"rayyy rararayyyyy rararam rayyyyy rararam rayyyy rayyy raaaaaaaaaaaam raray ra rararararararararayyyyyy rarayy ra rarararam rarayyy rarararararammmm ram rarammm rarararara rarararararammmmmmmmm" diye bir müziği olan türkü. kafanızın içinde seslendirin kesinlikle hak vereceksiniz.
karşıyakayı bir süre geçtikten sonra gidilen izmir semti. allahın siktir ettiği yerlerden biridir. yüksek yerlerine konutlar yapılarak adam edilmeye çalışılsada kötü bir semttir.
öğrenmesi ve oynaması en kolay oyunlardan biri olmasına rağmen çok havalı ve güzel bir oyundur. zeybek öğrenmeye harmandalı adımlarıyla başlanır ki bunlar temel zeybek adımlarıdır. çıkışının çanakkale olduğunu duymuştum. tabi artık izmir, aydın ve çanakkale'de farklı şekillerde oynanmaktadır.
genelde sırası da şu şekildedir:
1. adım: düz
2. adım: heykel
3. adım: eşme 1 ve çökme
4. adım: kalkma ve eşme 2
5. adım: atik
6. adım: düz bitiriş
ege yiğidi efe'lerin, her duyulduğunda insanı yerinden kaldırarak "hayde bre efeleer" diye bağırıp dizleri yere vura vura oynama isteği uyandıran geleneksel oyunudur. *
ege bölgesi zeybeği, efelerin geleneksel ve en meşhur halk oyunudur.
ege köylerindeki davul zurnalı köy düğünlerinin hemen hemen tamamının vazgeçilmezidir. gün boyu yemekler yenmiştir, ama harmandalı'nın oynandığı an düğünün en çoşkulu anıdır genellikle.
kural genelde şu şekilde işler:
köydeki her mahallenin bir sancağı vardır o mahallenin gençleri tarafından taşınan.
eğer ki gelin ve damat aynı köyün iki ayrı mahallesinden ise; o iki mahallenin en iyi harmandalı oynayan iki genci karşılıklı oynarlar harmandalını...
ama eğer gelin ve damat, ikisi de egeli, ama başka ilçelerden veya illerden ise; iki seçenek vardır:
ya gelin ve damat karşılıklı oynarlar harmandalı'nı, ki çok etkileyicidir bu; ya da gelinin babası ile damatın babası karşılıklı.
ama en önemlisi için;
eğer bir egeli kız başka bir bölgenin damatına veriliyorsa;
kız ve babası karşılıklı oynarlar harmandalını. işte bu beni çok etkilemiştir her zaman. gözleri yaşartır.
not: bu videoda gösterilen fotografta; büyük kurtarıcı atatürk ölümüne yakın katıldığı son baloda, çalan batı müziğini yarıda kestirip, harmandali çaldırtmış ve dizlerini yere vura vura oynamıştır oyunu. detayları sarı zeybek belgeselinden öğrenilebilir.
oyunun figürleri şunlardır
1- düz adım .
2- ağır atlama . sağ kol havaya kaldırılır soldan dönülür 2 ileri adıö atılır ve sağ ayak önde ileriye doğru apır bir atlama yapılır 2 sn beklenir ve sağ dizin üstüne çökülür sağ el dize vurularak ağır ağır kalkılır
3- heykel : sağ ayak sol ayağın yanına alınarak çapraz durulur ve kollar yukarda sağa ve sola bakılır
4- eşme : sol ayağın üzerinde sağ ayak at eşmesi yapılıyor gibi düşün daha nasıl anlatacam bilmiyom !!!
5- atik ve dönmeli atik : tanımlayamam ...
6- bitiriş
en iyi oynadığım bir akraba düğünüdür. davul zurnacı kafaya alınır . (amcalara yemek söylersen iş biter zaten) kız tarafı ikide bir halay çeker dayıya kafa ile işaret verdikten sonra halayı keser ağırdan girer zurna ile yavaş yavaş çıkarsın insanların içinden pistin ortasına... gözler üzerinde odaklanmıştır kim lan bu artis ? diyerekten... göğüs dışarda kollar geride ağır adımlarla 1 defa dönersin sonrasında başlar dayı zeybeğe tek başına dik ve çatık kaşlarla kimseye aldırışı etmeden oynarsın ... her güzel şeyin bir sonu vardır 4 dk boyunca kimsenin sallamadığı , takmadığı bu kimmiş demediği olan sen tüm forsunu tüm ihtişamını gösterirsin 4 dk boyunca... ( zaten kimse de bilmiyor düğünde senin meydan hayde bre efem) güzel bir bitiriş ile kaparsın... alkış kıyamet kopar .
internette bütün araştırmalarıma ragmen sadece bir tane sağlam bir versiyonunu bulduğum türkü. her indirdiğim mp3'te saçma sapan türküler çıktı bir tanesinde elektro baglama ile çalınmış versiyonu vardı ki ilk notada kapattım.
arayan olur da bulamazsa uğraşmasın sağlam tek versiyonu şu
erkeklere en yakisan yurdumun en güzel halk oyunlarindan biridir. ege yöresinden gelir ve ona yakin olan baska zeybeklerde vardir misal serenler, kerimoglu,...
