tek kişilik orkestra. bir ara mersin kültür merkezi nde tek başına bir konser verdi. * önünde klavyesi, mikrofonu, yanında mixing console, üstünde asılı elektro gitarı ve arkasında duran başka bir elektro gitarla * tek başına dangır dungur çaldı söyledi adam. ciddi anlamda aşmış bir müzisyendir.
eğer rock müziğe ilgi duyuyorsanız, hele yetmişli yılların türk rock müziği klasiklerini seviyorsanız, ne yapın edin erkin babanın nazillide 1974'de verdiği konserin kaydını edinin ve erkin koray hakkında başka söze gerek olmadığını bir kez daha görün.
--spoiler--
12 Eylül Darbesinin haberini yurdışındayken alır. 1981 sonlarında yurda dönmeye karar verir. Bu dönemdeki Orhan Gencebay - Erkin Koray arabesk-pop çalışmaları Türkiye gerçeğini vurgular. Bu çalkantılı dönemde politikaya soyunmaya karar verir. Ama kıyısından döner. Yurtdışından döndükten sonra uzun bir süre tamamen solo çalışmalar yapan Erkin Koray'ın bu dönemdeki en ünlü çalışması şüphesiz 'Çöpçüler'dir.
--spoiler--
zaman zaman haksız eleştirilere maruz kalsa da, türk pop ve rock müziğinin en büyüklerinden, babalarından biri olduğu su götürmez bir gerçektir.
erkin koray'ı şimdiki zamanın müzik piyasasının durumuna göre yargılamak cahilce olur. edindiği yeri hakkıyla, büyük güçlüklerle, uzun bir sürede kazanmıştır. ayrıca modern türk müziğinde öncü rolü olmuş bir sanatçıyı, eskilerde kalmış olarak nitelemek çok yanlış olur. erkin koray'ın müziği hem eski hem de tazedir.
hem gitarı hem de tarzıyla türk müziğinde çığır açmış sanatçıdır. bir yanda para kazanmak için piyasaya sürdüğü arap saçı, çöpçüler, fesupanallah gibi halkın geneline hitap eden parçaları, diğer yanda plaklarının büyük kısmını oluşturan sağlam rock parçaları vardır.
müzik bilgisi funda arar ve kenan doğulu arasında bir yerlerde gezinen zevata bunu anlatmak zor olsa da, kendisini takip eden asıl kitlesi hangi parçaların altında kimin imzası var gayet iyi bilmektedir.
1974 yılında nazilli de verdiği konser,türk rock tarihinin en iyi konser performansları arasına girmiştir. rock ın babası olarak kabul edilir ama baba lakabından hiç hazzetmediğini söyler. akrebin gözlerinde attığı solo bile neden "erkin baba" olduğunu açıklamaya yeter.
bu da john lennon ile buşulmasına dair bir fotoğraf;
(çok iddialı olacak ama) türkiye'nin jimi hendrix'idir zannımca. zira hendrix gitarıyla bir dönemi kapatıp, bir diğerini açmış, saykodelik müziği mainstreame yaymış bir insandır. blues ve eski dönem köle zenci (ki o da blues'un öncülü) müziğinden etkilenmiştir, etkileşimlerini müziğe yansıtmıştır.
öbür taraftan baktığımızda, erkin baba da gitarıyla türkiye'deki rock müziğini şekillendirmiş, kanımca saykodelik anlamda en başarılı örnekleri vermiş kimsedir. şarkılarda oryantal etkisi net bir şekilde görülmektedir. hayat tarzı, yaptıkları ve müzikleriyle türkiye'deki müzik tarihinin unutulmayacak insanıdır.
en büyük eleştiriyi kızını okula göndermemesinden ötürü alan, rockın babası. kendisi bu durumu eğitim sisteminden dert yanarak anlatmış ve " mesela ben çocuğuma doğa sevgisi aşılamak istiyorum, adamlar ilkokul müfredatına baltalar elmizde, uzun ip belimizde diye şarkı koyuyorlar" şeklinde serzenişte bulunmuştur.
yaptığı müziği nasıl adlandırırsanız adlandırın ama adam müziğin kralını yapmıştır bu ülkede. rockcısı, popçusu, türkücüsü, arabeskçisi herkese hitap eder mi bir adam? ama erkin baba ediyor işte. onu diğerlerinden ayıran da bu zaten. bu toprakları ve insanını en iyi tanıyan insanlardandır. allah uzun ömürler versin. başımızdan eksik etmesin.
en meşhur olduğu 74/77 yılları arasında yapmış olduğu tüm şarkıların müzikleri klasik arap müziklerinden alıntıdır. burada telif haklarının ödenip ödenmediğini bilmediğim için çalıntı kelimesini kullanmak istemedim. bu proje koray ve vedat yıldırım bora'nın ortak fikridir ve koray gittiği suriye,mısır gibi ülkelerden hepimizin bildiği şaşkın,estarabim gibi şarkılarının müziklerini almış ve üzerlerine türkçe söz yazarak etnik öğeler taşıyan rock'n rol icra etmiştir. ancak o zamanlar bu parçaları plaklarına söz müzik erkin koray diye yazdırmış olduğu da söylenmekte, ilgili plak kapaklarını görmedim hakkını yemek istemiyorum. 80'lerde ise tek keyboardla yapılan albümler kervanına kendisi de katılmış ve bu sefer de hint müziğine merak salmıştır. hindistan'a yaptığı ziyaretler sonucunda oranın melodilerini alarak üzerine türkçe sözler yazarak illa ki,öyle bir geçer zaman ki gibi şarkılar çıkarmıştır.
elektro bağlamanın mucidi olduğu söyleniyor ama o'nun da bir şehir efsanesinden ibaret olduğu sanılmakta.
iyi bir gitarist midir değil midir onun hükmünü verecek kadar dinlemişliğim yoktur kendisini ancak seni her gördüğümde adlı şarkıda çok kötü gitar performansı sergilemiş şarkıcı. erkin koray dörtlüsü'nün diğer elemanları davul bass ve klavyede oldukça iyi performans sergilemiş ve senkronize bir biçimde çalarken kendisinin gitar tonununun müziğin bariz üstünde oluşu ve gitar klavyesi üzerinde parmakların dolandığını dikkatli kulaklardan kaçamayacak şekilde belli eden detoneler kulak tırmalıyor.
ha parça müthiştir o'na laf etmek yusuf nalkesen'e haksızlık etmek olur.
türk rock müziğinin en büyük isimlerinden olan erkin koray, 24 haziran 1941de istanbulda doğdu. annesi vecihe korayın, istanbul belediye konservatuarı'nda klasik batı müziği piyano öğretmeni olmasından dolayı, sanatçı küçük yaşlarda müzikle tanıştı. 5 yaşında annesinden piyano dersleri almaya başladıktan sonra, alman lisesi'nde okurken rock müziği ile tanıştı. aynı zamanda okulda okurken konservatuara da devam etti. sanatçı, 29 aralık 1957 yılında, 16 yaşındayken, galatasaray lisesinde piyanoyla ilk konserini verdi.
bu konser, erkin koray' ın hayatında büyük bir dönüm noktasını teşkil etti. çünkü bu konser aynı zamanda sanatçının müzik hayatının da başlangıcı idi. ilk konserinden bir ay sonra koray, 25 ocak 1958 de eminönü halkevinde, 20 gün sonra da almanya ve avusturya liselerinde konserler verdi ve artık konserler birbirini takip etmeye başladı. bu konserlerden sonra gazeteler artık kendisinden "rock'n roll kralı" diye bahsetmeye başladılar.
1960' ların ilk dönemlerine gelince koray, erkin koray ve ritmcileri isimli grubuyla, kendisinin gitar çalıp söylediği ve rock'n roll çaldığı bar ve klüp programları yaptı. 1962 yılında ise ilk 45 liği bir eylül akşamı / ıt's so long'u yayınladı. çıkarttığı 45likten sonra askerliğini 1963 - 1965 yılları arasında eskişehir hava kuvvetleri caz orkestrası' nda gitarist - solist olarak yaptı. askerden döndükten sonra bir süre daha ingilizce çalışmalarına ve klüp programlarına devam eden sanatçı, bu programlarından birinde istanbul plak şirketinin yetkilileri ile tanıştı ve 1967 yılında ülkede büyük şöhret olmasını sağlayan kızları da alın askere isimli 45'liğini yayınladı.
saçlarının uzunluğundan dolayı tepkiler de alan sanatçı, 1970'e geldiğinde, yeraltı dörtlüsü grubunu kurdu. daha sonra batı müziğini yerinde tanımak ve incelemek amacıyla, o sırada beatles'ın da oradan şöhret olduğu, müziğin kalbinin attığı yer sayılan almanya nın hamburg kentindeki star club' a gitti. koray, burada her gün çalan en az üç ingiliz grubunu izledi ve bir çoğuyla da tanıştı. bu arada hiccups adlı bir alman grubu'yla da sahneye çıktı ve daha sonra o grubun basçısı bernhard weber'i yanına alarak türkiyeye döndü ve bu olay türkiyede hard rock döneminin başlangıcı oldu.
çıkarttığı hit parçalarla o dönem gündemde olan sanatçı, tekrar avrupaya gitti ve fransada beatles'ın efsanevi ismi john lennon'la tanıştı. korayın yeraltı dörtlüsü ile müzik yaparken yararlandıkları en büyük avantaj, batıdaki pink floyd, grateful dead gibi aynı tarz gruplarından daha doğuda bir ülkede yaşamalarıydı. dönemin avrupalı çoğu rock müzisyeninin doğu mistisizmine ve de özellikle hindistan'a merakı vardı ve bu merakı müziklerine de bol miktarda yansıtabiliyorlardı. bunun en önemli örneklerinden birisi beatles'ın önce norwegian wood adlı 45' liklerinde, daha sonra da sgt. pepper's lonely hearts club band albümlerinin within you without you parçasında sitar' kullanmasıydı. sitar, kökeni doğudan gelen bir enstrümandı ve bu enstrümanı ingiltere'de beatles; türkiye'de ise o dönemlerde rock müziği ile oldukça ilgili bir müzisyen olan orhan gencebay kullanıyordu.
istanbula tekrar döndükten sonra supergroup ile "yağmur" isimli 45'liğini çıkardı. maddi sıkıntılardan dolayı dağılan supergroup un ardından kısa bir süre sonra kurduğu 'ter' adlı grupla hor görme garibi isimli 45'liğe imzasını attı. fakat ter grubu da dağıldıktan sonra 'stop!' isimli bir grup kuran koray, bu grupla da uzun süre devam edemeden ayrıldı ve grup dağıldı.
avrupa'da alice cooper ve david bowie renkli yüz makyajlarıyla sahneye çıkmaya başladı ve erkin korayda bu modaya uyarak sahneye renkli yüz makyajlarıyla çıkmaya başladı ve büyük ilgi gördü. bu çalışmalarından sonra da uzun süreliğine yurtdışına gitti. koray, yurt dışından döndükten sonra tekrar çalışmalarına devam etti ve bu çalışmalar, türkiye'nin çok iyi bildiği şaşkın, arap saçı, fesuphanallah gibi çalışmalardı. bu dönemde bu tarz çalışmalara ağırlık vermesinin yanında krallar, hadi hadi oradan gibi rock çalışmaları, hatta başlı başına rock parçalarından oluşan elektronik türküler adında bir tane de lp yaptı. 1977 yılında, son rock grubu olan erkin koray tutkusu isimli grubunu kurup, bu grupla aynı adı taşıyan bir rock lp'si çıkarttıktan sonra uzun süreliğine tekrar yurt dışına çıktı. korayın türkiye'yi terk etmesinin en önemli sebebi, 70'lerin ikinci yarısında türkiye'de cereyan eden politik gerginlikler ve bu gerginliklerin ülkeyi müzik yapılamayacak hale getirmesiydi.
12 eylül askeri darbesinin haberini yurt dışında iken almasından bir yıl sonra,1982 sonbaharında, yurda dönmeye karar verdi. yurtdışından döndükten sonra uzun bir süre tamamen solo çalışmalar yapan erkin koray'ın bu dönemdeki en ünlü çalışması şüphesiz 'çöpçüler'dir.
anadolu rockun babasıdır.
yaşayan efsane.
batılı tarzda -rock- bir müziği tercih etmesine rağmen bu topraklardan bir türlü kopamadığı eserlerindeki kendine has özgünlükle yoğrulmuş anadolu halk motiflerinden rahatça fark edilir. modern türk müziğinde kalitenin adıdır. sayılı isimlerden biridir. allah nice uzun ömür vere.
