merhum, rahmetli olduğu gün benim de içimden buna paralel söylemler geçmişti. kanaatimce bu şekilde bağırmak kimi kesimce aşırı milliyetçi kimi kesimce de provokatör olarak tanımlanan kimselere verilmiş bir cevaptır. ancak mezkurun cenazesinde "katil devlet" diye bağırılması aklımda soru işareti bırakmıştı. (iş bu entry fazla uzun olduğu ve yazarı incisözlük tandanslı yazarlar tarafından cinsel saldırıya uğramaktan korktuğu için kısa kesilmiştir.)
insanin ismi, milletti, dini yani kimlige kazinan tum bilgiler secimler degildir. insan dunyaya gelisinde kurulu bir sisteme gozlerini acar. daha cocuk plani yapilirken, ailenin ozellikleriyle cenine yuklenen atiflar vardir. toplumsal sistemlere gore bu atiflardan bazilari belli zumreler icin olumluyken, digerleri icin olumsuz olabilmektedir. bu soylem, tek basina elbette anlamli degildir. hepimizin insan oldugu gerceginin yaninda, hala belli milletlere, belli zumrelere sahip cikilmasi ve onlar adina birlik olunmasi zorunda kalmak dehset vericidir. insanligimiza sahip cikmadan, soylemle ifade ettigimiz bu sozler hicbir zaman yerini bulmayacaktirr. hrant' ta boyle olmustur zaten. insan olmak temelini sindirmisliginin uzerine insaa ettigi varligi bazi zumrelerce anlasilamadigi icin anlamsizlik yokedilmisitr. insanoglu her daim belirsizlikten,, bilmediginden korkar. bazende tanisa bile onyargilariyla baktigi icin net goremez. bugun hepimizin herhangi bir kategori altinda toplanmasi cok anlamli degildir. cunku belirli kategorileri, kotu olaylar oldugu zaman sahiplenmekteyiz. daha humanist birlikteliklerimiz, kendi turumuzun eseri olan ofkelerimizi, defektlerimizi bogmamizi saglayacaktir. aksi takdirede iktidar ve feodal hirslar tum dunyayi kasip kavuran bu kapitalist duzeni beslemekten oteye gecmeyecektir.
söylenmeden önce, "ermenistan'da bir türk öldürülse hangisi 'türk' olurdu"nun sorgulanması gereken slogan. ben ermeni değilim, simgesel olsa bile değilim, onlar ölen ermenileri unutmayıp bu halka nefret besleyebiliyorsa, ben de onların öldürdüğü müslümanları unutmayıp onlara nefret besleyebilirim, herşey müşterek.
cinayet işlenmesini kimse tasvip etmez kanımca. lakin ülkemizde öyle çok cinayet var ki adına sayısız slogan yazmamız gereken sadece bu sloganın gündeme getirilmesi biraz abes olmuş. nedense kimse 7 şehitimizn kemikleri hala çürümemişken onlara bir slogan yazıp yaşatmıyor.
samimiyetsiz, sırf bakın tepki gösteriyorum demek için söylenen laf öbeği. sonucta ölen bir insandır. herkes gibi biz de yanlıs bulmusuzdur. ama olay bundan ibarettir. başkaları tarafından empoze edilmiş fikirlerin arkasından körü körüne gitmek böyle birşeydir. neyse sonuc olarak cinayeti tabiki kınıyoruz ama fazlası samimiyetsizlik olur.
ermeni gazeteci hrant dink'in öldürülmesinin ardından; gerek bu cinayeti kınamak, gerekse kalanlara destek vermek amacıyla söylenen sloganımsı cümle.
bu cümledeki fikire yönelik bir eleştiri getirebilirim:
bir insanı desteklemek için "o" olmak şart değildir.
bir gazeteciyi desteklemek için gazeteci olmam gerekmiyor. ermenilerin hakkını savunmak için ermeni olmam şart değil. ırkçılığı eleştirmem için zenci olmam şart değil. yahudi soykırımını eleştirmek için yahudi olmama da gerek yok. engellilerin hayatının zorluğunu anlayabilmem için engelli, kadın haklarını savunmam için kadın, hayvan katliamlarına karşı çıkmam için hayvan, tanka taş atan çocuğa üzülmem için filistinli, atom bombasından nefret etmem için japon...* olmam gerekmez.
biraz empati, biraz insanlık yeter.
hayır, ben hrant değilim; ama bir gazetecinin öldürülmesini yanlış buluyorum.
hayır, ben ermeni değilim; ama bir insanın ermeni diye öldürülmesini yanlış buluyorum.
evet. o gün ben de oradaydım. şok oldum. üzüldüm. giden elbette bir can değildi. bu toprağın ekmeği ile, suyu ile, sevgisi ile büyüyüp, en büyük aydınlardan biri olarak çıkan insan öldü, öldürüldü. belki haklı, belki haksız yere...
ama birkaç gün sonra, cenazesinde bazı insanlar, "o'nu anmak" adına şov yaptılar, ya da biz öyle algıladık.
peki hatırlar mısınız? yıllar önce artin penik diye bir vatandaş vardı. o da ermeniydi, peki ama dünyada bizim için çalışan insanları, kendi milletinden olan teröristlerin öldürdüklerini öğrenince kendini taksim'de yakıp can veren o vatan evladını kim hatırlar?
peki kim onun ölümünden sonra başlıkta geçen kelimeleri söyledi.
hiç kimse, çünkü gereksizdi.
dipnot: daha 15 yıl önce, ağdam'da, hankendi'de yaşanan olayları unutmuşa benzeyen bir avuç insanın, pkk'ya yardım ve yataklık eden devletin insanlarını kardeşi gibi bellemeleri biz türkleri ziyadesiyle üzmektedir.
kısacası; hepimiz hrant olabiliriz, ama hiç birimiz ermeni değiliz!
hrant dink'in katledilişi üzerinden üç yıl geçmesine rağmen, 2007 yılı ocak ayında yüzbinlerce türk, kürt ve ermeni içimizin en derinlerinlerinden nasıl haykırdıysak, bugün de öyle yükseliyor bu çığlığımız.
öldürülen bir anadolu çocuğu için, katledilen binlercesi için dökülen bir ağıt bu içimizden. hrant abimiz, ah hrant ahparig...