evrensel ahlak konusunu araştırırken bu video denk geldi https://www.youtube.com/watch?v=UW1aZzjdBpE evrensel ahlak var mıdır sorunun cevabı niteliğinde video olmuş denilebilir.
vicdan ve ahlak birbirinden farklı olgulardır. ahlak bir kurallar bütünüdür. dine bağlı gelişebilir, kültüre bağlı gelişebilir, cinsiyete bağlı gelişebilir. her bir etmenin etkisi altına girdikçe de farklılık gösterir.
örneğin dini ahlak kurallarını ele alalım. islamda içki haram kılınmıştır. yasaktır. islami ahlak kurallarında içki içmek ahlaki açından zaafiyet demektir. ama semavi dinlerden hristiyanlıkta içki yasaklı ya da haram değildir. dolayısıyla da ahlaki açıdan bir zaafiyeti yoktur.
ya da kültürel olarak düşünecek olursak, kalabalık ortamlarda gaz çıkarmanın ayıplanmadığı toplumlar mevcuttur. ya da çıplaklığın.
dolayısıyla da evrensel olarak bir ahlak yasaları bütünü düşünülemez.
bence yoktur. sebebi ise azınlıkta da olsa küfür etmeyi ahlaksız bulmayan açık evlilik yaşayan insanların bulunmasıdır. istisnalar tutarlılığı bozar. genelgeçerlilik felsefede yoktur olamaz. olursa o felsefe değildir. anayasadır. anayasa çoğunluğa göre hazırlanır. çoğunluğun ahlaki düşünceleri doğrudur diye bir düşünce yanlıştır.
ahlak da ahlaksızlık da evrenseldir bence. en ilkel kabilelerin bile kendine göre bir ahlak anlayışı var. ama her topluluğun ve toplumun hatta her bireyin ahlak anlayışı farklılık gösterebilir. bu yüzden ahlak, evrenseldir; ama herkesin ahlak anlayışı farklıdır.
evrensel ahlak bütün dinlerden ve çoğu şeyden ötedir benim için.
yazılamış, çizilmemiş ama varoluş gereği çoğunluğun bilip kabullendiği şeylerdir.
örnek verecek olursak; ot içmek bir ahlaksızlık değildir. ot içip maddi manevi zararlar oluşturmak ahlaksızlıktır.
ota bok atanlar bokun taa kendileridir.
evrensel ahlak bence vardır. örnek verecek olursak küfür edilmesi dünyanın çoğu yerinde ahlak dışı kabul edilir.
not: felsefeden fazla anlamam başlık açmak için başlık açtım.
