fince

acayip bir dil bişey anlamadım.

bir ara öğrenmeye çalıştığım ama sonradan bıraktığım dil. keşke devam etseydim dedirtmedi değil. yazıldığı gibi okunan bir dil olduğu için kolaydı da.

Dur tahmin edeyim gün Tai demek.

Kendi kendime bir hevesle öğrenmeye çalıştığım dildir. Zaten oldum olası iskandinavya ülkelerine, vikinglere kısacasi kuzeyde olmuş/olan ne varsa meraklı ve ilgiliyim. türkçe kaynak pek yok, hatta hiç yok adam akıllı. ingilizce olarak öğreniyorum şimdilik. Belki bu entryi her yeni bir şey öğrendiğimde güncellerim, bilmiyorum. Şimdilik çok fazla bilgiye de sahip değilim ama eminim ki birkaç aya kendimi getirmek istediğim seviyeye getireceğim. Bugün günleri öğrendim, aslında daha fazlasını hedefliyordum ama bayram öncesi derken pek vakit olmadı. Bilmek isteyenler için fince günler:

Pazartesi-maanantai

Salı-tiistai

Çarşamba-keskiviikko

Perşembe-torstai

Cuma-perjantai

Cumartesi-lauantai

Pazar-sunnuntai

hafta-viikko.

J'ler almancada olduğu gibi y sesinde okunuyor. Perjantai- peryantay.

Kullandığım nicktir. Anlamı aşk demek.

nedenini anlamadığım bir şekilde bana çok güzel gelen dil. şu dilin güzelliğine bakın amk. resmen zevke geliyorum.

https://youtu.be/BuR1ZDAmhm8

danca, isveççe ve norveççe bilen biriyle kolayca anlaşabilmeniz için yeterli değildir. bu üçü kendi aralarında kolayca iletişim kurabilirken fince bilen biri yalnızca finler ile anlaşabilir. sebebi ise yine bu üçünün hint-avrupa dilleri ailesinden gelmesidir. fince ise türkçe'nin de içinde bulunduğu ural-altay dilleri ailesinden gelir. isveç'in kuzey bölgelerine gidildikçe fince bilen kişi sayısında artış olabileceği gibi güney bölgelere inildikçe diğer üç dili bilen kişi sayısı artış gösterir.

ekşi sözlük'teki şu entry fincenin diğer avrupa dillerinden farkını göstermektedir.
https://eksisozluk.com/entry/38296986

olur ki entry silinir diye:
--alıntı--
ingiliz: a dog.
isveçli: what?
ingiliz: the dog.
ingiliz: two dogs.
isveçli: okay. we have: en hund, hunden, två hundar, hundarna.
alman: wait, ı wan't to try it too!
ingiliz: no, go away.
isveçli: no one invited you.
alman: der hund.
ingiliz: ı said go away.
alman: ein hund, zwei hunde.
isveçli: stop it!
alman: den hund, einen hund, dem hund, einem hund, des hundes, eines hundes, den hunden, der hunden.
fin: sup.
ingiliz: no.
isveçli: no.
alman: no. finn, you go away!!
fin: koira, koiran, koiraa, koiran again, koirassa, koirasta, koiraan, koiralla, koiralta, koiralle, koirana, koiraksi, koiratta, koirineen, koirin.
alman: what?
isveçli: you must be kidding us!
ingiliz: this must be a joke...
fin: aaaand... koirasi, koirani, koiransa, koiramme, koiranne, koiraani, koiraasi, koiraansa, koiraamme, koiraanne, koirassani, koirassasi, koirassansa, koirassamme, koirassanne, koirastani, koirastasi, koirastansa, koirastamme, koirastanne, koirallani, koirallasi, koirallansa, koirallamme, koirallanne, koiranani, koiranasi, koiranansa, koiranamme, koirananne, koirakseni, koiraksesi, koiraksensa, koiraksemme, koiraksenne, koirattani, koirattasi, koirattansa, koirattamme, koirattanne, koirineni, koirinesi, koirinensa, koirinemme, koirinenne.
ingiliz: those are words for a dog???
fin: wait! ı didn't stop yet. there is still: koirakaan, koirankaan, koiraakaan, koirassakaan, koirastakaan, koiraankaan, koirallakaan, koiraltakaan, koirallekaan, koiranakaan, koiraksikaan, koirattakaan, koirineenkaan, koirinkaan, koirako, koiranko, koiraako, koirassako, koirastako, koiraanko, koirallako, koiraltako, koiralleko, koiranako, koiraksiko, koirattako, koirineenko, koirinko, koirasikaan, koiranikaan, koiransakaan, koirammekaan, koirannekaan, koiraanikaan, koiraasikaan, koiraansakaan, koiraammekaan, koiraannekaan, koirassanikaan, koirassasikaan, koirassansakaan, koirassammekaan, koirassannekaan, koirastanikaan, koirastasikaan, koirastansakaan, koirastammekaan, koirastannekaan, koirallanikaan, koirallasikaan, koirallansakaan, koirallammekaan, koirallannekaan, koirananikaan, koiranasikaan, koiranansakaan, koiranammekaan, koiranannekaan, koiraksenikaan, koiraksesikaan, koiraksensakaan, koiraksemmekaan, koiraksennekaan, koirattanikaan, koirattasikaan, koirattansakaan, koirattammekaan, koirattannekaan, koirinenikaan, koirinesikaan, koirinensakaan, koirinemmekaan, koirinennekaan, koirasiko, koiraniko, koiransako, koirammeko, koiranneko, koiraaniko, koiraasiko, koiraansako, koiraammeko, koiraanneko, koirassaniko, koirassasiko, koirassansako, koirassammeko, koirassanneko, koirastaniko, koirastasiko, koirastansako, koirastammeko, koirastanneko, koirallaniko, koirallasiko, koirallansako, koirallammeko, koirallanneko, koirananiko, koiranasiko, koiranansako, koiranammeko, koirananneko, koirakseniko, koiraksesiko, koiraksensako, koiraksemmeko, koiraksenneko, koirattaniko, koirattasiko, koirattansako, koirattammeko, koirattanneko, koirineniko, koirinesiko, koirinensako, koirinemmeko, koirinenneko, koirasikaanko, koiranikaanko, koiransakaanko, koirammekaanko, koirannekaanko, koiraanikaanko, koiraasikaanko, koiraansakaanko, koiraammekaanko, koiraannekaanko, koirassanikaanko, koirassasikaanko, koirassansakaanko, koirassammekaanko, koirassannekaanko, koirastanikaanko, koirastasikaanko, koirastansakaanko, koirastammekaanko, koirastannekaanko, koirallanikaanko, koirallasikaanko, koirallansakaanko, koirallammekaanko, koirallannekaanko, koirananikaanko, koiranasikaanko, koiranansakaanko, koiranammekaanko, koiranannekaanko, koiraksenikaanko, koiraksesikaanko, koiraksensakaanko, koiraksemmekaanko, koiraksennekaanko, koirattanikaanko, koirattasikaanko, koirattansakaanko, koirattammekaanko, koirattannekaanko, koirinenikaanko, koirinesikaanko, koirinensakaanko, koirinemmekaanko, koirinennekaanko, koirasikokaan, koiranikokaan, koiransakokaan, koirammekokaan, koirannekokaan, koiraanikokaan, koiraasikokaan, koiraansakokaan, koiraammekokaan, koiraannekokaan, koirassanikokaan, koirassasikokaan, koirassansakokaan, koirassammekokaan, koirassannekokaan, koirastanikokaan, koirastasikokaan, koirastansakokaan, koirastammekokaan, koirastannekokaan, koirallanikokaan, koirallasikokaan, koirallansakokaan, koirallammekokaan, koirallannekokaan, koirananikokaan, koiranasikokaan, koiranansakokaan, koiranammekokaan, koiranannekokaan, koiraksenikokaan, koiraksesikokaan, koiraksensakokaan, koiraksemmekokaan, koiraksennekokaan, koirattanikokaan, koirattasikokaan, koirattansakokaan, koirattammekokaan, koirattannekokaan, koirinenikokaan, koirinesikokaan, koirinensakokaan, koirinemmekokaan, koirinennekokaan.
isveçli: breath!!
alman: whattaaa?
ingiliz: okay, now you're just making things up!
fin: and now the plural forms...

yazar: akilsiz bkz
--alıntı--

öğrenmek isteyenler için online bazı kaynaklar:

http://www.digitaldialects.com/Finnish.htm
http://venla.info/
http://tasteoffinnish.fi/
http://www.uuno.tamk.fi/uuno/index.html
http://h105.it.helsinki.f...ForForeigners/default.htm
http://www.peda.net/veraja/isv/suomi/hm1 (site ingilizce değil ama fince testler var)
http://www.goethe-verlag....book2/TR/TRFI/TRFI002.HTM
http://ocastanon.tripod.com/docs/fingram.pdf (beginner seviye gramer)
http://users.jyu.fi/~pama...sijat/genetiivivaren.html (tamlayanlarla ilgili olaylar)
http://people.uta.fi/~km5...9/finnish/gradtables.html (fince'ye özel olan ünsüz olayı consonant gradation üzerine)

fince, dünyaya hakim olan dillerle kıyaslandığında genelde insanlar tarafından zevkine öğrenilebilecek bir dil olarak görülür. diğer taraftan ise buna farklı kültürleri öğrenme gözüyle de bakılabilir. bir yerde konuşulan dili öğrenme yolu ile dünyadaki farklı kültürlere ait bilgi sahibi olmaya başlarsanız, dünya hakkındaki görüşünüzde de büyük ve olumlu yönde bir değişiklik meydana gelir. sadece ait olduğunuz kültürün sınırları içerisinde sıkışıp kalmak demek tüm dünyayı sadece ait olduğunuz kültür ile yorumlamak demektir. halbuki evrensel olabilmek demek tam da bu bahsettiğim şekilde gerçekleşebilen bir şeydir ve aslında her insanda olması gereken de budur. dolayısı ile fince öğrenmek belki size iş hayatınızda fazla bir şey katmayacak ancak size oraya ait olmasanız bile artı olarak oranın kültürüne ait bilgileri kazandıracaktır. yani atıyorum sevdiğiniz ya da merak ettiğiniz bir kültürün dilinin illaki dünya çapında fazlaca kullanılan bir dil olmasına gerek yoktur. onu sevmeniz onu öğrenmeniz için yeterlidir.

öğrenmesi ilk başta zor gibi gözükse de alışınca aslında öyle olmadığını anlayacaksınızdır. bir kere fince türkçe ile aynı dil ailesinden (ural-altay) geliyor yani uzaktan akraba sayılırız. türkçe gibi sondan eklemeli oluşuyla ve bazı kelimelerin benzerliğiyle bu akrabalığı görebilirsiniz.** her şeyin olduğu gibi bunun da bir mantığı var ve düzgün bir biçimde çalışıp parçalar ait oldukları yerlerine oturtulduğunda hepsi anlaşılabilir oluyor. bu yüzden her dilde olduğu gibi kolaydan zora doğru düzenli, özenli, dikkatli bir şekilde ve sindire sindire çalışmak gerekir.

hakkında türkçe kaynak bulmanız neredeyse imkansızdır. bu yüzden mecburen ingilizce kaynaklar üzerinden çalışmanız gerekebilir. kurs işi de zor. türkiye'de fince kursu bulmak bulduğunuz yerin türkiye sınırları içerisinde olup olmadığını bir kez daha sorgulamanızı gerektirebilir. yine de duruma göre özel ders uygun bir seçenek olabilir.

ben meşgul insanım, uzun uzun çalışmaya vaktim yok, özel derse de para veremem ama yine de öğrenmek istiyorum diyorsanız "finnish for busy people" adı altında şöyle bir site var:
http://www.uusikielemme.fi/

ayrıntılı olarak öğrenmek istiyorum diyenler ise mümkünse öncelikli olarak özel ders seçeneğini kullanmalı. bunun dışında ise en azından google'dan araştırma yaparak bir çok ingilizce kaynağa da ulaşılabiliyor. bir diğer seçenek olarak duolingo gerçekten eğlenceli bir uygulama ve tek başına master seviyeye ulaştıramasa bile dil öğrenmeye yeni başlayanlar için itici bir güç sayılır ancak ne yazık ki henüz fince seçeneği yok. yakında getirmeleri muhtemeldir çünkü bayağı bir destekleyeni var.

son olarak elimde upload etmediğim birkaç ingilizce kaynak var. isteyen olursa yollayabilirim.

görsel

Sesli harflerin çok fazla yan yana gelmesiyle şaşırtan dildir.

Sessiz Harf tasarrufu yapıyorlar.

keske ingilizceden sonra en yaygin 2. dil olsaydi dedigim dil.muzikler sayesinde cok benimsedim ama öğrenmeye itmiyor bu beni.

fin dili.

Koskoca türkiyenin başkentinde kursunu bulamadığım dil.

türkce ve macarca ile neredeyse ayni gramatige sahip oldugu dil finlandiya dili.

not: dil bilimci bir kisinin yalancisiyim, beni taslamayin.

ola ki telaffuzunu rusça'ya benzetirseniz finliler'e karşı küfür etkisi yaratabilecek dil.

finlandiyalıların ve bu dile ilgi duyanların konuştuğu dil.

sanılanın aksine türkçeyle alakası olmayan bir dil. ister yazılış olarak ister telaffuz olarak.

türkçe ile aralarında bilimsel bir bağ olmayan dil. ben söylemiyorum bunu wiki' söylüyor. finlilerde tavuk dönerci açsın her yere inanalım bizde.

Finlandiya' da 1863 yılında resmi dil olmuş Türkçe ile aynı dil ailesinin mensubu, uzaktan akrabamız. Ünlü harf uyumunun yanında bir de güzide türkçe' mizin güzide dil kurallarından olan ünsüz benzeşmesi fince' de de mevcuttur. Ç harfi olmadığından mütevellit kelime içindeki sessizlerden p, t, k harflerinden herhangi biriyle biten bir kelimenin önüne gelen ek, ad çekiminden sonra o harf yumuşar, bir hoş olur. Onun dışında bir kaç tesadüfi kelime benzerliği var. geriye kalan hiç bir şey türkçe' ye benzemiyor.

ural-altay dil ailesinin ortak özelliği olan "ünlü harf uyumu" tabi ki bu güzide dilde de mevcuttur.

(bkz: finlandiya edebiyatı)

almanca'ya küfredenlerin öğrenmesi gereken dil. fince'yle az buçuk haşır neşir olduktan sonra bu beğenmediğiniz dilin ne kadar kolay olduğunu fark ediyorsunuz zira.

doğruluğundan dahi emin olmadığım antaa minulle leipää cümlesini kurduktan sonra, bu dile bir şey demiyorum ben arkadaş. 3 kelimelik cümlede 2 kelime çekimlenir mi lan? allahınız kitabınız yok mu olm sizin, hiç mi korkunuz yok?

gözünü seveyim gib mir brot demenin, gözünü seveyim give me bread demenin, gi meg bröd demenin, ekmek ver ulan demenin... ama çok güzel dil lan...

koskoca istanbulda bir tane bile gramar kitabını bulamadığım dil.