evrenin ve insanın ne yapacağı ne olacağının önceden belirlenmiş olduğunun savunusudur. nedensellikten farklı olarak neden ve sonuç belli olmadığından koşular değiştirilemez ve kader ne ise yaşanır düşüncesini savunur.
Fatalizm, cebriyye, kadercilik, yazgıcılık veya sabitkadercilik adlarıyla da bilinmekte olup, her şeyin önceden doğaüstü bir güç tarafından belirlenmiş olduğunu ve kimsenin bu belirlenmiş yazgıyı değiştiremeyeceğini ileri süren görüştür.
Fatalizm anlayışına göre, insan istesin istemesin, olaylar kendi iradesinden başka bir iradenin yönlendirdiği yönde gelişir ve insan iradesiyle ne kadar çaba harcarsa harcasın, sonuç daima üstündeki o iradeye göre gerçekleşir. Fatalizm determinizmi ve nedensellik kuralını ve insanın iradesinin özgür olduğunu kabul etmez. Bu anlayışa göre insan sevap ve günah işlemeye zorunludur ki, böylece sorumluluk da ortadan kalkmaktadır. insanın tüm eylemleri bir başka irade tarafından düzenlenmiştir. Daha açık bir deyişle, Tanrı'nın iradesi dışında irade yoktur, insandaki irade de Tanrı'nın iradesinin tecellisidir. Bu duruma göre, varlıkların ezelden ebede kadar yaptıkları her şey, otomatik bir faaliyet olup, varlıklar birer otomat, birer kukla durumuna düşmektedirler. Tanrı'nın varlığını kabul etmekle birlikte, evrende nedensellik kuralının geçerli olduğunu ve ruhların ilahi irade yasaları'nın gerekleri dahilindeki gelişimlerini özgür iradeleriyle belirlediklerini kabul eden neo-spiritüalistler fatalizmi bir hakikat yolu olarak görmezler.
insan yaşantısını, sonlandırabilecek türden sosyolojik baskıların çıkış noktasıdır. özellikle primitif coğrafyalarda, insan yaşamına darbe indirebilmektedir.
örneğin; hindistan'da; geçtim bir kadının eşinden ayrılmayı talep edebilmesini olanaklı kılmayı; ondan boşanmaya dair bir dilekte bile bulunamıyor! hatta bu kadın, kocası yaşamını yitirdiğinde, onunla birlikte elleri ve kolları bağlanarak "yakılmaya" razı olmaya zorlanıyor.
islam inancına göre insanoğlu imtihandadır. imtihana giren bir aday dilediği salonda imtihan olamaz. imtihanı istediği saatte başlatamaz ve sona erdiremez. soruların puanlamasını kendi tayin edemez. bütün bunlar, onu imtihan eden kimsenin tayini ve tespiti iledir. fakat, imtihan başladıktan sonra, cevapları dilediği gibi verir. imtihan süresince kendisine müdahale edilmez. aksi hâlde buna imtihan denmez. insanın kaderini belirleyen husus, verdiği cevaplardır. tanrı, insanın iradesini yok saymıyor. o halde, insanlar, kendi kaderlerini kendileri belirlerler.
yazgıcılık, kaderciliktir..olan biten herşeyin önceden kaderde belli olduğunu ve insan eylemlerinin bunu değiştiremeyeceğini savunan felsefik akımdır..
kadercilik nedirin tanımıdır. insanın kendisi için belirlenmiş olanın dışına cıkmasının mümkün olmayacağını bu yüzden hiçbir ahlaki sorumluluk taşıyamıcağını savunan görüştür.
bir felsefe mesleği, kadercilik. Fatalizmde, bütün olaylar tek ve tabiatüstü bir sebeple önceden tespit edilmiştir. Bundan kaçınılmaz, insan iradesi bunda bir şey değiştiremez.
