somuncu baba'nın öğrencisi, akşemseddin'in hocasıdır. ankara doğumludur ve orda vefat etmiştir. bayramilik adlı tasavvuf yolunun kurucusudur. yazdığı şiirlerlerin bir kısmı ilahi formatında bestelenmiştir. (bkz: n'oldu bu gönlüm)
mübarek türbesini kendini bilmez, cahillikte doktora yapmış kadın milletinin işgal ettiği yüce şahsiyet. bu kadın milletine türbe ziyaretleri yasaklayın artık. elinde şeker dağıtan mı istersiniz, elini kabre sürenleri mi istersin ? bu mübarek zatları rahat bırakın artık.
ikinci murat zamanında devlete isyan etmeye yeltenmekle suçlanmış kişidir. padişahın huzuruna getirildiğinde padişah, hacı bayram'ı gördüğü anda, bu suçlamanın yalan olduğuna kanaat getirmiştir. sonra uzun süre edirne'de misafir edilmiş ve ankara'ya dönmüştür.
ikinci murat tarafından kendisi ve talebeleri sadece ilimle uğraşsınlar diye vergi ve askerlikten muaf tutulmuşlardır. bunun üzerine uyanık türk milletinin tamamı kendisini hacı bayram veli'nin talebesi olarak tanıtıp vergi ve askerlikten yırtmaya çalışmışlardır.
durum bu noktaya gelince, ikinci murat kendisinden öğrencilerinin bir listesini istemiştir. hacı bayramı veli de binlerce öğrencisine haber yollayıp, onları ankara'nın dışında bir ovaya çağırmıştır. bir çadırın önünde elindeki bıçakla durmuş ve talebelerine seslenmiştir: "dervişlerim! bugün sizi burada kurban etmem emrolundu. hadi tek tek çadıra girin de başlayalım." bu sözü duyan kalabalık dumur olmuştur. kalabalığı yaran bir erkek ve bir kadın birbiri ardına çadıra girmişler, hacı bayram da onların arkasından çadıra girmiştir. içeriye önceden koyduğu koyunu kesmiş ve çadırın altından akan kanı gören herkes tabanları yağlamıştır. bunun üzerine hacı bayram "gördük ki talebelerimiz bu kadarmış" demiş ve ikinci murat'a bir haber yollayarak durumu anlatmış, kendisi ve talebelerine yönelik tüm muafiyetleri kaldırmasını rica etmiştir.
anadolu'daki müslüman-türk kültürünün abide isimlerinden biridir. kendi yetiştirdiği ve "köse oğlan" dediği akşemsettin, sonradan osmanlı'yı imparatorluk haline getirecek ikinci mehmet'i yetiştirmiştir.
büyük velilerden. 1352 (H. 753)de Ankara ilinin Çubuk Çayı üzerindeki Zülfadl (Sol-Fasol) köyünde doğdu. 1429 (H. 833) senesinde Ankara'da vefât etti. küçük yaşından îtibâren ilim tahsîline başladı. Ankara'da ve Bursa'da bulunan âlimlerin derslerine katılarak; tefsîr, hadîs, fıkıh gibi din ilimlerinde ve o zamânın fen ilimlerinde yetişti.
edirne eski camii ile ilgili şöyle bir anektod vardır..
--spoiler--
Fatih'in tarihçilerinden Beşir Çelebi'nin naklettiğine göre; Hacı Bayram Veli Edirne'ye II.Murat tarafından getirildikten sonra; bir gün, Eski Cami'ye gider. Camiye girdiğinde, orta kubbenin altında ibadete meşgul olan Hz.Muhammet'i görür. Orada ne yaptığını sorduğunda Peygamber kendisine:
Eski Camii iç Mekan "Bu cami benimdir, ümmetimle bile olurum. Ya Şeyh! Zinhar bu makamı hali görmesinler. Daim gelüp bunda hacet dilesinler." der.
--spoiler--
