nazım hikmet'in kan konuşmaz isimli romanında yer alan bir karakter. gavur cemal hoca; Meşrutiyet'in ilanı yıllarında bir idadide tarih ve coğrafya hocası olan Cemal Hoca, sosyal yaşamda modernleşmeyi savunduğu için eşrafın ve onların hizmetindeki din adamlarının açtıkları bir iftira kampanyasıyla "gavur" ilan edilmiş, çocuklar artık bir gavura emanet edilemeyeceği için de zamanın eğitim bakanlığı tarafından öğretmenlikten azledilmiş
