bir internet yazısından copy-paste yaptığım aşağıdaki olayı çözmüş insandır. buyrun çözün:
haram ve helal kavramı dinlere göre farklılık gösterdiği gibi aynı dinin mezhepleri arasında da bariz farklı görüşler ve anlaşmazlıklara sebep olmaktadır. örnek vermek gerekirse:
islam: domuz eti, pulsuz olan deniz mahsulleri (balina, yunus baligi, kalamar, ahtapotv.s , alkollu icecekler v.s islam dininde haram olan yiyecekler 1- leş, 2- kan, 3- domuz eti, 4- allahtan başkası adına kesilenler olarak kuran ı kerim ayetinde belirtilmiştir. ayrıca aynı ayette çok zor durumda kalıp da bu 4 maddeden biri dışında hiçbir yiyecek bulamayan kişinin aşırıya gitmemek şartıyla bunlardan yiyebileceği gibi bir detay da belirtilmiştir.
yani islam dininde bu 4ünden başkası haram olarak sayılmaz.
genel olarak haram olarak bilinen yiyecekler meshepler tarafından ortaya çıkarılmıştır. mesela hanefiye göre midye ve karides yemek haramdır. ayrıca mezhepler haram olan yiyecekler konusunda kuran ile çelişmekle kalmamış, kendi aralarında da çelişmişlerdir. mesela maliki mezhebi hanefinin haram kıldığı midye ve karidesi helal kabul eder. maliki mezhebinin haram dediği at etiyse şafi, hanbeli gibi mezheplere göre helaldir. haram-healal olayı bunlada bitmez, azı dişleriyle kapıp avlayan, parçalayan kurt, ayı, köpek, sincap, tilkinin dahil olduğu hayvanlar da bu haram edilenler listesindedir. tırnaklarıyla kapıp avlayan kuşların eti de mezheplerce haram edilmiştir. yılan, kurbağa, kaplumbağa yılan, kaplumbağa, yengeç tipi hayvanlar da dahil.
alt kumelerinden alevilik: tavsan eti
yezidilik: marul
hinduizm: inek eti
budizm: her turlu et
bir cok dinde ayrica insan eti yemek haramdir...
musevilerde et yemekleriyle süt ürünlerini aynı anda tüketmek haramdır. çünkü, yavru olan kuzunun etini yerken annesinin sütünü aynı anda tüketmiş gibi olursunuz ve bu durumun gaddarca olduğunu düşünürler. bu yüzden, israil'deki mc donalds'larda milk shake ve cheeseburger satılmaz.
budizmin her turunde et yemek yasak değildir.
yahudilikte karides,kedi baligi, kopekbaligi, yilanbaligi, midye, istiridye, yunus, balina, fok ve istakoz gibi deniz hayvanlari kosher degildir yani haramdir.. yenilecek hayvan pullu ve yuzgecli olmalidir.deniz ya da nehir hayvani olmasi bu kurallari etkilemez.
yahudilerle ilgili olan yiyecekler konususunda (bkz: kosher)
ayrica ne kadar dogru bilemem ama (bir rus arkadasin yalancisiyim) incilde de tuketilen etin icindeki kanin temizlenmis olmasi gerektigi yaziliymis, ki bu da helal et ve kosher kavraminda da olan bir seydir.
mormonlarda cay ve kahve. her ne kadar bunlarin kullanimi tamamen gunah olmamasina ragmen bizdeki mekruha benzer bir durum sozkonusudur.
en az "yalnızca bir dinin mensubu ve bu din emrediyor diye değil; insansal ödev gereği kimsenin hakkını yememesi gerekliliğini benimseyen insan" kadar değerli insandır. helal olsundur.
haram ve helali kul hakkı olarak bilen insandır. haram ve helal kavramını sadece boğazına giren yemeğin hangi hayvandan elde edildiği şeklinde düşünürsek tabi ki her dinde farklılıklar gösterecektir. Ama başkasına ait bir malı, bir başkasının hakkını yemek bütün dinlerde, bütün felsefelerde suçtur. Alınteri ile kazanılan ise helaldir. sanırım burada bahsedilen haram ve helali bilen insan kavramı budur.
sadece bilen insan ise yani uygulama konteksti içinde bir fiili yoksa mesuliyeti bilmeyene göre artan insandır. ömer'e(r.a) göre inandığını yaşamayan, yaşadığına inanan kişidir. ancak öğrenmeden de olmaz. çünkü haram işlerken size "bu işleyeceğiniz büyük bir haramdır" uyarısı gelmez. sözün kısası, sadece bilmekle kalmamalı; icraata da dökülmeli...
örneğin biz, snitzel'in tavuklusunu tercih edenlerdeniz. join us...
