Rize'de yer alanı için konuşursak Yerli halkı hemşince konuşmamaktadır. Tarihin hiçbir döneminde de konuşmamıştır. O yüzden hemşince denilen artvin civarında konuşulan dilin ölüp ölmemesi onları ilgilendirmez.
rize'nin bir ilçesi'nin ve bu ilçede yaşayan etnik ermeni halkın adıdır.
epey eski bir dönemde ağrı civarından rize'ye yerleştikleri sanılmaktadır. osmanlı döneminde müslüman olmuşlar ve çevrelerindeki müslüman laz, rum ve türk toplumlarıyla kısmen etkileşime girmişlerdir. günümüzde hala orta yaş üstü hemşinliler, hemşince diye adlandırılan ermeni şivesini konuşurlar.
ayrıca yaşadıkları tek yer hemşin ilçesi değildir. çamlıhemşin, fındıklı, ikizdere ve diğer bazı rize ilçelerinde, erzurum'un ispir, pazaryolu, tortum ilçelerinde ve doğu marmara bölgesinde hemşin yerleşimleri mevcuttur.
oralarla hiç alakalı olmasam da, insanını, heşimceyi, taşını toprağını, yeşilliğini mavisini, doğasını, candan ciğerden toprak insanını, kültürünü, tulumunu, horonunu ve özellikle ağıtlarını çok ama çook sevdiğim bir memlekettir. hayatta ölmeden mutlaka enaz birkaç defa ziyaret edip gezmek istediğim yerdir.
hemşin, ermenice-hamshen rize'nin bir ilçesi. hemşin ilçesi rize'nin eski yerleşim birimlerinden olup, rize'nin yeni bir ilçesidir. denizden 19 km içerde, rize'ye 57 km mesafededir. yüzölçümü yaklaşık olarak 120 km² dir.ilçenin kuzeyinde pazar ilçesi, batısında çayeli ve kaptanpaşa, güneyinde çamlıhemşin yaylaları ile komşudur.
Bugün birkaç yerleşim biriminde yaşayan Hemşinliler Doğu Karadenizin en eski halklarından biridir. Gelenekleri Ve kültürlerini sürdürmede oldukça inatçı olan Hemşinliler Çokta büyük bir grup olmamalarına rağmen Karadenizde büyük bi hatırı sayılır üne sahiplerdir. Asabi, sinirli olup cana yakın tavırlarıylada öne çıkarlar.
artvin ve rize dolaylarında oynan bir horonun ismidir. Hopa hemşin, ardanuç hemşin, borçka hemşin, rize hemşin, tulum hemşin, gibi çeşitli isimlerlede bilinir. karadenizli gençlerin bir çoğu düğünlere sırf hemşin oynamak için gittiği bilinir..
hemşin ve çamlıhemşin olarak iki ilçede de adı geçen yerleşim merkezi. yaşlılar hala birincisini pazar hemşin olarak adlandırırlar. çamlıhemşin'in yöre halkının dilindeki adı ise vija altı'dır.
