Yapıldığı takdirde içindeki bu genellemeye dahil olmayan kişilerin hakkını yiyen, onları üzen düşünceler topluluğu.
Kimse siz birkaç öyle örnek gördünüz diye o vasat genellemenize dahil olmak zorunda değil.
Hayır tüm öğretmenler işini başından savarak yapmaz, yalnızca sen öyle birkaç örnek gördün. işini severek yapan pırlanta gibi çocuklar yetiştiren birçok öğretmen var.
Hayır tüm doktorlar kibirli değil. Hastasına değer veren, hoşgörülü, onu iyileştirmek için canını dişine takan birçok doktor var ve bu insanlar bir yerlerde bizlerin hayatlarını kurtarıyorlar.
Hayır tüm yeni nesil sorumsuz, umursamaz veya boş insanlar değil aralarında geleceği şekillendirecek olanlar var.
Hayır tüm erkekler duygusuz değildir, her kadın da romantik veya duygusal değildir.
Anlayacağınız bu böyle uzar gider. Soğuk ve yıkıcı genellemelerinizi alın kendinize saklayın. Eleştirecekseniz bireyi eleştirin, tüm mesleği ya da tüm topluluğu değil.
tumevarim. aslinda on yargi da diyebiliriz. bir sey hakkinda kesin bir bilgiye vakif olmadan bir yerlerden gaz cikararak uydurma da denebilir. ama yanlistir.
en basitinden bir ornek: lazlarin kafasi on ikiden sonra calismaz. bunu ortaya atan anguta sormak isterdim eger yasasaydi. "madem on ikiden sonra calismaz, ne zaman tekrar çalismaya baslar. zaman bu. bir gun yirmi dort saat. bir daire seklinde akip gidiyor zaman. duz bir cisgi degil. on ikiden sanra calismazsa beyin, dogdugu gun saat on ikiden sonra o kisinin beyninin bir daha calismamasi lazim. bu ne yaa. cok mu dusundun bunu bulmak icin. kac tane laz canini acitti, bir yerlerinden kanlar akitti da tum lazlar hakkinda boyle bir hakaret etme hakkini kendinde buluyorsun. senin annenin bir yerlerden laz soyuna dayanmadigini bana nasil ispatlarsin. her seyden onemlisi kisinin kisiligine duyulmasi gereken saygi degil mi lan?"
evet bunlari demek isterdim ama bu savi ortaya atan ukte dolmasi buyuk ihtimalle laz laz diye diye gocmustur fani dunyadan.
evet iste genelleme boyle aci bir seydir. kuyruk acisidir. baska bir sey degildir.
toplumlar için yapıldığında çoğunlukla doğrudur. ama bu toplumun bir bireyine indirgediğinizde hata yapma riskiniz yüksektir.
x toplumu çok heyecanlıdır= doğru.
x toplumu heyecanlıysa, x toplumunun bir bireyi olan abc'de heyecanlıdır= belki doğru ama çıkarım yöntemi yanlış.
antropoloji+psikoloji* ile toplumlar hakkında akıllıca bir genelleme yapılabilir ama çoğu kişi bunlardan faydalanmaksızın tanıdığı üç-beş kişiyle genellemeler yaptığından, genellemenin adı kötüye çıkmıştır.
