'eğer toplumun yapısını, bir otoriteye boyun eğmek belirliyorsa -ister açıkça ortada olan isterse de pazarın ve kamuoyunun yarattığı anonim otorite olsun-, o toplum içindeki insanın tanrı anlayışı çocukça olacaktır, aynı tek tanrılı dinlerin tarihinde bunun tohumlarına rastlandığı gibi.'
Musevi kökenli Almanya doğumlu Amerikalı ünlü bir psikanalist ve sosyologdur. Ruh bilimine Marksist - Sosyalist ve insancıl yaklaşımın en önemli temsilcilerindendir.
sevme sanatı adlı kitabın yazarıdır. iletişimin ön koşulu olan ben dilini her cümlesinde hissedersiniz. insana ait her problemin tıkandığı noktanın bir diğerine bağlanma nedenli olduğunu söyler. önce kendini bilmelisin ve sahip olduğun her türlü fikir ve duygunun sende açtığı yaraları görmelisin der. bir diğerine geçmez erich, sürekli seni sana anlatır. fikirleri ile insana yaklaştırır. yeterince insanlıktan çıktığımız için okunması bilinmesi gereken bir sosyologtur.
1900 yılında Frankfurt'ta Musevi olarak doğmuştur. Çağımız insanının mutsuzluğunun asıl sebebini detaylarıyla irdelemiştir.
" I have everything but I'm notting."
Hayat gayesi başkalarından üstün olmak, üstün olmak yargısının içinize daha çok para kazanmakla dolduran insan, yalnız ve güçsüzdür. Varoluşsal bir boşluk içerisinde yaşarlar. Çağımız insanının sorunu mutsuzluktur. Bu insanın kendi doğasına va yaşama yabancılaşması demektir. insanlar sevgi ve güven duygularını yitirince, mutlu yaşama erdemini de yitirirler. Bu günün insanı sevgiyi aramaktadır. Başka bir değişle özünü. (fromm, 1964)
okudukça insanı "psikoanalist ve toplumbilimci" yapan yazardır. kendisine 16-17 yaşlarında bulaştım ve kurtulamıyorum. kurtulmak istiyor muyum peki,hayır.*
'Yaşam sevgisinin gelişebilmesi için bir şey "yapma" özgürlüğü gereklidir: Yaratma ve kurma özgürlüğü, şaşabilme ve göze alabilme özgürlüğü.
Böyle bir özgürlüğü tatmak için etkin ve sorumlu bir birey olmak gerekir; tutsak ya da çarkın iyi yağlanmış bir dişlisi olan birey değil' felsefesine sahip sosyolog'dur.
Erich Fromm - Sevginin ve Şiddetin Kaynağı'ndan alıntılanmıştır.
Bir diğer sözü de: insana dair hiç bir şey bana yabancı değildir.
Erich Fromm - Sevme Sanatı Kitabı'ndan alıntılanmıştır.
çağdaş modern toplumun özü maksimum üretim sınırsız bencillik ve sınırsız tüketimdir. güler yüzlü teknoloji faşizmi. diyen düşünürdür. dur bakalım biraz daha araştıralım değişik bir insana benziyor..
erkekle kadın kendilerinini ve birbirlerinin farkına vardıktan sonra yalnızlıklarının ,değişik cinsten olduklarının ,bu yüzden de farklı olduklarının bilincine varmışlarıdır. yalnızlıklarının farkına varmış olsalar da ,henüz yabancıdırlar birbirlerine; çünkü birbirlerini sevmeyi öğrenememişlerdir.havva'yı savunacağı yerde adem'in suçu onun üstüne atmasıyla daha da açık bir biçimde ortaya açıklar bu.
sevdiğinle yaşamak güzel; ama yaşam zordur.
Uğraş ister birliktelik ve çiçek gibidir sevgi..
Bilin ki, sevginin can suyudur ilgi.
Kavga olacak doğal ki.
Sözcükler yüreğini delmezse,
Hoştur dövüş sonrası barış..
Kişilikte olursa yarış, kim kimi sindirirse kazanır sanmayın.
Böylesi yarışta kaybeden, kaybeder,
Kazanan da kaybeder.
Yaşamı paylaşmak sevgiyi paylaşmaktır.
Anlaşmaktır.
Vermeden alınamaz tek şeydir mutluluk..
Önce ver; sonra al..
Aldığını vermek, ödeşme; verdiğini almak haktır.
Sevgi sıcak yataktır.
Sıcak uyumak, yatağında dokunmaktır sevdiğine.
insanlar doğaya karsı güçsüz hissederler ve bu yüzden hayatlarında sınır isterler çünkü sınırsız özgürlük insana sorumluluk yükler ve bu da insana kaygı verir. sınırlı olmak ise insana güven vereceginden (sorumluluktan uzaklastıkca kaygı da azalır) feodal yapılanmaların ortaya cıkması kolaylasır. fromm'a göre kaygıyla artan önemsiz oldugumuz gercegine karsı ya özgürlükten kacarız ya da olumlu özgürlüğe dogru ilerleriz.
olumlu bir özgürlük olusturmanın yolu ise içinden geldiği gibi davranmaktır. kendimizi oldugumuz gibi kabul etmeliyiz ve neyi isteyip istemediğimizi sorgulamalıyız. bunlara genel bir ifadeyle bireyleşme deriz ve fromm, bireylesmenin en doğru yol ve mutlulugun anahtarı oldugunu söyler. ilişkilerin saglıklı olmasının temelini de bu olusturur.
3 senedir hangi kitabini bulduysam okuyup su guzel paragrafini bir turlu unutamadigim adamdir.
"gelişmemiş sevgi şu ilkeyi benimser, 'sevildiğim için seviyorum.', gelişmiş sevgi ise şu ilkeyi benimser 'sevdiğim için seviliyorum.', olgunlaşmamış sevgi şunu der, 'seni, sana ihtiyacım olduğu için seviyorum.', olgun sevgi ise, ' seni sevdiğim için sana ihtiyacım var' der."
20.yüzyılın en önemli psikologlarından biridir. Hümanist psikolojide etkili çalışmaları olmuştur. insan olmayı bir çelişki olarak görmüştür. Ona göre, hayat hem doğanın bir parçası olma hem de ondan ayrı olma isteğidir. Özgürlük ise aslında taşınması güç bir şey olduğundan insanların aktif olarak kaçındığı bir şeydir.
Ah be Fromm, sen türk halkını tarif etmişsin be abi...
okuduğum tek kitabı escape from freedom kitabıdır, bir başyapıttır. yalnız kitapta aklımda kaldığı kadarıyla faşizmin sado-mazoşist yanında yaptığı tahliller ilk başta ikna edici gelmekteyken daha sonra faşizm üzerine yaptığım okumalar ve özellikle kavgam'ı okuduktan sonra bir noktada benim için ikna ediciliğini yitirmeye başlamıştır. hatta belki de aklımda yanlış kalmıştır diye fromm'un kitabındaki o bölümleri tekrar okumaya karar verip olayı netleştirmeye çalışacağım müsait bir zamanda. kitapta fromm'un nazi hiyerarşisi için yaptığı tahliller hitler'in söyledikleriyle küçük bir noktada bağdaşmaz gibi geldi bana.
erich fromm' a göre sevmek sanattır. bu sebeple sevgiyi öğrenmek için emek harcanmalıdır. insanlar sevgiye çok önem vermelerine rağmen sevginin öğrenilecek bir şey olduğunu düşünemezler. bunun üç sebebi vardır:
birincisi; insanlar sevmeyi sorun olarak görmezler, sevilmeyi sorun olarak görürler. yani insanlar sevmek için değil de sevilmek için çaba harcarlar ve sevgi sorununun bu şekilde çözüleceğine inanırlar. bu şekilde düşünen insanlar diğerleri beğensin diye güzel giyinir, kabul görmek için güler yüzlü davranır. fromm'a göre ise esas olan sevmektir.
ikincisi; insanlar sevmeyi bir yeti sorunun olarak değil de nesne sorunu olarak görürler. çağımız insanı sevmek için gerekli nesneyi bulması gerektiğine inanır. halbuki erich fromm'a göre sevmek bir yetidir ve nesnesinin ne olduğu da o kadar önemli değildir.
üçüncüsü; çağımız insanı aşık olma gibi geçici bir duyguyla sevgi içinde olma gibi uzun süreli birlikteliği aynı şey sanır. halbuki aşık olmak, kişiler arasındaki geçici bir cinsel dürtüyü temsil eder ve fromm'a göre bu tarz bir cinsel birleşme kişileri birbirlerine daha da yabancı ve uzak yapmaktan başka bir işe yaramaz.
