bu soruya bilim adamlarının bile kesin bir cevabı yok. teoriler var elbet ama hiçbirinin sağlam bir dayanağı yok. bunun temel sebebi algılarımızın ötesinde bir kavram olması. tıpkı bigbang den önceki evrenimizi oluşturan madde ve/veya enerjinin nereden geldiği gibi. ilahi açıklamaları bir kenara bırakırsak bunlar cevabı gerçekten çok zor sorular.
iki üst entry'de millete laf atan; fakat evreni insan gözlemine indirgeyen mantık yoksunu salağın da sıçtığı başlık olmuştur.
evren ile ilgili fikirler kozmoloji felsefesi başlığı altında tartışılır. her kozmoloğun kafasında farklı modeller/tahminler vardır. bence, evren kendisinden daha büyük bir evrenin içinde genişliyor olabilir. elbette bu tahminlerin hepsi felsefi. en doğrusunu Allah bilir.
Degisen sey evren değildir.evrene dair bilgimizdir.kutle cekimi degismez.zayif nukleer kuvvet degismez.teoriler degisir. Herbokologlari elestirirken dikkatli olmak lazim *
Ayrica metafizikle ilgili keskin cümleler kurmamak gerekir.su an evrenin ötesi bizler için metafiziğin alanindadir.
Evrenin ötesini fizik bilgisini gelistirirsek cözebiliriz.ama her seyin kuramini bulacagiz diye bir kesinlik yok. Belki de bazi seyler bizler için hep metafizik kalacaktir.
Edit : hatali kelime..
is bu entry de metafizik kavramiyla sadece tanri kast edilmemistir.fizigin otesindeki alan kast edilmistir.belki bu evrenin otesinde bambaska fizik kanunlariyla isleyen bir yapi mevcut.ve oraya asla ulasamayacagiz.bizim icin orasi metafiziktir.
Edit 2 : asıl onemli noktayi unuttuk.
"her şeyin sebebi doğal süreclerdir " gibi bir iddia da metafizigin konusudur.bu iddiayı deney ve gözlemle test etmek mümkün değil.en azindan şu anki teknoloji ve bilgimiz dahilinde.
maddenin bittiği yere evren diyoruz sanırsam. tabi oralardaki madde de gök cisimleri oluyor.
yani evrenin en uzak köşesindeki gök cisminin olduğu yerden sonrası evrene dahil değil.
buradan hareketle evren, sonsuz boşluğun içinde genişliyor.
celal hoca buna benzer şeyler söylediydi, tv de.
tabiki evren o kadar diye uzay, evrenle sınırlı değil. uzayıp gidiyor. sonsuz işte.
çok çok uzaklarda başka evrenler de olabilir. burada kastedilen evren, bizim hesaplamalarla varlığını kabul ettiğimiz evren. uzay başka bişey.
kısaca uzay da genişliyor.
Yani aslında insan şöyle düşünüyor acaba evren kısıtlı bir alanda mı?
Daha farklı evrenler olduğuna dair bir çok teori bulunmakta zaten.
Ama bu evrenler arası geçiş veya evrenin sonuna ulaşılsa dahi ilerisinde ne olur sorularına cevap yok. Bu genişleme mevzusundan dolayı son noktasına gelinmiş olsa dahi o artık son nokta olmayacağından aşılamayacaktır gerçi.
Kara madde ve evren üzerine çok fazla bilinmez var.
Evreni yok sayarsak geriye ne kalır merak uyandırıcı. Yani eğer bir alan içerisinde genişlemiyorsa tek gerçek kendi varlığı olmalı. E ozaman kendisi de yoksa ne olur.
"sonra rabbin duman halinde ki göğe yöneldi ve dediki isteyerek yada istemeyerek gelin, ikiside iteat ederek geldik dediler. böylece onları iki gün içinde yedi gök olarak tamamladı ve her göğe emrini vahy etti. biz dünya semasınıda yıldızlarla donattık"
fusullet suresi.
" biz göğü büyük bir kudretle bina ettik ve biz onu genişletmekteyiz " zariat 47.
yani 7 kat iç içe daire şeklinde küre dir. en alt katman evren dediğimiz galaksilerın ve yıldızların olduğu katmandır.
yıldızlarla dolu katman kendi boşluğunu doldurmaktadır. yada bir üst katmana doğru ilerlemektedır.
Cern'e canlı bağlantı yaptığımızda sorduğum sorudur. Araştırmalar sürüyor ama bilgimiz yok fikrimiz var temellendirmeden de fikirlerimizi paylaşmıyoruz demişlerdi. Onların bilgisi de yoksa biz bir şey bilmeyelim.
Bizler zaten evrenin sadece %4'lük kısmını keşfedebildik. Evrende daha birsürü gezegen, galaksi, yıldızlar veya hiç bilmediğimiz şeyler mümkün olabilir. Fakat bunlar hakkında keşfetmediğimiz sürece bir öngörü ileri süremeyiz. Yani sonuç olarak; evren zaten geniş daha tamamı görülmeyen bir şey hakkında bir şey söylemek yanlış bir şey bence.
Bazı tabuların yıkılması gerektiğinin göstergesi olan sorudur.
Tıpkı newton yasalarının sadece dünya yüzeyinde belli katmanlarda geçerli olduğu, dünyadan çıkınca tutarsızlık gösterdiği gibi bu düşünce de dünyaya bağlı düşünüldüğü için makro düzeyde anlamsız ve saçmadır. Evren zaten tüm uzay-zamanı kapsayan bir kavramdır. Evreni bir kalıba sıkıştırmayı düşünürseniz ele aldığınız şey "evren" olmaz.
işte tam o noktada nieztche abiyi hatırlayıp götten uydurmaya başlıyoruz ve eğer birisi "tanrı olduğuna inanıyorum" derse hemen onu gerizekalı ilan ediyoruz.
çok basit ve güzel bir soru. gezegenler tamam, güneş sistemleri tamam, galaksiler tamam, uzay tamam. peki ya uzaydan sonrası? bu gerçekten anlamsız bir soru mu, yoksa evrenin içinde genişlediği "bir şey" var mıdır? ya da evren bir hiçliğin içinde mi genişliyor? hiçliğin içinde genişliyorsa peki o halde "hiçlik" nedir? yoksa her şey aslında bambaşka bir şey midir?
