1941'de Bitlis'te doğan Hamza Zülfikar, Bitlis'in yerlisi olup bu ilin eski ve köklü bir ailesi olan Zülfikarlar'dandır.
ilk ve orta öğrenimini Bitlis'te tamamladı. 1958'de Bitlis Lisesi'nden mezun oldu. 1959-1960 öğretim yılında Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi'nin Türk Dili ve Edebiyatı Bölümüne kaydoldu. XV. yüzyılda yazılmış Kısasü'l-Enbiya adlı yazmanın bir bölümünün dil özelliklerini bitirme tezi olarak hazırladı. 1964'te bu Fakülteden mezun oldu.
Türk Dil Kurumu'nun açmış olduğu memurluk sınavını kazandı ve burada bir yıl çalıştıktan sonra Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'nin Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde açılan asistanlık sınavında başarılı görüldü. Bu göreve 1965 yılında atandı. 'Pekiyi' notu ile derecelenen Çağatayca Bir Kur'an Tefsiri adlı doktora teziyle 14.12.1970 tarihinde 'edebiyat doktoru' unvanını aldı.
Doçentlik sınavının bütün aşamalarını başararak 28.4.1982 tarihinde 'pekiyi' dereceyle doçent oldu. 01.12.1988 tarihinde yayınları ve bilimsel çalışmaları yeterli bulunarak Yeni Türk Dili Ana Bilim Dalının profesörlük kadrosuna atandı.
hamza zülfikar, türk diliyle ilgili araştırmalar yapmış önemli türkologlarımızdandır. ayrıca türk dili dergisinde "doğru yazalım, doğru konuşalım" başlığı altında yayımlanan yazılarına tdk'nın web sitesinden ulaşabilir. çok da faydalıdır, incelemekte fayda var.
