Eski askeri rus şehirlerinde yaşamaya mahkum edilmiş, insanlarının hayatlarının zorluguna ragmen hep umutla yaşadıkları ve Atatürk'ün büyük dehasının örneği olarak 1930larda Türkiye'den öğretmen gönderilen başkenti Komrad, diğer iki kentleri Çadır-Lunga ve Volkaneşt olan özerk bölgenin Moldovya Anayasasında halk kabul edilen insanları.
Ortodoks ayinler,
Verimli toprakların sunduğu şarap,
dilde,kültürde ve geleneklerde yaşayan görkemli geçmiş.
Anadolu Oğuzlarının hristiyan akrabaları..
Gagauzlar'ı Türk tutan en önemli unsurlar,
* inat derecesindeki Türklük bilinci
* Türk dilinde yapılan ortodoks ayinler
tırnak içinde maksat muhabbet olsun babında ele alınmayası türklerdir! güzellerdir çünkü ruhlarına allah üflemiştir çirkinlerdir çünkü şeytan nefslerinde hüküm sürmektedir. Yani insanlardır, yani hepimiz gibilerdir..
Bugune kadar kulturlerini ve dillerini korumayi basarmislardir. Bunu soy ici evlilikler yaparak basarmislardir. Bugun yeryuzunde dil ve kulturunu korumayi basarmis ve dunyanin degisik ulkelerinde yasayan yaklasik 500.000 gagauz turk'u vardir. Dunyanin en buyuk koyu Gagauzlar' in yasadigi beselma koyudur. boyle de bir unvana sahiptirler.
osmanlı hanedanlığının savaş,afet,hastalık gibi nedenlerle yok olması durumunda imparatorluğun varisi sayılan kırım hanlığı'nın bugünki torunlarıdırlar.
hristiyan dinine mensup olan türk topluluğudur. çoğunlukla, moldavya'nın güneyinde baserabya adı verilen bölgede ve ukrayna'nın odesa bölgesinde yaşamaktadırlar.
istanbul diyalektine son derece yakın bir Türkçe konuşurlar, Anadolu dışında varlığını sürdüren Türk kökenli kavimler içinde entonasyon ve vurguları bizim gibi olan yegane topluluktur.
evliya çelebi, seyahatnamesinde, alanya-kadim eyyamından beru urum (rum) keferesi bir mahallededir amma urum lisanı bilmeyub, batıl türk lisanı bilirler. ve antalya, dördü urum keferesi mahallesidir. amma keferesi asla urumca bilmezler, batıl türkçe lisan üzre kelamet ederler diyerek betimlemiştir kendilerini.
türk dünyasının en batısında yaşayan, ortodoksluğu benimseyen türk kavmi. gök oğuzlar diye de bilinir.
1071 malazgirt savaşından hatırlarsak bir takım peçenekler ve uzlar türk tarafına geçmişti. işte oradaki uzlar bu gagavuzlardır. sayıları 400.000 civarındadır ve çoğunluk ile moldova'da yaşarlar. azeri türkçesinden daha rahat anlayabileceğimiz bir dil konuşurlar, el ile yapılan bozkurt işareti gagavuzlardan yayılmıştır diğer türklere.
yalnız gagavuzlar tam anlamı ile hristiyan değillerdir. ilginç gelenekleri de bulunur. bir nevi islam ile hristiyanlığı sentezlemişler diyebiliriz gagavuzlara.
Hristiyanlıkta olmadığı hâlde kurban kesilmesi, fakirlere yardım edilmesi, hayır için yol, köprü, çeşme yaptırılması, ölülerin yıkanması, domuzun pis kabul edilmesi gibi hususlar da bu dediğime örnektir.
türklüğün rengi olan mavi renkte ve türklüğün simgesi olan bozkurt'u içeren bir bayrakları vardır. gagavuzlar türklüklerini anadolu türklerinde daha iyi korumuşlardır. türk müslüman olduğu sürece türk'tür diyen soyu sopu belirsiz kişilere gagavuzlar en iyi örnektir.
Hristiyan soydaşlarımızdır. Asla milli kimliklerini unutmamışlar ve türklük bilincine sıkı sıkıya bağlanmışlardır. Türkiye türkçesi ile gagavuz Türkçesini konuşan iki soydaş anlaşabilir.
moldova içerisinde özerk cumhuriyet olarak kısmen bağımsızdırlar. Soydaşlarımızdan bahsetmişken Tarihte yaşanmış bir olayı'da yazmak istiyorum.
Azerbaycan bağımsızlık hareketinin olduğu sıralarda moldova toprakları sovyetlerin elindeydi. Gagavuz türkleri'de sovyet vatandaşı konumundaydı. Sovyetlerin "birbirine kırdır" taktiği kafkaslar'da oset ve çeçenlere işlediği için türklere'de aynısını yapmak istemişlerdi. Gagavuzlardan oluşan tankçı birlik, azerbaycan topraklarında çatışmanın olduğu bir sırada, tanklarının kenarında bulunan sscb amblemlerini sökerek yerine "göktürk bayrağı" nı asmış ve azerbaycan saflarına geçmiştir. Sovyetlerin o bölgedeki tek tankçı birliği oldukları için sovyetler çok kötü duruma düşmüşlerdir.
Kandaşına tankın namlusunu çevirmeyen asil soydaşlarım. Onlarla gurur duyuyorum.