403 yıl önce bugün, 20 Mayıs 1622 tarihinde yeniçeriler ve isyancılar tarafından tahttan indirilip öldürülen yenilik taraftarı Osmanlı Padişahı. Genç Osman ya da 2. Osman öldürülen ilk padişah olarak kayıtlara geçerken yerine 1. Mustafa getirilmiştir. Yenilikçilere karşı dar kafalıların neler yapabileceğini en iyi gösteren örneklerden birisidir. 2. Osman'ın siyasi tecrübesinin kısıtlı olması kendi sonunu da getirmiştir. Yeniçeri ocağından şikayetçi olması ve bu yapıyı ortadan kaldırmak istediğini sözüm ona yakın çevresine anlatması yeniçerilerinin kulağına gidince çıkan isyan da feci şekilde katledilmiştir. Kaynaklar Genç Osman'ın Güçlü, atletik ve iri yapılı olduğundan bahseder. Bu yüzden Muhteşem Yüzyıl'da kendisini canlandıran Taner Ölmez ile kafanızda eşleştirmeyin. Gericiliğin, bilim karşıtlığının daha o zamanlar bile ne kadar büyük bir bela olduğunu görürüz. Yaşasa ve hedeflerine ulaşabilmiş olsa bugün çok farklı yerlerde olabilirdik. 2. Osman'ın hedeflerinden biri de Atlas Okyanusu'na açılarak donanmayı güçlendirmekti. Belki Yeni Dünya'da pay sahibi olan ülkelerden biri de biz olacak ve tarih çok farklı yazılacaktı.
Tek istediği yeniçerilerden kurtulmaktı. Başarsaydı bile çok birşey değişmeyecekti.
Burada yazanların anlamadığı şu: her insanın ne yapıp yapamayacağını belirleyen en önemli faktörlerden birisi bilgisidir, görgüsüdür. O da içinde bulunduğu ortamla şekillenir. Genç Osman'ı yetişme koşulları, içinde bulunduğu ortam, aldığı eğitim neyin yanlış gittiğini, ne yaparsa kötü gidişi durdurabileceğini anlaması için yeterli değildi. Kaldı ki anlasa bile o daha ilk adım olurdu. Düşündüklerini hayata geçirmesi kendi kabiliyetlerinin çok üstünde kabiliyet ve müsait şartlar gerektirirdi.
Orjinal Osmanlı kaynaklarını okuyanlar, Osmanlı entelektüellerinin çöl gibi kurak bir ortamın ürünü olduklarını görürler. Mesela 4. Murat'a durumu düzeltmek için layihalar sunan koçi bey'in öğütleri geçmişe öykünmekten ibarettir. Katip Çelebi geçmişteki uygulamaların bugüne örnek olamayacağını fark eden nadir Osmanlı aydınlarındandır ama ne yapılması gerektiğini o da bilmez. Alayının ortak özelliklerinden birisi Avrupa kültürü hakkında hemen hiçbir şey bilmemeleridir. Oysa avrupalı aydınlar öyle değildi. Osmanlı ülkesine giden sayısız gezgin, tacir, elçi gözlemlerini yazmışlar, bunlar da matbaa aracılığıyla Avrupa entelektüel çevrelerine ulaşmıştı. Osmanlı toplumunun insanlarının ne Avrupa'da gitmeye, ne gördüklerini yazmaya, ne Avrupa dillerini öğrenmeye hevesi yoktu. Tabi matbaaları da yoktu.
Velhasıl Osmanlı'nın paçayı kurtarması hiçbir şekilde mümkün değildi. Hem gerileyişi, hem de yıkılışı mukadderdi.
zamanında aynı kafa osmanlının değişimine karşı muhafazarlık gösteriyor.
eğer o değişimler ta o zamanlardan başlasaydı... 2. mahmuta falan kalmadan, çok farklı gerçekleşirdi osmanlı tarihi.
muhtemelen 1. dünya savaşında doğru tarafta ve çok güçlü bir şekilde var olurduk. belki sevr vs hiç imzalanmaz, kurtuluş savaşı yaşanmaz... kimi avrupa ülkeleri gibi giderek demokratikleşirdik devrimlere ihtiyaç duymadan.
Genç Osman 3 Kasım 1604 yılında istanbul'da dünyaya geldi. Babası I. Ahmed, annesi ise Mahfiruz Haseki Sultandır. Genç Osman, amcası Sultan I. Mustafa sağlık sorunları nedeniyle tahttan indirilince henüz 14 yaşında iken 16. Osmanlı hükümdarı oldu.
Birçok Osmanlı padişahı gibi dönemin en iyi hocalarından ileri düzey terbiye ve tahsil gördü. Latince, Farsça, Arapça, italyanca ve Yunanca dillerini çok iyi çeviri yapabilecek düzeyde öğrendi. Yüzü çok güzel olan Sultan Genç Osman, atılgan, enerjik, zeki ve cesur bir padişahtı.
Sultan Genç Osman eş olarak saray dışından, Pertev Paşa'nın ve Şeyhülislam Es'ad Efendinin kızları ile evlendi. Yavuz Sultan Selim döneminden itibaren Osmanlı padişahlarının saray içinden evlenmesi bir gelenek olduğu için, bu davranışıyla dikkatleri üzerine çekti.
Genç Osmanın Yenilik Hareketleri
Genç Osman döneminde Osmanlı imparatorluğu sıkıntılı bir dönem yaşıyordu. Padişah bu olumsuz durumları bertaraf edebilmek adına önemli kararlar almaya çalıştı. Her yeni düzenleme girişiminde devlet adamlarının işini zorlaştırmasına rağmen cesur kararlarından vazgeçmiyordu.
Genç Osman seferlerde yaşanan başarısızlığın nedenini askerin isteksizliğine bağlıyordu. Askeri alanda yenilik yapma fikri ile ilk olarak kapıkulu ocaklarını incelemeye aldı. Yaptırdığı kontrollerde asker sayısı ile maaş defterindeki ödeme kayıtlarında tutarsızlık görünce fazladan yapılan ödemeleri kesti. Sultan Genç Osman'ın bu hareketi zabitlerin kendisine düşman olmalarına neden oldu.
Genç Osman Anadolu, Mısır ve Suriye askerlerinden oluşan yeni bir ordu kurmayı planlasa da, genç ve tecrübesiz oluşundan dolayı bir türlü istediği yeniliklerde muvaffak olamıyordu. Yeni kanunlar ve düzenlemeler yapmak istediğinde Kapıkulu Ocakları rahatsız oluyor ve bu rahatsızlıklarını dile getirmekten çekinmiyorlardı.
Yeniçerilerin isyanı
Genç Osman'ın yeni bir askeri yapılanma için asker toplamak üzere Anadolu'ya bizzat gitmek istemesi yeniçerilerin kulağına da gitmişti. Genç Osman'ın Anadolu'ya gitme iradesine Şeyhülislam Es'ad Efendi ve Sadrazam Dilaver Paşa engel oldular. Başka bir yol arayan Genç Osman Hacca gideceğini açıkladı. O güne kadar hiçbir padişahın hacca gitmemiş olmasından kuşkulanan Şeyhülislam Es'ad Efendi ve Sadrazam Dilaver Paşa, padişahı bu kararından vazgeçirmeye çalıştılar. Genç Osman'ın öldürülme nedeni olacak bu kararının arkasında durması, isyan için bekleyen Yeniçerileri harekete geçirdi.
Yeniçeriler sarayı kuşatıp sarayda görev yapan bazı devlet adamlarını katlettiler. Genç Osman Yeniçerileri ve sipahileri yaptıklarından vazgeçirmek için ne kadar çabaladıysa da onları ikna edemedi. Yeniçeriler Genç Osman'ı tahttan indirip, yerine kardeşi olan I. Mustafa tahta çıkarıldı.
Bu padişahtan sonra Osmanlı bir türlü hiçbir konuda istikrar sağlayamadı
Gerek ekonomi
Gerek siyasi
Gerekse diğer tüm konular.
Dile kolay koskoca devleti cihan padişahı 3/5 soytarı yeniçeri tarafından derdest edilip çırılçıplak soyundu at üstünde istanbul sokaklarında dolaştirildi...
Yeniçerilerin disiplinsizliği ve itaatkarsızlığı yüzünden yedi kule zindanlarında şehit edilen çok önemli bir padişahtır.eğer şehit edilmeseydi şanlı ecdadımız osmanlı imparatorluğunda her şey çok farklı olabilirdi.
Birçok düzensizliğin farkına ilk varan padişahtır.
Hatası düşüncelerini açık açık her yerde söylemesidir.
Kara Davut Paşa ve kışkırttığı yandaşları cinayeti işlemişlerdir.
Halk ise buna hiç rıza göstermemiştir.
