Bu DEYiM, Devlet adamlarının devletle özdeşmelerini; onu kutsal gördüklerini, onların bu hallerini tasavvuftaki "fena fı'llah" (Rab'bine karşı duyduğu sonsuz sevgiden dolayı benliğini Allah'ın varlığında eritmesi) tabiri ile nitelemek imkanı var. Bu nedenle, onların ruhi hallerini ve fikri kavrayışlarını "fena fı'd-devle ve'l-mille ''devlet ve millet kavramında erimiş olma deyimiyle niteleniyor.
Bir örnek verelim,
Budin beylerbeyi uzun ibrahim paşanın viyana kuşatması konusunda merzifonlu kara mustafa paşayı uyarmasına rağmen bu uyarılara aldırmadan viyana kuşatılmış fakat eksiklikler nedeniyle geri çekilmek zorunda kalınmış lehistan ordusunun kuşatmaya yetişmesinden dolayı.Bunun üzerine kara mustafa paşa budin beylerbeyinin idam kararını vermiş buna karşılık uzun ibrahim paşa padişaha mektup yazarak kendisinin suçsuz olduğunu ama merzifonlu kara mustafaya birşey yapılmamasını devleti bu durumdan gene kara mustafa paşa kurtarabileceği söylemiş.
"Adamlar, ölürken bile devleti düşünüyorlar; onunla dopdolular. Zaten devlete, ne kadar canla başla hizmet ederlerse, ilahi rızayı o kadar fazla kazanacaklarına inanıyorlar. "
"işte 'fena fı 'd-devle' denilen adamlar bunlar. "
Kendi çıkarları kendi cepleri yerine bu tip devletini milletini düşünen devlet adamlarımız çıkmıyor eskisi gibi.
