osm. yayginlanmis yanlis kullanim.
galat-i meshur, lugat-i fasihten evladir; gibi bi laf da vardir. eger bi kullanim yayginlasmissa, yanlis da olsa dogrusuna tercih edilir demeye gelir. ne kadar dogrudur, yahut kabul edilebilir o size kalmis tabi.
"meşhur yanlışlar" anlamına gelen tamlama.
galat-ı meşhurlar zamanla yerleşen hatalı sözcüklerdir. daha çok anlamsaldır. farsça "-dan" ekinin türkçede "-lık" ekine karşılık gelmesine rağmen "çaydanlık" gibi aynı anlama gelen ekin birlikte kullanılması buna örnektir ya da "evlat, evrak" gibi zaten kendi dilinde çoğul anlam taşıyan sözcüklerin türkçede tekil algılanıp çoğul ekiyle kullanılması ve "evlatlar" biçimde söylenmesidir.
galat-ı meşhurlar daha çok okuma oranı çok düşük olan osmanlıda arapça ve farsça sözcüklerin yanlış kullanına dayanmaktadır. daha sonraki dönemde fransız hayranlığıyla türkçeye giren "ahlak" karşılığı "moral" sözcüğünün bugün çok farklı anlamda kullanılması da galat-ı meşhur'un avrupai kanadı ve ilk örneklerindendir.
günümüzde zihni değişik kültürlerle evrile devrile çok karışmış türk toplumu toptan galat-ı meşhurlara gark olmuştur. ingilizcenin hükümranlığında inim inim ağlayan türkçenin "cafe" mi yazalım "kafe" mi; "ateve" derken bir kanala neden diğeri "Ntivi"dir kargaşası galat-ı meşhur değil belki "galat-ı curcuna" diye yeni ve içler acısı bir kavramla karşılanabilir. bu tip dil kargaşası hatalarının edebi dile yansıması da çok affedilir değildir. edebiyat dilin pusulası olduğu için.
yaygınlaşmış yanlış kullanım sonucu doğrusunun yerini almış sözcükler için kullanılan söz grubu.
mesela kadın kelimesini ele alalım. cinsel organları çağrıştırdığı, neden olduğu bilinmez bu çağrışımın ayıp ve gizlenmesi gerektiği düşünülerek yerine ''bayan'' kelimesinin tercih edilmesi sonucu, uzun bir zaman sonra ''kadın'' kelimesi de tıpkı güzel kadın anlamına gelen ''yosma'' gibi gerçek anlamını yitirerek kötü şeyler çağrıştıran ve hakaret etmek için kullanılan bir kelime haline gelecek.
sonra kadınlara değil de bayanlara yazılacak aşk şiirlerindeki aşkta duygularımızı tanımlamaya yetmeyecek. nasıl ki bayan kelimesinin bir kadını tanımlamaya yetmediği gibi.
evet yanlış kullanım sonucu bir dil bu şekilde yavaş yavaş yok olur. sonra insan duygu ve düşüncelerini ifade edemez hale gelir. sonra mı sonrası ifade edemediğini yok sayar.
burada ''yazan insanlar'' olduğumuza göre,yazdığımız kelimenin doğruluğunu teyit edebileceğimiz bir oluşum değildir...adı üstünde halk dili;kelimelerin söyleniş ve konuşma dilinde kazandıkları dönüşüm v.b gibi şeyleri içerir...ama biz ne yapmaktayız?yazmaktayız,o halde doğrusunu yazmalıyız...hala galat-ı meshur diye çırpınanlar olursa onlara meşhur tdk sozluğu'nü hediye ederiz olur biter
