kitabın son bölümlerine kadar kafamda hep "ya acaba fırat nehri ile kitabın ne alakası var?" diye sorup durdum. zira romanın ana mekanı ege denizi'nde bir ada. çok çok sonradan kitabın ismiyle bağlantıyı kurabiliyorsunuz.
kitap için en açıklayıcı cümle bir mübadele kitabı olmasıdır. son yıllarda daha da güncel olan bu konu kitapta yerli rumların mübadele ile evlerini terk etmelerini konu alır. tabi bu kadarla bitmiyor. kitap sarıkamış'tan urfa'ya, urfa'DAN antep'e, antep'ten suriye çöllerine kadar geniş mekan yelpazesi sunar.
poyraz musa ve vasili romanın baş karakterleridir diyebiliriz. yaşar kemal'in diğer kitaplarının aksine bu kitapta bir çukurova kokusu gelmez burnunuza. ege denizi, izmir, ada hayatı, deniz, balık doldurur tüm muhayilenizi.
kitabın en hoşuma giden yönü ise vasili'nin adada bir kediyle kurduğu dostluk olmuştur. kedi tasvirinin en iyi yapıldığı romanlarımızdandır fikrimce.
en çarpıcı sayfalar ise sarıkamış faciasının anlatıldığı sayfalardır. donarak ölmenin ve bazı askerlerin ölü insan kokusu yüzünden ölmesinin acısını duyar; bu sayfaları okurken üşürsünüz.
her ne olursa olsun insanı ayakta tutanın umut olduğunu bir kez daha öğrenir, kitabı kapatıp bol bol düşünürsünüz.
