osmanlı dönemi hamamları, gerek erkek ve gerekse kadınlar için günlük olayların, memleket meselelerinin konuşulduğu, dedikoduların yapıldığı sosyal mekanlardılar. hamamlarda, ısınmayı sağlayan ateşlik bölümüne 'halvet', çevresinde sıralanmış, en sıcak, en değerli ve küçük odacıklara ise 'halvetlik' adı verilirdi. ayrı kurnaları ve göbek taşları bulunan bu kapısız odalar, çoğunlukla, değerli müşterilere rezerve edilirler, sıradan kişiler ise 'cümle mekanı' tabir edilen büyük ve açık mekanlarda, dış duvar boyunca sıralanmış kurnalarda yıkanırlardı. halvetliklerde bir araya gelip fısır-fısır birşeyler konuşan birkaç kişilik elit gruplar, sürekli olarak, cümle mekanını kullanan sıradan insanların gözetleyici bakışlarına hedef olduklarından, cümle mekanındaki kişiler arasında 'falanca ile filanca yine halvetlik oldular' şeklinde yönlendirici konuşmalar duyulurdu.
günümüzde ise bu deyim;
- gelin ve damadın zifaf odasına* girmesi,
- kadın ve erkeğin cinsel bir arzuyla bir araya gelmesi,
- kişinin, gözden ırak bir biçimde ve tek başına ibadet etmesi,
- iki ya da daha çok kişinin, belli bir konu üzerinde hararetli görüşmesi,
- bulunulan mekanın normalin üzerinde bir sıcaklığa sahip olması,
tenhaya çekilmek anlamına gelir. osmanlı öyle naiftir ki bizim şu anda doğrudan ve kaba bir argoyla anlattığımız şeyleri güzel bir dille anlatmıştır. biz ne diyoruz peki s.kişmek, mala vurmak, sokmak.
(bkz: ay çok utandım)
(bkz: ben de naifim)
