ayni hak ların konusu eşyalardır. ancak hukuki anlamda eşya denilince sadece mal kavramı değil tüm "malvarlığı" kavramı akla gelir.
- konuşma dilinde eşya, sayabileceğimiz bazı nesneleri anlatır. oysasayamayacağımız şeyler de eşya kavramının konusu olabili ve ilinçtir ki eşya arapça'daki şey kavramının çoğuludur.
- *
hukuki anlamda eşya kavramı şu beş temel unsuru içermelidir;
1- maddi bir varlığa sahip olması,
2- sınırlanabilir olması,
3- üzerinde kişilerin egemenlik kurabilir olması,
4- ekonomik bir değeri olması,
5- insan, kişilik varlıkları dışı şeyler olması.
- insan vücudu, organ, ceset vb. eşya kavramına girmez.
- istisnai hallerde (gelişen teknolojiye paralel olarak) maddi varlığa sahip olmayan bazı şeyler de eşya sayılmaktadır; örn; e- ortamda kullanılmak üzere hazırlanan yazılım, ses, görüntü vb.
- eşyanın büyüklüğü, küçüklüğü önemli değildir. mikro-bilim gözle algılanamayan çok küçük parçaları da insan hakimiyetine sokmaktadır.
Efendimiz eşya
Sabahı şerifleriniz hayırlı olsun
Afiyettesiniz inşaallah
işte bütün hayatımız
Açık veya kapalı
Eşyaya hizmettir yaptığımız
Kitaplar çıkıyor karşımıza emrediyor okuyoruz
Kalemler geliyor kağıtlarla beraber
Emrediyorlar yazıyoruz
Yolculuğa 'çık' diyor vapurlar
merdivenler 'in' diyor.
Aynalar 'bak' demeden bakıyoruz
Camlardan geçip giriyor odamıza aydınlık
ve sonra saat diyor ki 'uyan'
Biz el pençe divan;
Esir gibiyiz, köleyiz eşyaya
ve onlardan alınan emir dairesinde de böylece
insanlar hükmediyor dünyaya
insanlara hizmet etmekten başka bir işlevi olmayan masum nesnelerdir.
ancak insan ne hikmetse birşeye kızsa, sinirlense bütün hıncını eline geçirdiği veyahut gözüne kestirdiği bir eşyadan çıkartmaktadır.
şimdi bu zavallı nesneler insana hizmet ediyor. onun hayatını kolaylaştırıyor, yaşam için insana aracılık ediyor ancak insan ne yapıyor? elinden geldiğince onu hırpalıyor. nasıl olsa cansız varlık.
insanın ne kadar da nankör olduğunun bir kanıtıdır bu.
bunun neticesinde oluşan durum ise şudur: insan nezdinde çevresindeki birçok şey artık eşyadır. onları dilediği gibi kullanabilir ya da dilediği zararı verebilir.
bütün anlayışsızlıkğın, şiddetin, terörün, kavganın bile kaynağı bu hadiseye bir nebzede olsa dayandırılabilir.
insan önce cansız da olsa elindekinin kıymetini bilmeli, ona saygı göstermeli ki, toplumda düzen namına bir adım atabilsin.
eşya deyip geçmemek lazım. bu gün eşya cansız varlıklar, yarın kimilerine göre eşya bitkiler, hayvanlar ve en nihayetinde de insanlar.
