Bir takımada. Sovyet döneminde çalışma kampları bu coğrafyada kuruludur. Sistem karşıtı bireylerin cezalandırıldığı, nice insanlık dramına şahitlik etmiştir.
insanların birçoğunun sippenhaftung yüzünden içlerine düştüğü, toplama kampının sscb versiyonu. babanın işlediği suçlar yüzünden çocuklar, bölgedeki yapılanmaların çıkardıkları isyanlar yüzünden bütün bölge halkının gönderildiği yer. birkaç sscb yanlısı kolpa komünist tarafından(kendine komünist, insanlık çok da umurlarında değildir) toplama kampı olmaları göz ardı edilir. converse'li tkp komünistleriyle bu konu hakkında tartışmaya girilince genelde " e noolmuş yanee** hapsaneee onlar devrim karşıtları kaldı oralarda" karşılığı alınır. vagonlarda ölmüş çoluğun çocuğun cesetleri olan fotoğraflar bu insanlar tarafından görmezden gelinir.
sscb'de ve sovyet etki alanındaki ülkelerde toplama kampları ya da baskı sistemini belirleyen terim. stalin'in ölümünden sonra çeşitli aflar ve çok sayıda kararın yeniden gözden geçirilmesi, kamplardaki tutuklu sayısının büyük ölçüde azalmasını sağladı. 1956'da tamamen dağıtıldı.
rusça'da çalışma ve ıslah kampları baş idaresi harflerinin kısaltılmışı olan ve 1923 ile 1956 arasında "topluma yeniden kazandırma merkezleri" olarak geçen kamplardır. öncelikle bu tanımı net olarak koymakta fayda var. bu kamplar hakkında çıkan en önemli söylentiler ise soljinetsin ile cia sovyetler birliği uzmanı robert conquest'in verdikleri rakamlardır. bir takım tarihçilerinde soğuk savaş boyunca katıldıkları tartışmalar sonucunda bu kamplara atılan kişi sayısının 20 ila 60 milyon değiştiği belirtilmiş ve ölü sayısınında aşağı yukarı böyle olduğu söylenmiştir. ancak ne yazık ki verilen sayılar bir türlü tutmamaktadır.
son dönemlerde aşağı yukarı 18 milyon civarında kişinin bu kamplarda zor koşullar altında çalışmaktan öldüğü söylenmektedir. o döneme bakacak olursak sovyetler birliği büyük bir savaştan çıkmış ve 20 milyon vatandaşını bu savaşta kaybetmiştir. ilerleyen dönemleri de ele alacak olursak 18 milyon vatandaşın da burada yitirildiğini görmek gerekiyor. o halde toplam 30 sene içerisinde- ki pek çoğu stalin'in son dönemleri olduğunu ele alacak olursak- içerisinde öldüğü bir ülkede yaklaşık 50 milyonluk nüfus artışını nasıl açıklayacağız? ya çok ciddi bir üreme döneminden geçilmiştir ya da hesapta ciddi hatalar vardır. diğer yandan savaştan yalnızca üç yıl sonra, üretim seviyesinin yeniden savaş öncesi rakamlara dönmesini nasıl açıklayacaz? her işçinin başına bir asker koymanın dahi bir ücreti olduğunu bilmiyor muyuz yoksa? aynı şekilde emeğin militaristleştirilmesi ve sürekli çalışma saatleri işe yarıyor olsaydı bunu kapitalistlerin neden daha önce akıl edemediğini de sorgulamak lazım.
sovyetler birliği tarım işleri komiseri olan aleksander benediktov'un sözleri bu konuda çok haklıdır: "parti stalin döneminde çok hata yapmıştır, ancak ne yazık ki insanlık tarihi olaylara yorum getirerek yazılmamıştır." glasnost döneminde gorbaçov'un emriyle sovyet tarih bilimler akademisinde yer alan ve anti-komünist kimlikleriyle tanınan Prof. Zemskov, Prof. Dugin ve Prof. Hlevnyuk'a görev verilmiş ve arşivlerden sonuçlar beklenmiştir. çıkan sonuçlar beklenildiği gibi değildir. onların bulgularına göre ceza yiyen kişilerin sayısı 4 milyon çıkmış ve 800 binden fazlasının idam edildiği ortaya çıkmıştır. üstelik bu 30 yıllık dönemde büyük siyasi çalkalanmaların, büyük bir savaşın içinden geçilmiştir. kısacası at izinin it izine karıştığı bir ortamda insanların deliler gibi haklı olmasını beklemek hayalciliktir. peki ya aynı şekilde özgür dünyanın incisine baktığımız zaman ne sonuç elde ediyoruz? barış dönemi abd'sinde, dünyanın en tepesinde olan ülkesinde 2 milyondan fazla hükümlüye aynı anda rastlıyoruz. üstelik idam sayısının kayıtlarının yüzbinleri aştığı söyleniyor. valla biz yalan söylemeyelim, arşivleri inceleyemedik zira abd'de bu konuda tutulmuş bir arşiv bulunmuyor. suç atmamak lazım.
anlaşılacağı üzere gulag'lar zor şartlar altında yapılmış bir projedir. tarihe uzaktan baktığımızda elbette yanlıştır ancak her dönemecinde ne yazık ki bu tarz sonuçları vardır. tarihin en önemli ilerlemesi sayılan fransız devriminin ardından jakobenlerin terör dönemlerinde elleri silahsız 20bin kişinin idam edildiğini ne çabuk unuttuk. en azından tarihi konuşacaksak arşivleri incelemek en önemli erdemdir, zira tek güvence arşivlerdir.
savaştan sonra * ultranasyonalist grupların elinde tutulan işkence ve soruşturma için kullanılan mekan. savaştan önce ve savaş sırasında toplamda 6 milyon kişi öldürülmüştür burada. 1 milyon sadece savaştan sonradır.
bizim türkmenistanlı bir ahmet abi vardı. eski kızıl ordu mensubu. ona bazen takılırdım ahmet abi sen gulag'a gittin mi diye. bir keresinde dayanamayıp ''gulag'a gitmedim ama çok adam yolladım '' diyerek olaya noktayı koymuştu. sadece siyasi suçluların değil sovyet rejimince dejenere kabul edilen eşcinseller,liberaller,pasifistler ve çingenelerle adi suçluların da ölmeye yollandığı rezil mi rezil bir yer.
