1852'de fransız deneysel fizikçi leon foucault tarafından icat edilmiş, basit bir düzenek oldu halde fazla değişmeden günümzde de gemi ve uçakların yön bulmakta hala kullandıkları, cayro olarak da bilinen cihaz; tabii gps cihazlarına ek olarak; asli olarak değil...
basit bir fizik oyuncagidir. icerde donen bir teker olan topactir. teker yere surtmediginden cok daha uzun sure donebilmekte, donusunun yarattigi acisal momentumdan dolayi tek bir nokta ustunde dusmeden durabilmektedir.
2 tane ic ice gecmis halkanin ortasinda donen bir tekerdir. Ince bir destek ustunde teker yere dik duracak sekilde yerlestirilirse, beklenin aksine yere dusmez onun yerine bulundugu destek ustunde doner.
Bunun sebebi, dodnen teker acisal bir momentum yaratir, yercekimi kuvveti ve de bululan destek de merkez etrafinda bir tork yaratir. Tork ile yercekimi kuvvetinin yaratacagi acisal momentumun vektorel yonleri aynidir.
Kisaca elimizde donen tekerin, bir de yercekiminin acisal momentumlari vardir. Yercekiminin acisal momentumu tekerin donus yonun degistirir, iste bu sekilde yer cekimin yaratmaya calistigi tork, merkez etrafinda donuse aktarilir.