türkçe'ye çevirdiğimizde elize için olduğuna göre elize adındaki bir hatun kişi için yazıldığı apaçık ortadadır.
ayrıca beethoven'ın bilinmeyen bagatellerinden en bilinenidir.
otisabi'nin bahsettiği therese, beethoven'ın doktorunun ufak kızıdır. bir gün beethoven, 40 yaşında (1810'da bestelenmiştir eserimiz), bir reçete yazması için doktoruna gider, tam o sırada therese elinde hatıra defteriyle ortama damlar, bir şeyler yaz diye tutturur beethoven'a. beethoven'ın aklına yazacak bir şey gelmez tabii, alışık değildir böyle laubaliliklere. ama tüm sevecenliğiyle "ben sana bunun yerine en iyisi bir beste yapayım" der ve aynı akşam eve döndüğünde çabuk tarafından bu parçayı besteler, ertesi gün de bir ulakla doktorun evine yollar. üzerinde "für therese" yazmaktadır.judas priest de bi vakitler kendi yorumunu katmıştır bu şarkıya.piano çalmayı öğrenen insanların ki özel ders ise methodtan gitmedikleri için hocanın ilk tavsiye edici parçalarındandır polifonidir,sonları kastırır,hoştur.
müzikle fazla ilgilenmemiş bir kişi için ''tenefüse çıkma eylemini başlatan bir melodi'' olarak bilinse de bundan daha fazlasını hakkeden bir beethoven eseridir.
beethoven'ın en başarılı eserlerinden biridir.beethoven tüm besteciler arasından en öngörülü olanıdır ve besteleri günümüzde dahi klasik müzik denilince akla ilk gelenler arasındadır.fur elise de bunlardan biridir.okul zillerinden telefon bekletme melodilerine kapı zillerinden müzik kutularına en çok dinlenen klasik müziktir.sadelikle şatafat arasında sıkışmış akan bir bir parçadır.
beethoven in en populer ve guzel eserlerindendir. benim bildigim kadariyla beethoven therese le tanisir. therese de ona beethoven a ne kadar hayran oldugundan bahsetmeye baslar, daha sonra beethoven ondan hayalindeki beethoven i anlatmasini ister, kiz da ona cok yakisikli birini hayal ettiginden bahseder, halbuki beethoven cok cirkindir. kizin hayallerini bozmamak icin beethoven kimligini gizler ve sonrasinda ona bu besteyi yapar ve yollar.
ürpertici bir güzelliği vardır; tekin olmayan, uğursuz bir güzellik. ışıl ışıl ışıldar bütün notalar aslında, ama bildiğiniz o diğer parıltılarla ilgisi yoktur bunun. ne mutluluk ne hüzün verir, tüyleri tiken tiken eden yanı da budur. capcanlı gibi duran bir ölü gibi, güzelce cilalanmış, yüzyıllara meydan okumuş; ama şu anda ve gelecekte bile donuk güzelliğinden hiç bir şey kaybetmemiş ve kaybetmeyecek bir eser.
geniş çapta bir ayrılığın yaşanmasına günler kala, sıcak bir ağustos günü, dirsekleri pencere pervazına dayalı vaziyette esinti çıkmasını bekleyen hüzünlü bir kızın hem gözlerini doldurabilen, hem de gülümsetebilen yegane şeydir.
o gün, o saatte, o kız orada otururken piyanosunun basına gecip bunu calan, ve kız bu eseri her duydugunda o ana ısınlanmasına sebep olan kisiye de ayrıca tesekkürler..
pervazda minik bir hercai menekşe vardı, saksısını kırdılar..
bu ne güzel bir.. bir.. şey. tanımlayacak sözcük bulamıyorum..
La minör tonunda yazılmıştır. Şarkının aslının "Für Therese" olduğunu iddia eden bir grup da vardır. bu hanım kızımız kimi kitlelerce beethoven abimizin öğrencisi olarak tanımlanırken, bazı kitleler ise beethoven'ın sevgilisi olduğu görüşündedirler. Her ne ise, yine rivayet edilen odur ki bethoveen amca eseri çaldıktan sonra therese ablamıza "für therese" diye bir not bırakmıştır, lakin öyle okunaksızdır ki elise diye okunmuştur. onun dışında okuldaki ilk piano resitalinde çalmıştım ben bunu tee 4. sınıfta, tabi bu kimseyi ilgilendirmedi, olsun, yazdım işte.
bu şarkı yer çekimine karşı yapılmış bir büyü gibidir. dinlerken tüm bedenizi saran, yumuşacık bir örtü ile kaplanırsınız. sonra bu örtü sıvılaşarak bütün vucudunuzu doldurur. birden bire onun ayaklarınızı yerden kesmesi ile bulutların üzerine çıkarsınız. yer yüzüne bakmaz, sıcak hava akımları ile yükselen kuşlar gibi gök yüzünde bu şaheser eşliğinde salınırsınız.
hakkında bir çok rivayet olmasına rağmen,pariste yaşayan bir sanat tarihçisinin elde ettiği belgelere ve kaynaklara göre bestenin hikayesi şu şekildedir,
bir gün beethoven arkadaşıyla beraber dolaşırken iki kardeşin konuşmasına kulak misafiri olur.iki kardeş sahibi oldukları piyanoyu satıp satmamak konusunda tartışmaktadırlar.erkek kardeş piyanoyu satmak konusunda ısrar ederken,kız kardeş buna şiddetle karşı çıkmaktadır.erkek kardeş tartışmayı sonlandırmak için'sanki ünlü biri gelip bu piyanoyla bir şeyler mi çalacak 'der.bunun üzerine konuşmayı takip eden beethoven kızın yanına yaklaşıp ismini sorar ve 'elise 'cevabı üzerine bu kız kardeşi için (für elise-elise için) la minor tonunda olan bu efsanevi besteyi çalmaya başlar.
not: şu an avrupada en çok kabul gören rivayet buymuş.benim de şu ana kadar dinlediğim ve en çok etkilendiğim bu tevatürdür.
for elise yani elise için anlamına gelir.
beethoven, therese diye birine aşıktır ve evlenmek istemiştir onunla ama therese kabul etmemiştir. bunun üzerine beethoven ona bu şarkıyı yazmıştır. beethoven ın el yazısı çok kötüdür. görenler de şarkının adını für elise zannetmişlerdir ve bu böyle kalmıştır. şarkının adı doğru değil ama siz yine de beethoven ın hayatında elise diye birinin olmadığını bilin.
her kim ise bu elise, ben bile aşık oldum kadına görmeden. şu şarkının bestelenmesine sebep olmuş ya, ne bileyim, herhalde dünyanın en önemli kadınlarından biridir gözümde.
therese hikayesi bol bol anlatılmış her varyantıyla, ben de en bilinen elise'i anlatayım. lakin öncesinde şu therese-elise mevzuu'nun resmini de koyalım.
Bu yazı therese olarak da okunabilir. Ancak T harfi yazılırken neden ikinci bir kez üzerinden geçilmiştir bunu anlayamadığım için ben burada elise yazdığına inanırım. tabi T'nin yanındaki harf büyük h harfi olarak düşünülüyor, o zaman e harfi nerede, elise'in i sinin noktası Therese'te nereye denk geliyor diye soruyorum. neyse bence elise işte.
für elise'in yazılış tarihi bilinmiyor. 27 nisan diye not düşülmüş üstüne ama yıl yok.
iddiaya göre, beethoven sağır olmadan önce yazmıştır elise'i. bir gün, bir sokakta yürümekteyken eserlerinden birinin çalındığını duyar. fakat çalan kişi şarkıyı berbat etmekte, yanlış çalmaktadır. beethoven bir hışımla evin içine girer ve piyanonun başındaki genç kızı bulur ve bir güzel bağırır. ancak kızın sağır olduğunu fark ettiğinde çok utanır.
o kız elbette elise'tir. beethoven daha sonra sağır oluşunu da bu kıza yaptığı harekete bağlayacak; ancak yine de elise'in sanat aşkından güç alarak beste yapmaya sağır haliyle devam edecektir.
tabi bütün bu hikayeler uydurma. zira für elise beethoven'ın gizlediği bir şarkı. ölümünden 41 yıl sonra şans eseri bulunmuştur.
çok güzel lan! mi telinden böyle ince ince çalınınca çok hoş oluyor. beethoven'in eseridir. ben adının per elise olduğunu biliyordum aslında; ama siz öyle diyorsanız doğrudur lan.
