hafiften türkiye 3 ün 1 inimi aldı yine diye düşündüren uçaktır. proje başladığında uçağın tanıtımı 2011 yılında yapılacak dediler, lakin 2012 ye geldik neredeyse. zaten 2012 de ilk prototipleri alacaktık, yanılmıyorsam 4 tane lakin hala uçan bir f 35 haberine rastlamadık. 2014 yılında uçakların tamamı elimizde olacaktı lakin şimdi 2015 denmekte. bir terslik var ama hayırlısı.
uçağa gelecek olursak, yerini alacağı külüstür f 16 lardan çok daha iyidir. lakin yeterince iyimidir tartışılır. şuanda yalnızca ingilizlerin harrier isimli uçaklarında bulunan bir olay yani dikey iniş ve kalkış. bu çok gereksiz bir özelliktir, eğer ki uçak geminiz vs. yok ise. türk savaş uçaklarının inecek alan bulmaları konusunda pek bir sıkıntı yaşadıklarını sanmıyorum, zaten kimse bu uçak iner diye uçağı kuzey ırağada indirmek gibi bir delilik yapmaz herhalde. e ozaman ne anladım ben bu işten? ayrıca bu özellik amerika gibi bir ülkenin çok işine yarar nitekim adamlar gemiye iniş yapıyorlar çoğu zaman, lakin bizim için bir dez avantaj çünkü uçağın manevra kabiliyetini düşürüyor dik iniş ve kalkış yapmasını gerektiren bir takım fiziksel fonksiyonlar. zaten harrierları bilen bilir hantal uçaktır. umarız teknoloji yeterince gelişmiştir her ne kadar imkansız gibi gözükse de bir f 22 nin manevra kabiliyetini yakalar uçaklar.
son haliyle iyice tombullaşmış savaş uçağı. türkiye'nin özellikle kale kalıp firması ile gövde kısmında önemli bir iş payı kaptığı bu projede en önemli sıkıntı, abd tarafından geliştirilen kaynak kodlarının (akıllı bilgisayarın dost düşman tanıma yazılımı) paylaşılmayacak oluşudur. buna rağmen türkiye henüz siparişini iptal etmemiştir. 2009 yılında imzalanan anlaşma gereği türkiye 150 adet f-35 uçağını 2016 gibi teslim alacaktır.
eurofighter olayına gelince, bir avrupa konsorsiyumu olan bu proje için türkiye'nin de katılımcı olması yönünde büyük bir baskı vardır. özellikle projenin italya kanadı türkiye'yi projeye dahil etmek için çok çaba sarfetmektedir. lakin eurofighter henüz gelişimi tamamlanmamış bir uçaktır. uçağın tek üstün yanı dünyanın en hızlı savaş uçağı oluşudur. bunun dışında ne abd ne de rus uçaklarına alternatif olacak düzeyde değildir. hatta kardeşi fransız rafale'den bile geri sayılmaktadır.
türkiye ssm'lığı eurfighter projesine katılmayacağını kesin bir dille belirtmiştir. üstelik f-35 projesinde gövde ve motor kısmından 2 milyar dolarlık iş payı alan türkiye'nin f-35 projesine boyun eğmekten başka çaresi yoktur.
kendisiyle it dalaşına girilemeyecek olan uçak. aşağıda linkini verdiğim videoda da göreceksiniz. arkasından gelen uçağa bile kilitlenebilen ve ona füze fırlatabilen bir uçak. o füze ileri gidiyor sonra dönüyor arkadaki uçağa güm.
ahanda simülasyonu.
haddinden fazla abartıldığını düşündüğüm uçak,bu kadar çok amaçlı bir uçaktan her alanda en iyi olmasını bekleyenler herhalde tasarım yada mühendisliğin ne olduğunu bilmiyor,bi kere bu uçak avcı anlamında öyle über bir cihaz değil thrust vectoring e sahip bir rus sukhoi f35'i her manada yer,bir aerodinamik mucizesi değildir ayrıca bu uçak aviyonik ve silah sistemlerinin ileri teknolojisi sayesinde öne çıkıyor.bi uçaktan aynı anda hem kara saldırı değerinin hemde av özelliklerinin gelişmiş olmasını beklemek saflıktır.envanterine gireceği ülkelerin hava kuvvetlerinde güç çarpanı olacağı kesin ama sadece f35 lerden oluşmuş bir filo pek işe yaramaz.
şu an THK da A10 ların eksikliği nasıl hissediliyorsa,sırf f35 lerden oluşan bir filodada benzer handikaplar ortaya çıkacaktır,av,kara saldırı,hava üstünlük bunların her biri maalesef özel sistemler gerektiriyor.
Avrupa birliği bile bir olup sıfırdan savaş uçağı üretemezken daha doğrusu eurofighter projesinde maliyetler, bakım gibi birçok konuda kafa üstü çakılmışken Türkiye'nin Sıfırdan savaş uçağı üretmesini bekleyenlerin eleştirdiği uçaktır.
Gençler Korkmasın Savumma sanayimiz AKPnin sikindirik politikalarıyla yönetilmez. Milgemden, Tank projelerine, oradan füze projelerine, helikopter projelerine her şey çok hızlı olmasa da emin adımlarla ilerlemektedir ve Türk sanayisine de yüksek katma değerli üretim kolu olarak can vermektedir. EN basiti bugün benim içerisinde bulunduğum gemi sektöründe Sektörü Türkiye çapında ayakta tutan yegane kalemlerden biri savunma sanayi kalemidir. o yüzden kimse Türk savunma sanayisini, yerli üretimi hafife almasın.
Bugün savunma gemisi sanayinde yerli malzeme oranı yüzde 80leri aşmıştır yanlış hatırlamıyorsam. bugün f16da yerli malzeme oranı sallıyorum yüzde 5 ise gelecekte f35lerde kimsenin kuşkusu olmasın ki bu artacaktır ve Türkiye Cumhuriyeti sağlam bir iktidarın da ülkeye gelişiyle En az amerika kadar savunma sanayisinde bağımsız olacaktır. AKP gibi iktidarlara rağmen Dünyada savunma sanayisinde çok güzel bir noktaya gelecektir.
ek: Lan arkadaş şu uçağın son insanlı savaş uçağı projesi olduğunu kim uydurdu onu da merak ediyorum.
f 22 f 35 e göre havadan havaya çok daha kabiliyetli bir uçaktır.
hatta f 35 ile ilgili bir iki tane ingilizce makale okursaniz f35 dizaynında f 22 den yararlanıldıgını halen f 22 nin havadan havaya üstünlüğü oldununu anlarsınız.
hadi bir bok bilmiyorsunuz diyelim. wikipedia ya girdin mi ? yazı oraya air superiority fighter. bak bakalım orda Current fighters karşılıgında ne yazıyor.
bu demek değil ki f 22 kara hedeflerini vuramaz. hayır. öncelikli yapılış amacı diğer düşman uçaklarına karşı hava savaşıdır.
yani her entryi gerizekalıya anlatır gibi anlattırmasanız olmaz.
zaten yüzmilyonlarca dolarkık yatırımı, argeyi, iş sahasını amelelik olarak tanımlayan birinden ne bekliyorsam. neyse mantıklı birileri okur da fayda sağlar belki.
dünyada hiçbir ülke yüzde yüz yerli yapım uçak üretemez. eğer böyle bir şey yapmaya kalkarsa temel ekonomi derslerinden azcık haberi olan adam maliyetinin onlarca kat artacagını bilir.
maliyeti onlarca kat artmış bir uçakla filo oluşturamazsın değil mi canım. neyse.
o bindiğiniz amerikada üretilen boeing yolcu uçaklarında bile dünyanın yüz farklı ülkesinden parça gönderiliyor.
şimdi f 35 in bazı parçaları da türkiye de yapılacaktır. aynı f 16 nın bazı parçalarının türkiye de yapıldığu gibi.
ileride de f 35 türkiye de üretilecektir. bakın üretilecek derken yüzde yüz içindeki her malzeme türkiye de üretilecek demiyorum. türkiye üretebildigi parçaları kendi üretecek, üretmesi için altyapı yatırımı veya yeterli argesi olmadıgı parçaları yurt dışındaki partner ülkelerden alacaktır.
aynı amerika birleşik devletlerinin kendi f 35 lerini yaparken türkiye den parça alacak olması gibi.
hala idrak sorunu çeken varsa daha yapabileceğim bir şey yok. ulusalcı paranoyasının en son safhasında demek ki.
F 35 F 22 gibi sadece havadan havaya savaş için dizayn edilmiş avcı uçak değildir.
f 35 hem havadan havaya hem de kara hedeflerine karşı kullanılabilecek cok fonksiyonlu bir uçaktır. bu nedenle f 35 i f 22 ile kıysalamak hata olur.
türkiye nin f 35 i seçmesinin asıl nedeni ekonomik nedenlerdir. zira f 35 pek çok ülke ile ortak üretilecek ve türkiye de bu üretinden yerli sanayine pay alacaktır.
böylece uçakların maliyeti düşecek, türkiye ye teknoloji transferine neden olacak, ayrıca ilerde ucaklarının tamamının aynı f 16larda oldugu gibi türkiye de üretilmesine zemin hazırlayacaktır.
su anda zaten dünya üzerinde hiçbir ülke abd de dahil dışarıdan parça ithal etmeden yüzde yüz kendi uçağını üretmiyor. önemli olan türkiye nin yaptğı gibi üretime bir yerinde katılmak.
şimdi eger eurofighter alsaydık türkiye de üretilme ve türk sanayisine katkı gibi bir durum kesinlikle olmayacaktı.
1. ana jet üssünde askerlik yaparken ocak'a kadar, pilotların dilinden düşmeyen uçaktı.
lakin türkiye'ye gelecekler, olduğu yerden kalkan uçaklar değil. f-35'lerin olduğu yerden kalkan versiyonlarını sadece abd kullanıyor.
bu uçakların gelişi ile birçok f4'ün de envanterden çıkarılacağı söyleniyor. zira şimdiden bazı f4'ler maket olarak içi boşaltılmış şekilde kullanımdan çıkarıldı. ayrıca pilotlar çokça şikayette bulunuyordu. parça beklerde yeni parçalar yerine hep eski parçaların kullanıldığından dolayı. zira f4'lere çok fazla yatırım yapılmadığı da bariz gözlemlediğim bir hadise idi. değiştirilen parçaların daha yeni olmadığı gülüp geçilen bir hadise idi. bu bağlamda yakın zamanda f4'lerin envanterdeki etkinliğinin düşeceğini söyleyebilmek mümkün.
ayrıca abd'nin avcı uçakları şimdilik hornetler. lakin bu durum da değişecek. türkiye'nin de şu an için bombardımanlarda daha çok f4'ler, her tür operasyon için ana uçakları da f-16'lar. lakin 100 büyük bir rakam. bu minvalde f-16'ların da uzun vadede sayısal etkinliği düşecek gibi görünüyor.
3 ayrı versiyonu olan uçaklardır, bizim ise dikine kalkış özelliği olmayanını almayacağımız uçaktır. bu sebepledir ki, bir de uçak gemisi verin denilmiyordur. Eurofightter typhoon'a göre teknik olarak üstün olan uçaktır, zira bunu nereden anlıyoruz? daha şimdiden birden fazla revizyonunun yapılmış olmasından. uçak ilik versyionunda beklentilerin gerisinde kalmıştır. f 35 asla bir f 22 değildir ama, güzel de bir uçaktır. geleceğin iha'lar olduğu düşünülünce ve çevremizde yakın gelecekte başka f 35 alıcısı da olmadığını düşünürsek gayet mantıklı bir seçimdir.