Hipertimezi (unutamama hastalığı), kişinin şahsen yaşadığı olayları en ince ayrıntısına kadar kusursuz ve detaylı bir şekilde hatırlamasıdır. Bu durum beyindeki depolama bölümünün olağanüstü kapasitesinden kaynaklanır. Çok nadir görülen hipertimezi, nöropsikolojik durum olarak kabul edilmektedir.
Anıları insana kilitleyen faktörler farklıdır sayın gina carino. Herkesin böyle anıları vardır. Anıları ya büyük mutluluklar ve heyecanlar yada büyük üzüntü ve hezimetler oluşturur. Bu bahsedilen durumun olması için tüm günü hatırlamak gerekir. Hatta günleri. Ben 99 depreminde endişe içinde beklediğimiz 3 saati hatırlıyorum. 2003 yılbaşında kanal 7 de izlediğimiz izzet Yıldızhan şov’da izzet yıldızhan’ın ne giydiğini, hangi şarkıları söylediğini hatırlıyorum. Ama bunlar tetiklenen anılar.
Dünya'da toplam 20-30 kişide olduğu söylenen bir çeşit hatırlama ve unutmama sendromu.
Kişi 25 sene önce yaşadığı, gayet sıradan bir şeyi hatırlayabiliyor.
Bende de var bu.
Düşününce hatırladığım o kadar çok şey var ki...
Mesela ilkokul 4. Sınıftayken Neslihan'dan kalemtraş istemiştim.
O da vermişti. Bu yani olay.
Ya da çocukken mahalle maçında gol atmıştım. Sıradan bir gol. Boş kaleye ve bu Gözümün önüne gelebiliyor.
Veya 7 sene önce birisi yolda adres sormuştu. Onu da hatırlıyorum.
Üzerinden uzun zaman geçemedi ama sözlüğe biri cinsel organını atmıştı. O da gözümün önüne geliyor.
Böyle bir şey işte.
Mesela 11 mart 2020 günü okula gittiğimi, güneşli bir hava olduğunu, orada konferans olduğunu çok iyi hatırlıyorum. Hatta sanki müdür çok temas etmeyin gibi bir şey demişti. Sonra çatladıkapı'da denize girdiğimi, çekirdek çıtlattığımı çok iyi hatırlıyorum. Otobüste bir gaziyle tanışmıştım.
Hipertimezi, hipertimestik sendrom ya da son derece üstün otobiyografik bellek (highly superior autobiographical memory); son derece nadir bir nöropsikolojik durumdur. Temel özelliği bu kişilerin otobiyografik bellek denilen, kişinin geçmişine yönelik olaylar ve deneyimleri, normal insanlardan çok daha fazla hatta hayatının çoğunluğunu kapsayacak derecede hatırlama durumudur. ilk kez nöropsikoloji dergisi Neurocase’de 2006 yılında Elizabeth Parker, Larry Cahill, Dr Paul Tejera ve James McGaugh tarafından kaleme alınan bir makalede tanımlandı. Makaleye göre hipertimezinin iki belirleyici özelliği şunlardır;
Kişi kendi kişisel geçmişi hakkında düşünmeye anormal miktarda zaman harcamaktadır
Kişi kendi kişisel geçmişinden belirli olayları hatırlamak için olağanüstü bir kapasiteye sahiptir.[2]
Hipertimezili kişiler kendilerine bir tarih verildiğinde o tarihin hangi güne düştüğünü ve o tarihte kişisel bir bilgi olup olmadığını hatırlayabilirler. Bu bireyler yaşadıkları günleri mükemmele yakın ayrıntılarla hatırlarlar. Bunun yanı sıra bazı kişisel öneme sahip kamusal etkinlikleri de hatırlayabilirler. Bu kontrol edilemeyen dürtü sayesinde bir tarihle karşılaştıklarında o günün anılarını tekrar yaşıyor gibi hatırlayabilirler. Bu anımsama tereddüt ya da bilinçli bir çaba olmadan gerçekleşir.
Hipertimezi terimi "hyperthymesia" dan türetilmiştir. Bu terim de Yunanca kelime thymesis (anlamı "hatırlama") ve Hyper (anlamı "aşırı") den türemiştir. Galiba bende de bu hastalık olabilir zira özel günleri çok iyi hatırlayabiliyorum.
Hipertimezi kişinin geçmişte yaşadığı şeyleri ayrıntılarıyla hatırlama kapasitesini gösteren, bilinen herhangi bir nedeni olmayan nörolojik bir durumdur. Örnek vermek gerekirse, hipertimezi tanısı alan bir kişi 15 Aralık 2005 tarihinde giydiği kıyafetleri tarif edebilir ve o gün tanıştığı, konuştuğu insanları sıralayabilir.
Bu tarih hiç bir özel öneme sahip olmayan sıradan bir gün olabilir ancak yine de o günü tüm detayları ile hatırlamaktadır. Hipertimezi tanısı alan bireyler ayrıca bu günün haftanın hangi gününe denk geldiği gibi çok detaylı ayrıntıları da kolayca hatırlayabilmektedir.
bu hastalığın yüzünden kişi geçmişinde yaşamak zorunda kalır, çünkü bir anıyı hatırlaması başka bir anıyı hatırlamasını tetikler, o da sonraki anıyı derken anılar şelalesinde kaybolup gider. toplamda dünyada 20 kişide bulunur.
hafızanın yıllar öncesinde yaşanan bir olayı, görülen bir insanı en ince ayrıntılarına kadar hatırlamasını sağlayan psikolojik rahatsızlık. unforgetteable dizisinde dedektif carrie wells bu rahatsızlıktan muzdariptir.
