"Osmanlı - Rus savaşlarında bozulan maliyeyi düzeltmek amacıyla, devlet gelirlerinin bölümlere ayrılarak peşin para karşılığında halka satılması uygulanmasına denir."
osmanlı'da malikane usulüyle sağlanan gelirlerde yetmeyince, bu defa mukaataların yıllık karları paylara ayrılarak satılmaya başladı, bu usulede esham usulü denilmiştir 1775 yılında çıkarılmıştır.