hâzır olmayan birisinin aleyhine konuşmak, arkadan çekiştirmek, birisinin gıyabında hoşuna gitmeyen bir şey söylemek demektir. Başkalarının kusurlarını arkalarından söylemek gıybettir. Öyle ki, bir kimsenin arkasından boyuna, elbisesine, yiyip içmesine, gezip yürümesine varıncaya kadar bir kusurunu dil göz veya el ile işaret ederek göstermek de bir gıybettir. Çünkü bunları öğrenince üzüleceğinde şüphe yoktur.
Başkalarına, yapmadıkları kusurları yüklemek de iftiradır, buhtandır. Bunlar islam terbiyesine aykırıdır, kesinlikle haramdır.
Gıybetin sorumluluğundan kurtulmak için, mümkünse gıybet edilen kimseden helallik dilemeli, özür dilemelidir. Bazı alimlere göre, yapılan gıybetten pişman olup istiğfarda bulunmak yeterlidir. Çünkü durumu haber verip gıybet edilen kimseden helallik dilemek, bir üzüntüye, bir dargınlığa sebebiyet vermiş olabilir. Ancak o kimse bu gıybetten haberdar olmuşsa, o zaman kendisinden özür dileyerek helallık istemek gerekir. (Büyük islam Ansiklopedisi)
dedikodu anlamına gelir islam dininde günah olduğu bilinir kadınların bu işi yaparken çok zevk aldığı görülür daha sonra bu işi yapmamış gibi neyse dedikodusunu etmiyelim derler.
edenin yanında bulunmamak gerekir. çünkü gıybet edenin yanında bulunan kimse de gıybet etmiş sayılır. büyüklerden birisi demiş ki: gıybet edenin yanında oturan fakat gıybet etmeyen kimsenin diğerinden tek farkı ağzının yorulmamasıdır. yani gıybet eden de yanında oturan da aynı günahı alıyor.
peki buna çözüm yok mu? tabii ki var. dinimiz bununla ilgili iki şey söylüyor.
-ya gıybet edeni yaptığı gıybetten dolayı uyarıp gıybet etmemesini sağlıcaz.
-eğer uyarımıza uymuyorsa o ortamı terkedicez.
gıybet aslında toplumu ayrıştıran, insanları birbirine düşman eden bir şey. gıybet kişinin kendi özünü bulmasını engelleyen ve çevreye birçok mutsuz insan yayan kötü bir enerji.
gıybet söyleyeni de temiz kalpten mahrum ediyor.
insanlar mükemmel olmak için çırpınıp duruyor ve daha çok mutsuz oluyor.
gıybet eden insan en büyük suçu işliyor bana göre. hatta idama layık bir insandır gıybet eden.
bu alışkanlığa yakalananlar derhal tövbe edip vazgeçmeli ve akabinde gıybet ettikleri kişiden özür dilemelilerdir.
"kıyamet gününde bir insanın amel defteri açık olarak getirilir. Hak Teala'ya 'Ey Rabbim benim çok güzel amellerim ve iyiliklerim vardır, bunlar benim sayfalarıma yazılmamıştır' , deyince, o kimseye şöyle denir :
'Gıybet yaptığın için bu güzel amellerin, amel kitabından silinip çıkarılmıştır."
ayrıca ; gıybet edene sus diyene 100 şehit sevabı verileceği de bir hadiste yer almaktadır .