milan kundera, kendine has üslubuyla çek cumhuriyetinin bir kesitini ; roman gibi deneme veya deneme gibi roman biçiminde ele alıyor bu yapıtında. savaşın ardında kalan çek insanının da unutuşlara savruluşunu irdeliyor yazar.
kitaptan bir bölüm:
"litost nedir?
litost başka dillere çevrilmesi olanaksız çekce bir sözcüktür. adamakıllı açılmış bir akordeon gibi sonsuz bir duyguyu, başka bir çok duyguların bileşimi olan bir duyguyu anlatır: hüzün , acıma , pişmanlık ve özlem . sözcüğün ilk hecesi , terk edilmiş bir köpeğin sızlanmasını duyuracak biçimde uzun ve güçlü bir biçimde vurgulanır."
kundera, şaka romanın da ayyuka çıkardığı gibi sert bir mizah duygusuna sahiptir.. fakat bu sertlik kaçınılmazdır.. canı yanan insanın kaçınılmaz ve doğasına yenik mizahıdır bu.. empatinin parıltılı balonunun hiçleştiği yerde başlar.. diğerine dokunamadığın yerde.. diğerinden taşan acı ve öfkeye maruz kaldığın yerde başlar..
diğerinin hiç olmadığı kadar diğeri olduğu yerde..
olağan şüpheliler filminde kayzer şoze nin öyküsünün gücü, karısını ve çocuklarını düşmanlarının öldürmesine fırsat bırakmadan, kendisinin öldürmesinden gelir..
yeni kitabının adının ne olacağını sorduklarında 'varolmanın dayanılmaz hafifliği' der kundera.. fakat böyle bir kitabınız var dediklerinde, şimdi düşünüyorumda erken davranmışım o kitap için, o yeni kitabımın adı olacak der..
insanın varlığı ile işte o an ve an yitip giden varlığı ile sınavıdır, epi topu hafif ve dayanılmaz olan.. maruz kaldığı ile sınavı..
