
hatalı karar, ho doğru, biz onu yanlış diye reddediyoruz. (i. tip hata)
hatalı karar, ho yanlış, biz onu doğru diye kabul ediyoruz. [ii.tip hata)
hipotez testinin aşamaları
1) hipotezlerin oluşturulması nasıl yapacağım?
2) anlam düzeyinin belirlenmesi
3) örnekleme dağılımının belirlenmesi
4) ret alanının ve kritik değerin belirlenmesi
5) karşılaştırmalar, sonuç ve yorum
