aslinda gol olmasina ragmen, gerek hayvan gibi buyuk olusu, gerekse "alttan karadeniz'e bagiliymis olum o" efsaneleri yuzunden deniz olmasina layik gorulmus gol.
kafkasyada bulunan dünyanın en büyük göllerinden birisidir. üstad nazım'ın bu göl içinde güzel bir eseri vardır.
BAHRi HAZER
Ufuklardan ufuklara
ordu ordu köpüklü mor dalgalar koşuyordu;
Hazer rüzgârların dilini konuşuyor balam,
konuşup coşuyordu!
Kim demiş "çört vazmi!"
Hazer ölü bir göle benzer!
Uçsuz bucaksız başı boş tuzlu bir sudur Hazer!
Hazerde dost gezer, e.....y!..
düşman gezer!
Dalga bir dağdır
kayık bir geyik!
Dalga bir kuyu
kayık bir kova!
Çıkıyor kayık
iniyor kayık,
devrilen
bir atın
sırtından inip,
şahlanan
bir ata
biniyor kayık!
Ve Türkmen kayıkçı
dümenin yanına bağdaş kurup oturmuş.
Başında kocaman kara bir papak;
bu papak değil :
tüylü bir koyunu karnından yarıp
geçirmiş başına!
Koyunun tüyleri düşmüş kaşına!
Çıkıyor kayık
iniyor kayık
Ve kayıkçı
"Türkmenistanlı bir Buda heykeli" gibi
dümenin yanına bağdaş kurup oturmuş,
fakat, sanma ki Hazerin karşısında elpençe divan durmuş!
O bir Buda heykelinin
taştan sükûnu gibi kendinden emin
dümenin yanına bağdaş kurup oturmuş.
ismini hazar türklerinden aldığı bilinen çevresinde türklerin sık olarak bulunduğu göl niteliğindeki deniz. aynı zamanda çok sık olarak rus-türk savaşlarına ev sahipliği yapmıştır.
ismini hazar türklerinden alan dünyanın en kocaman gölüdür. eski çağlarda hep türklerin elindeydi. oğuz türkleri de buranın çevresinde yaşıyorlardı, sonra iran'dan başlayarak anadoluya geçip burayı türk ülkesine dönüştürdüler.