dünya üzerinde bulunan plakaların birbirlerinden uzaklaştıkları bölgelerde magmanın yüzeye ulaştığı alanlarda oluşan ve çevrelerinde kimyasal enerjilerinden faydalanan çeşitli canlıların yaşamalarına olanak sağlayan yapılar. canlılığın evrilmesi için uygun ortam ve şartları sağladıklarına inanılan hidrotermal bacalar ilk olarak 1949 yılında kızıldeniz tabanında keşfedilmişti. güneş ışığının erişemediği okyanus tabanında çevrelerine hayat veren bu doğal bacaların boyları 40 metreye ulaşabildiği gibi çevrelerinde sıcaklık 400 santigrata kadar yükselebilmekte.
