üç sene dilbilim okuyunca dili bildiğini zanneden andavalları ortaya çıkarmak açısından mühim bir dildir. üç sene teori okutup, temel gramer kaidelerini verip ondan sonra dilbilimci yaratabiliyorsak harika. ama bu neden ülkedeki tek doğru dürüst etimolojik sözlüğün sevan nişanyan tarafından yazıldığını -amatör dilbilimci?- hâlâ açıklamıyor.
üstelik iki dilbilim kitabı okuyunca diller hakkında ahkâm kesen yok. birçok dili bilen ve böylece "türkçe" hakkında ahkâm kesen birileri var ki zoru türkçe değil farsça -köken olarak değil- gören ahmaklara anlatılabilecek pek bir şey yok.
tavsiyem lisedeki okuduğumuzu anlayalım çalışmalarını tekrar yapmanız. zirâ dilleri kıyaslayan bir giri yukarıda yok. önce okuduğunuzu anlamayı öğrenin. sonra dil bilimci olursunuz.
Neden bu yapılıyor anlamıyorum. Arkadaş, türkçeyi eksik göstermek için çaba harcamak niye ? Niye amk bi anlasam.. 2 kelime dilbilim okuyunca diller hakkında çok bildiğinizi sanıp konuşmayın şurda. Saçmalamayın. illa konuşacaksak 3 yıldır biz bu işin üniversitesini okuyoruz, hodr-i meydan.
Arkadaşım, balığı ağaca çıkma yeteneğine göre yargılarsan kendini aptal sanar. Eğer dilleri oluştukları çevreye göre yargılamazsan bütün diller bir yerde eksiktir.
Kar için öz kelimesi bulunmayan çöl dili arapça da eksiktir, denizleri tanımlamak için kısıtlı kelimesi olan farsça da eksiktir, mesela çadırlarda yaşayanların konuştuğu türkçe de ev terimleri olmadığı için eksiktir.. (duvar: (divar) farsça, pencere farsça, halı arapça vs vs).
Evet diller birbirinden etkilenir. Evet türkçe farsçadan etkilenmiştir. Farsça da arapçadan etkilenmiştir (ki %40 a yakın kelime haznesi arapçadır). Arapça da ibraniceden etkilenmiştir, ibranice antik dillerden... sonu gelmez arkadaşım bunun.
Dillerin birbiriyle etkileşimini göstererek şu dil üstündür bu dil değildir denemez. Çünkü mesela türkçe fiil yönünden güçlüdür, kelime yönünden zayıftır, ingilizce fiil yönünden zayıftır, kelime yönünden güçlüdür.
Ki farsça hint avrupa dilidir, türkçe altay dilidir, elma ile armutu nasıl kıyaslayabilirsin. Sizin filoloji bilginizi düteyim.
Mesela "zor" farsçadır, ama bunun türkçesi de "çetin"dir arkadaşım. "Kitap" arapçadır ama türkçesi "betig"dir. Bunları bilmiyorsan sus, konuşma.
"Hiç"in türkçesi en eski zamanlarda "ever"dir mesela. Zamanla unutulmuştur, doğaldır. Bunlar hiçbir şey kanıtlayamazsınız.
ağa, ağuz(ağız), aş, otaq, ocaq.. bunlarda türkçeden farsçaya geçmiş. Ne kanıtlayalım şimdi ?
bir kur'an lisanı olan türk dilini arapça ile beraber borçlu olduğumuz lisandır. tdk, kemalistler ya da kendisini türkçü olarak adlandıran -türk de değillerdir ayrıca- echel i cühela aksini iddia ede dursun -hakikat budur.
ismet özel farsça ve arapça olmadan hiçbir şey söyleyemeyiz der ki haklıdır. hiç farsça, şey ise arapça bir kelimedir.
dilimizin kelime hazinesini bu iki dilin kelime hazinesine ve hatta bu dillerin "sarf" ilmine borçluyuz.
bu hakikati görmek çok da zor değil. arapça ya da farsça bilmeyenler etimolojik sözlüklerden faydalanabilirler.
arapça ya da farsça bilip bunu inkâr eden ise zaten yoktur ya da aklını yitirmiş bir kimsedir.
gül, turşu, nişan, çarşamba (çıharşenbe)/ perşembe (pancşanbe), endişe, hiç, eğer gibi kelimeler aklıma gelen ilk örnekler.
ayrıca bir güzel görünce çokça kullandığımız bir hoş oldum sözü de pers dilinden gelmektedir ki aslı"-sız, -siz" anlamı veren "bî" ile akıl anlamına gelen "hûş" un birleşimi yani "akılsız" oldumdur. verilecek örnek çok. birileri çıldırsa da lisanımız, mükemmel lisanımız fars ve arap dilinden tekevvun etmiştir.
insanları bunu bilmedikleri için ahmaklıkla suçlama hakkına sahip değiliz. suçlanacak birileri varsa bu ülkenin insanlarını dilinden bihaber bırakanlardır. ancak hakikatle karşılaşıp, hakikati dile getirenlere "arap/fars aşığı", "arap/fars köpeği" diyenleri ciddiye almama hakkına sahibiz.
günler, haftalar, sayılar, dini ifadeler, günlük selamlaşma ifadeleri, cümle dizilişi.. Kürtçeyle aynıdır. kürtler de tıpkı farslar gibi Allah'a allah değil, hoda (huda) derler.
okuması, yazması, dinlemesi oldukça zevklidir. grameri arapça gibi zor değildir. zamanlar ve fiil çekimleri kolaydır. arapça gibi zamanı cümlenin anlamına göre çıkarmak zorunda kalmazsınız. cümle yapısı ingilizce gibidir. ingilizceyi iyi bilenler hemen öğrenebilir. Farsçaya biraz aşına olunca neden 'edebiyat' dili olduğunu hemen anlayacaksınız.
Ankara'da iran kültür merkezinde *-çok cüz'i bir paraya veya parasız *- kursuna gidebilirsiniz. hocaları ilgili ve sempatiktir. farsça öğrenirken aynı zamanda iran kültürünü de tanıma fırsatı yakalarsınız. birçok iran filmini izleyebilirsiniz.*
tacikçe, kürtçe, zazaca, peştunca gibi bir çok dilin ana kaynağıdır.
merak etmekdeyim acaba farsça kökenli diller farsça'yı anlayabilirler mi ? hadi tacikçe %99 aynı onu biliyorum ama mesela bir peştun farsça'yı anlar mı ?
kafamda deli sorular.
sanılanın aksine arapçadan 6 kat daha az kelime aldığımız dildir. farsça ve arapça çokça birbirlerinden etkilenmelerine rağmen aynı dil ailesinden değildir ve sanılanın aksine, anlaşabilirlikleri yoktur.
Sade- sade
Şeffaf- şaffaf
Maksat- maqsad
Mümkün- momken
Müşteri- moştari
Hem - ham
ve - va
derece - darace
Telaffüz-talaffoz
Fark - Farq
Kelime- kalame
Hane- Hane
Emi- Amca
hanım- Hanem.
güzel türkçemize yakın olan güzel lisanlar'dan biri diğeri için (bkz: arapça), ayrıca Osmanlı divan edebiyatında kullanılan dildir.
Ağlasa derd-i derûnum çeşm-i giryânım sana
Âşikâr olurdu gâlib râz-ı pinhânım sana
Sevgili, içimdeki dertler ile, yaş dolu gözlerim senin için ağlayacak olsa
gönlümdeki gizli sırlarım (gözyaşlarıma) gâlip gelir ve (sırlar) sana aşikâr olurdu.
Bu güzel dilden yoksun olmaktan dert yandığımdır,kanımca harika bir dildir. Küfrü bile,şiir tadındadır.Bilen varsa mesaj atsın bi şey sormak istediğim dildir.
ülkemiz insanlarının türkçede bir çok farsça kelime olduğunu iddia ettiği dil. oysaki farsçada da bir çok türkçe kelime vardır. kimden kime ne kelime geçtiğini söylemek o kadar kolay değildir.
tacikistan afganistan gibi yörelerde farklılık göstermektedir.
yaygın hali bildiğimiz gibi iran'ın kadim dilidir. ancak iran'ın bugün konuştuğu farsça horasan yerel lehçesidir denebilir. çünkü modern farsça'nın oluşumunda arapça'nın aramice'nin de etkisi vardır. buna rağmen hint-iran kolunun özelliklerini taşımaktadır yine de.
mesela orta farsça'yı yani sasani pehlevicesini ele alırsak bugün ki farsça ile aralarında pek ortak nokta yoktur. hatta bir sasanili zaman makinesine binip iran'a gelse derdini anlatamaz. bunu pehlevice'ye çok iyi şekilde hakim olan mikail bayram hoca söylemişti bir seferinde.
arap tahakkümü başladığından dolayı ister istemez dilleri de bundan etkilendi ama tamamen yok olmadı çünkü zengin bir dil ve edebiyat gelenekleri olduğu için bunu arapçaya adapte edebildiler mesela farsça'da olup arapçada olmayan harfler vardır bunlar arap alfabesine üstün esre ötrelerle ses verilerek oluşturulmuştur. mesela gef, çim,je, pe gibi harfler. kendine has harf tekniği olan pehlevice arap harfleri ile sembolize edilir olmuştur son 1200 yıldır.
buna rağmen fonetiğini kaybetmemiştir. gerçekten de şiir gibi bir dildir zaten bu yüzden edebi diller arasında aramice'den sonra farsça'ya yetişebilen başka bir dil sanırım yoktur.
avrupa'nın dilini doğuran ana unsurun kaynağından beslenmiş bir dildir ayrıca.
dinlemesi, söylemesi o kadar nazik ve güzel olan başka bir dil yoktur. uzatarak söyleyiş ve ahekli kelimeleri vardır (adeta musiki) . fransızca ve almanca bence yanında halt yemiştir.
türkçe ve farsça birbirinden çok etkilendiğinden bazı kelimeleri yakalayıp anlayabiliyorsunuz. kesinlikle ölmeden önce öğreneceğim bir dildir.
