Etrüsk mitolojisi veya Etrüsk dini, Etrüsklerin mitolojik yazın ve inançları ile birlikte yaptıkları dini adet ve uygulamaların bütünüdür.
Etrüskler Kuzey italya'dan gelen, zaman içinde Roma'ya entegre olmuş, kökeni bilinmeyen bir milletir. Birçok Etrüsk mitolojisi öğesi, tanrı ve tanrıçası Roma panteonuna girmiştir. Bunların bir kısmı doğrudan girerken, bir kısmı zaten var olan ve benzer özellikler taşıyan öğelere etki ederek, bir tür sentez sonucu girmiştir.
Etrüsklerden geriye çok fazla yazın kalmamış, Etrüsk dili dahi bugün tam olarak anlaşılamamıştır. Ayrıca Romalı yazarların Etrüsklere, dillerine ve dinlere dair kaleme aldığı yazınlar da bugüne ulaşamamıştır. Tüm bu sebepler nedeniyle haklarında çok az şey bilinen Etrüsklerin dini ve mitolojik inanç, yaşayış ve yapılanmaları hakkında çok daha az şey bilinmektedir.
arkeolojik bulgular da sınırlıdır. Örneğin bugüne ulaşmış mezar kitabelerinde genelde ölen kişinin ismi geçerken, tapınaklara sunulan adak plakalarında sadece adağın yapıldığı tanrı veya tanrıçanın ismi geçer. Bu tip bilgiler de Etrüsk mitolojisine dair ancak yüzeysel bir idrakın gelişebilmesine olanak tanımıştır. Zaten Etrüsk dilinin tamamen anlaşılamamış olması, ele geçecek bulguların da en etkili şekilde kullanılmalarını kısıtlamaktadır.
Bununla birlikte bugüne ulaşan büyük oranda ikonografik materyal bulunmaktadır. Vaso süslemeleri, anıtlar, heykeller, taşlar, rölyefler ve kabartmalardaki ikonografi bize Etrüsk mitolojisi hakkında bilgi sunabilir[3]. Her ne kadar bu ikonografi yoğun bir Helenistik etki altında kalsa ve Yunan mitolojisinden tasvirler içerse de, Etrüsk mitolojisi ile Yunan mitolojisi arasında kurulan bağlar Etrüsk mitolojisini, en azın karşılaştırmalı bir şekilde, anlamaya yardımcı olur niteliktedir. Örneğin Etrüsk mitolojisindeki tanrıların Yunan mitolojisindeki denkleri ve bazı daha yerel tanrıların Yunan mitolojisindeki benzerleri bu ikonografilerden anlaşılabilir. Bu da en azından mitolojik yapılanma ve anlayışa dair önemli ipuçları barındırır.
(bkz: remus ve romulus) *
etrüsk mitolojisine göre tanrı ve tanrıçalar
Yer altı dünyası tanrısı ve ölülerin hükümdarı:AiTA
Arz tanrıçası:SEMLA
Arz tanrısı:CEL
Aşk tanrıçası:ALPAN
Ateş tanrısı:SETHLANS
Ay tanrısı:LOSNA
Ay tanrısı:TiV
Baş tanrı, göklerin yöneticisi:TiNiA
Bereket, orman, doğa, gece, ay ve ölüm tanrıçası:ARTUME
Bilgelik tanrısı:TAGES
Bilgelik, savaş, sanat, okul, ve ticaret tanrıçası:MENRVA
Cennetin en üst katında yaşayan gök tanrısı:ANi
Doğum tanrıçası ve Tinia'nın karısı:THALNA
Etrüsk şehrinin koruyusu sevgi ve yaşam tanrıçası:TURAN
Geçitlerle ilgili bir yer altı dişi ifriti:CULSU
Gök gürültüsü ve şimşek tanrısı:APLU
Güneş tanrısı ve güneşin kızı:CAUTHA
Güneş tanrısı:USiL
intikam tanrısı:VEiVE
Kader ve yeraltı tanrısı:THETHLUMTH
Kanatlarında göz olan yeraltı şeytanı:VANTH
Kapıların ve eşiklerin tanrısı:CULSANS
Kişisel ölümsüzlük tanrısı:EVAN
Ölülerin ve saflaşmanın tanrısı:FEBRUUS
Ölüm tanrıçası:MANiA
Orman tanrısı:SELVANS
Şafak tanrıçası:THESAN
Şans ve kader tanrıçası:NORTiA
Savaş tanrısı:LARAN
Su kuyuları tanrısı:NETHUNS
Taitle'nin oğlu:ViCARE
Tarım ve bereket tanrısı:MARiS
Ticaret ve mal tanrısı, tanrıların habercisi:TURMS
Tinia'nın eşi ve baş tanrıça:UNi
Turan'a eşlik eden tanrı ve tanrıçalar:LASA
Yeniden yaşam dönüş ve ölülere sevgi tanrıçası:TVATH
Yeraltı dünyasında ölülerin ruhlarına işkence eden bir iblis, cin:KHARUN
Yeraltı dünyasının dişi şeytanı:TUCHULCHA
Yeraltı dünyasının kapısında bekleyen yüzü olmayan tanrıça:LEiNTH
Yeraltı dünyasının koruyucu tanrıçası:LETHANS
Yeraltı tanrısı ve Mania'nın kocası:MANTUS
Yeraltının kraliçesi:PERSiPNEi
Yeryüzü tanrısı:VELTHA
Yıkım ve ölümün yeraltı tanrısı:VETiS
Yönetici sınıfın tanrısı:TECUM
Zaman ve gereklilik tanrısı:SATRES
Ziraat tanrıçası:HORTA
