benim kuzenimdir. annesi ve babası kara kaş, kara göz, siyah saçlı ama kendisi sarışın ve renkli gözlü. sarışın teyzeleri ve sarıya kaçan kumral halası olduğu için gayet doğal durumdur. babasına hastanede karışmış bu çocuk esprileri ise bedava.
genetik yasalarına göre gayet mümkün olan hadisedir. eğer çocuğun annesinin yada babasının ebeveynlerinden birinde bu özellik varsa, bu özellik çocuğun fenotipine de pek ala yansıyabilir..
tabii kalıcı sarışınlıktan bahsediyoruz..geçici sarışınlık vardır birde küçükken..skalp dna'da renk pigmentesyonu sağlayan genler henüz tam aktive olamadığından; saç,göz ve ten rengi açık olabilir yaşamın ilk 5 yılında. mesele 1 yaşına kadar yeşil gözlü, sarı saçlı olan bir çocuk; göz ve derideki melamin pigment sentezinin zaman içinde tamamlanması ile 7-8 yaşına geldiğinde kahvrengi gözlü, siyah saçlı biri haline pekala dönüşebilir..
ancak ''kalıcı olarak sarışın olmaktan'' bahsediyorsak, bu durum da yukarıda bahsettiğim gibi pekala mümkündür..
çocuğun ailesinin birinci dereceden akrabalarında bu özellik varsa, çocuğa geçme ihtimali yüzde 25'dir..
mesela annenin babası mavi gözlü diyelim..mavi gözlü olmak esasında, göz içinde renk pigmentesyonunu kodlayan gendeki bir mutasyon sonucu oluşur..yeterince pigment sentezlenemez gözde ve ışık altında mavi renk ortaya çıkar..bu tamamen ''resesif bir özellik''tir..
mavi gözlü olmaya ''Yy'' diyelim..kahverengi gözlü olmaya da ''xx yada xy'' diyelim..öncelikle şunu belirtelimki, babası mavi gözlü olan kadının, göz rengini belirleyen genler xy özelliğindedir..
babadan xy, anneden xy gelirse göz rengi açısından:
çocukta oluşan genetik dizilim xx, xy, xy, yy'dir..bu dizilimden 3 tanesi gelirse çocuk kahvrengi gözlü, bir tanesi yani yy gelirse çocuk mavi gözlü olur..
burada ihtimal yüzde 25'dir..yeterki anne ve babanın ebevynlerinden en az birinde bulunsun bu özellik..
özetle; sarışınlık, mavi gözlülük falan bunlar tamamen resesif özelliklerdir..dominant değildir. mutajenik genler bu fenotip özelliklerine yol açarlar..
bu tür özelliklerin ebeveynleri esmer yada kumral insanlar oluşabilme ihtimali yüzde 25'dir..yeterki anne ve babanın ailesinde en az bir kişide bulunsun.