sanırım inanctan gelen bir davranıştır şöyle ki; ezan bir çağrıdır ve bu çağrıda ne söylendiğini biliyorsa başkalarının ikazına gerek kalmadan muhtemelen kendisi o an ne dinliyorsa bırakır saygı gereği ezanı dinler ve bitmesini bekler. bu tamamiyle saygıyla alakalıdır.
islam'da ezan okunurken girilmesi gereken belli bir nizama vurgu yoktur. vardır diyen beri gelsin.
tek koşul ezan sesinin duyulmasına olanak vermektir. isterseniz müzikli ortamdan çıkarsınız isterseniz biraz kısarsınız. haşa bana düşmez yorum yapmak ama mümin ezan okunuyor diye kalbinden gelerek kılını kıpırdatsın, rabbi razı olur. din budur. allah kabul etsin.
haklı insandır. ben $unu anlamıyorum. özgürlükçü insanlar demi$siniz. nereye özgürlük? ben senin her gün be$ vakit okunan ezanını dinlemek zorundayım ve kimini çok rahatsız eder bu. peki nerde benim özgürlüğüm? sabahları ezanla birlikte uyanmak zorunda mıyım ben? siz neden ezanlarınızı ortak bir radyodan kulaklıkla dinlemiyorsunuz? sonra nasıl bir özgürlükten bahsediyorsunuz? ben de günde be$ vakit metal müzik yayını yapıyım camilerden, sizde dinleyin. oldu.
yine de nezaketen müziğin sesini kısması gereken insandır. ancak özgürlüğü olduğu için buna hiç kimse karışamaz, ne biri hakaret edebilir, ne de kötü söz söyleyebilir. sadece anlayı$sız bir insandır. birinin özgürlüğünün bittiği yerde öteki ba$lar mantığıyla yola çıkan diğer arkada$larsa, benim sizin ezanınızı be$ vakit dinlediğimi hatırlamalı ve utanmalıdırlar.
ezan okunurken müzik dinlemek günah değildir tabi. saygı meselesidir ama müzik dinleyene "saygısız" denecek şekilde bir saygısızlık da değildir.
ama biz toplum halinde yaşıyoruz. en "asi" kesilen insan bile yalnız takılınca melankoli kesiliyor dünyanın böyle devranın vs. sikmesini biliyor. ama toplumsal olarak insanların saygı duyduğu bir konudan bahsederken "bana ne kardeşim onların sorunu" demek biraz nankörlük. haa yalnız başına istediğini yap. yanında arkadaşın olunca da çal, eğer arkadaşın rahatsız oluyorsa "kardeş ezan okunuyor biraz kısabilir misin" diyorsa kısman inancın olmasa bile senin "insanlık", "hoşgörü" değerleri açısından zengin biri olduğunu gösterir.
ama arkadaşın tutup da "kıssana lan beynamaz, utanmıyor musun" derse ona karşı yapacağın her davranışa sesimi çıkarmam. bir kötek de ben vururum.
evet ezan namaza çağrıdır ama mesela ben "her ne kadar namaz kılmıyorsam, her ne kadar fazla dini bütün biri değilsem" de onu dinlemek isterim. yani "hem namaza gitmiyorsun hem ezana saygı diye bık bıklıyorsun" diyenler her zaman arkasına sığındıkları "parayla imanın kimde olduğu belli olmaz", "önemli olan niyettir" sözleriyle çeliştiklerinin farkında değildirler. evet o sözler tamamen doğrudur.
bizim milletimizde her şeyi bir genelleme huyuh var. yüzde 90 küsürü müslüman olan bir ülkede bir kafede eğer ezan okunurken bangır bangır müzik çaldırılıyorsa benim umrumda olmaz. canımı sıkar ama gidip karışmam. ama ya diğer yüzde doksan? birisi gidip "ya ezan okunurken sesini kıssanız seviniriz" diyebilir. kısmazsanız size bir şey olmaz, ama kısarsanız o ricada bulunan kişinin gözünde büyürsünüz. ama aşırı dinci biri yaptırım yaptıracak bir şekilde size hakaretler de sıralayabilir. ama sonradan çıkıp o kişi yüzünden "bize saygı göstermiyorlar biz de onlara saygı göstermeyiz" demek diğer 2. anlattığım gibi anlayışlı insanlara saygısızlık değil midir?
haa aynı şey ezan okunurken sesini kısmayan diğer insanlar için de yapılır. hem de daha fazlası ama bunun sebebi "o yüzde 90 lık faktörün içinde doğal olarak aşırıların sayısının diğerine göre çok olmasıdır". mesela ben nadir de olsa da bazen müziği kapatmam. ezanı da dinlerim. yani bunu yaparak illa dinsiz olmuyorum. böyle müzik dinlerken kapatmayan pek çok insan vardır. kimse tutup onlara "dinsiz" diyemez. dinsiz olsalar bile diyemez. bu bir adab bu bir insanlık uslubudur çünkü.
bir de şu var bütün ezanları aynı kefeye sokma. "hocaların çatlak sesini mi dinleyeceğim ben" gibisinden oradaki insanları aşağılayıcı ifadeler kullanan insanlar ister sesi kıssın ister kısmasın zaten bir saygısızlık göstermişlerdir. bunun dinle falan bir alakası yok. bu tamamen toplumsal bir şey.
bir de tipik gençlik asilikleri var. bu ezan dinlerken müzik kısmayan insanlara saygısızlık gösteren için de, birisi ezan dinlerken müziklerinin sesini açarak ona saygısız eden için de herkes için de geçerli. gençliğin verdiği bir asilikle "neden saygı duymak zorundaymışım ki, öyle bir mecburiyetim yok" diyen her çeşitten insan olgun biri olunca toplumsal bir yaşamda "saygı duymanın" bir insanlık göstergesi olduğunu geç anladıklarına üzüleceklerdir.
ayrıca şekilci değil de gönülden dindar olan bir insanın karşısına "naber çan sesi çalıyor kapatsana müzik sesini" diyemezsiniz. çünkü o eğer çan sesi duyuyorsa bilir ki o çanın ifade ettiği din de ilahi bir dindir ve siz ona bunu demeden o zaten ona gösterdiği saygıyla bangır bangır müzik dinliyorsa onu kısar ya da kapatır. diğer hristiyanlığa ya da başka ilahi dinlere saygı göstermeyen müslümanların da ne kadar müslüman olduğu tartışılır.
kendi evinde kendi müziğini dinleyen insan olabilir. ezan sesini duymamış da olabilir. adab ı muaşeret kuralları siz inanmasanız bile, diğerlerinin inançlarına saygı gösterin der. yani kalabalık bir ortamda müzik çalınıyorsa bunun sesinin kısılması diğerlerine ve dolayısıyla kişinin kendisine olan saygının ifadesidir.
bununla birlikte diğerlerinin de, o kişinin inancına ya da inançsızlığına saygılı olması kuraldır. sen bana saygı duymazsan, benden nasıl saygı beklersin...
herşeye karşı olan insan modelidir.
ben isyankarım, herşeye isyanım var göstergesidir.
gereksiz ve saygısızca bir tavırdır.
öbür dünyada kafasına bagetlerle vurulması muhtemeldir.
Kuralın ve/veya geleneğin çıkış noktası nedir buna bakmak lazım. Eskiden Ezan çıplak sesle okunurken, herkes sessiz olursa daha uzağa ses duyurulabilir mantığıyla böyle bir gelenek türemiş olabilir. Lakin günümüzde namaz saatlerini öğrenmek için Ezan beklemeye gerek yoktur. Saati bir yıl önceden bellidir, araştıran her zaman her yerde öğrenebilir ve ayrıca Ezan çıplak sesle değil mikrofona okunmaktadır günümüzde. Dolayısıyla senin evde dinlediğin müzik ezan'ın duyulmasına engel teşkil etmez.
Bu hareket, tanım gereği, başkalarını engellemediği sürece de saygısızlık olarak düşünülemez. Kişinin dinle olan problemi ise benim ya da başkalarının haddine düşmez. Ateist de olabilir müslüman da.
kendi dinlediği müzik kendisini ilgilendirecek olan kişidir, ancak ezan okunurken bangır bangır müzik çalan barlar, cafeler, multimedia mağazaları hiç değilse sokağa taşırdıkları müzik sesini kısabilirler bir süreliğine.
başkasının ezanı dinlemesine engel olmadan sesini biraz kısarak takılan agnostik,ateist veya müslümanlık dışındaki bir dine mensup insandır.en nihayetinde onun için ezanın bir anlamı yoktur.özgürlüğün tanımından anlaşılacağı gibi başkalarını rahatsız etmeden istediğini yapmaktadır.
bırakın sesi kısmak, bir de kapamamakla suçlanan insandır. Size ne ki elalemin müziğinden baterisinden. Sen ezan dinlemek istiyorsan sen de at mp3'üne müzik setine dinle ezan arkadaşım. Bunun saygıyla, toplumsal değerle falan bir alakası yok, tercih meselesi. Hem sen ezanın okunduğunu duyabilmişsen müzik açıkken, sorun yok kalk git camiye. ne oturuyosun hala burda da bana sataşıyorsun? işin gücün yok mu senin? ayrıca bunu bir saygı olarak gören insanların kilise çanı çalarken de müziklerini kapatmaları gerekmez mi? ya da sadece kendilerinin kapatması bi yana, kapatmayanı da uyarmaları gerekmez mi? %2 müzde iki hangi istatistik arkadaşım bu? saydınız mı tek tek ezan okunurken müziğini kapatmayan insanları? anket mi yaptınız? öyle gafur, kafir, dinsiz, imansız diyerek insanları hedef göstermekten ne zaman vazgeçecek acaba bu toplum? herkes dinini kendine yaşar.
not: yukarıda sorduğum soruların hiçbiri gerçek anlamda sorular değillerdir.
dondurmam gaymak'ta çok güzel işlenmiş olan insan modelidir.
(burada şarkı söylenmektedir)
- allahu ekber allahu ekber
(şarkı kesilir)
* aziz allah..
+ aziz allah..
= ulen arkadaş niye kestik sazı?
+ ya ezan okunupduru duymadın mı?
= ya okunsa ya, varsa ya. biz çalam, onnar okusun. herkesin yeri ayrı, mekanı ayrı. bi kere de onnar annayış göstesinler ya! bu adamla içipdurula, eğlenipdurula diye. bu seferlik okumayalım desinler. zaten 3-5 dene ihtiyar gidiyo camiye, onu da telefonla çarıvesinle.
+ ya gene başladı ters ters gonuşmaya.
& töbe de. eee cenab-ı allah'ı gızdırıp moturumu hiç buldurmecek gari.
= cenab-ı allah gayıp eşya bürosu mu lan? inanıyosan galben inan çıkarların için inanma.
kulağında kulaklığı varsa kimse karışmasındır. bi de ezan okunurken konuşup müziği kısmanın tutarlı yanı yoktur. hani yaptırırlar ya kızım/ oğlum kıs şu müziği deyip konuşmaya devam ederler.
huşu içinde kendini veremiyorsa insan ezana, kişiyi zorlamamalı. hele ki kişi kazık kadar olmuşsa.
(bkz: muzik calarken ezan okumayi kesmeyen imam)
içten içe "size ne kardeşim ben müzik dinlemeyi tercih ediyorum" diye bağıran, çığlıklar atan insandır. her şeyin sonucunda insandır, kalkıp da sizin "kutsal şarkı"nızın çaldığı megafonları kırmıyor, ezan okunurken evinde müzik dinliyor. size ne .
(bkz: her koyun kendi bacağından asılır)
ezana saygı amaçlı ve dinlenmesi hoş olduğu için , okunduğu vakit çalan müziğe -veyahut her neyse- ara verilip ezanın dinlenmesi olayına uymayan şahıstır.
Günah olduğu söylenmiyor, saygı amaçlı olduğu belirtiliyor... Şu halde önce uyarılması gereken, olmadı kendi haline bırakılması gereken şahıs.( saygı duymak lazım, herkesin dini kendine....)
enteresan diyaloglar içerisinde kendini buluveren insan. aslında insan değil. yani insan da, ezan okunurken müziği kapamayan değil. yani o değil. off. yani bi dinle;
mekan: otobüsün en arka beşli koltuğu
zaman: işte oluyo biraz
oyuncular;
m: müezzin
t: tüy bıyık
v: vaudeville for vendetta
kulaklıklar kulağımda fakat mp3 player'ın şarjı bitmiş, müzik çalmıyor, üşenmişim kulaklıkları çıkarmaya, mal gibi dışarıyı izliyorkene;
m: allahuekber allahuekber
t: kardeşim, müziği şey yapar mısın?
v: anlamadım?
t: müziği diyorum, ezan okunuyor da..
v: yani?
t: kısarsan..
v: çalmıyor ki birader, kapalı alet.
t: nasıl çalmıyor, ben duyuyorum buradan?(yalana bak)
v: ne diyosun birader, naha şarjı yok.. hemi yalan söylüyorsun, hem hakkıma girdin, etmiyorum hakkımı helal(zayıf yerinden yakala)
t: özür dilerim kardeş, helal et hakkını.
v: yok.
t: yapma kardeş helal et.
v: susar mısın ezanı dinleyemiyorum.
m: la ilahe illallah..
ezanın aynı anda bir çok camiden yükses sesle okunmasından etkilenip , müziğin sesinin ezan sesini bastırmadığını ve namaza çağrı işlevinin yerine getirldiğini düşünüp kısma teşebbüsüne gerek duymayan şahıs olmabilme ihtimalini içinde barındıran insandır.pek tabi gıcıklığına kısmıyor olabilir , müslüman olmadığı için önemsemeyebilir yada müslümandır ama kısmak istemez, yani ne bileyim her birini alıp ayrı ayrı incelemeniz gerekiyor. *
'parayla imanın kimde olduğu hiç belli olmaz.' derler. *
eğer ortamda bu durumdan rahatsız olan bir şahıs varsa, müziğin sesini kapatmamakla ayıp eden kişidir. şahsıma ait düşünce çok gereksiz bir eylem olduğu yönünde olmasına karşın eğer yanımda bu durumdan rahatsız bir zatı muhterem varsa çok hassas davranırım saygı duyarım. *
