Faiz artırarak kurtulacaksak babam eski türkiyeye, hatta 2001 krizi öncesine gidelim. Tansu Çiller zamanı; devleten borç alıp repo yaparak köşeyi dönmüş bugünkü tüsiad iş adamlarımıza hortumla para akıttığımız günlere. Rantiye ekonomisi yani.
Ama yüksek faizden doğan % 80 lik enflasyonu hangi gotte eriteceksin? Ozaman da herşey pahalandı diye yırtınacaksın.
Dünya da küresel bir ekonomi var malesef. Bu bizide kuşatmış durumda. Türkiye de değil dünya da ekonomik bir devrim yapmak gerek.
Yoksa koçum faizden kazanan, beslenen her zaman zenginler olur. içinizde faiz almaktan köşe olmuş bir fakir gören var mı?
Bu soru emeği ile zengin olan gördünüz mü sorusuyla aynı orantıda dır.
Erdoğan real ekonomiye geçmek, yatırımcısına ucuz kredi sağlayarak onu cesaretlendirmek için düşük faiz istiyor.
E sikmişim ben kredi alıp yatırım yapamayacaksam yüksek faiz ekonomisini.
Seninkisi ayak uçlarında durmazsan suda boğulursun, nefes alamazsın mantığı. Hep böylemi yaşayacağız?
yaklaşık 1 yıldır ekonomi yorumları havada uçuşuyor.
bırakın 2 dakika takip ettiğiniz ekonomistlerin tespitlerini.
elinizdeki verilere bir bakın.
cebinize yani..
alım gücünüze mesela..
şöyle dönüp kendi ekonomime baktığımda ;
-iki yıldır aynı cep telefonunu kullandığımı
-tasarruf yapamadığımı
-harcamalarla başa çıkmak için devamlı bir kalemi eksilttiğimi
-kültür/sanat etkinlilerine daha az gittiğimi
-seyahat ve tatile neredeyse hiç para ayiramadigimi
v.s.
görüyorum.
işi ehil olana vermezsen olacağı budur. Bu kafayla döviz daha çok uçar. Ben asagi yönlü her dalgalanmada gücüm yettikce aliyorum. Sen hala faiz dışa akiyor diye sayikla. Sanki yukselen doviz ulkeye fayda sagliyor. Harbi ne mallar var. Istersen sinirsiz tl basalım herkese bedava kredi veririz ne dersin yavrum?
evet arkadaşlar bildiğiniz üzere erdoğan uzunca bir süre merkez bankasına faiz sebebiyle siyasi baskı yaptı. sonrasında da tükürdüğünü yalamamış gibi gösterdi ama faizi çatır çatır arttırdı. bununla ilgili özet geçersek merkez bankası politika faizini değiştirmedi ancak mb'de 5 tip faiz uygulaması var. onun yerine diğerlerinden birini (ki bu diğeri dediğim pek göz önünde olmadığı için kimse takmadı.) arttırdı ve bu arttırdığı faiz üzerinden borç vermeye başladı. dışardan bakarsan faiz aynı gibi ama faiz endeksi %8'den %10.53'e çıktı bile.
peki bu süreçte ne oldu? zamanında önlem alınsa dolar o patlamayı yapamayacak ve büyük ihtimalle o ani 1 liralık artışını yapamadan 20-25 kuruş artarak şu anda 3.05 gibi bir seviyede kalacaktı ama olmadı. onun yerine mb baskı altına alındı ve artık bıçak kemiğe dayanıp dolar 4'e geldiğinde mb sikerim siyasetçileri dedi ve faizi bir anda 2 puan kadar attırdı ve doları durdurdu.
peki şimdi ne oldu onu açıklayalım. normalde biz o faizi arttırsak mb 2'ay fazladan %2 kaybederdi. diyelim ki bu da elindeki brüt para kadar olsun (yaklaşık 50 milyar dolardır) %2'si 500 milyon dolar yapar. (bu çok kaba taslak bir hesaptır ancak yaklaşıktır.)
bu süreçte mb 1 milyar dolar gibi bir parayı fazladan harcamış olurdu eğer 2 ay önce bu faiz artsaydı.
peki arttırmayarak ne kaybetti? türkiye'nin dış borcu 2016'da 420 milyar dolar civarında. tl'deki değer kaybı bunu bize 545 milyar dolar gibi bir seviyeye getirdi.
ve bu kayıp tamamiyle saçma bir politika yüzünden değer kaybeden tl'nin eseri oldu!
o faizi zaten arttırıcaktık. ama sırf o kafalarındaki tabu yüzünden arttırtmadılar.
merkez bankası işi akademik bir iştir. cerrahlıktan farksızdır. okulunu okumayan yorum yapabilir ama işleve dökemez. ömründe banka kasası görmemiş adamın tüm politikayı belirlemek için elinden gelen her şeyi yapması ve uçup giden 125 milyar dolar.
nerde lan şimdi bu 125 milyar dolar? niye kimse haber yapmıyor? niye o faiz zamanında artmadı -ki götünü yırttı bazı profesörler arttırın artık yeter diye-
(bkz: özgür demirtaş)
hadi gazeteler nerde bu 125 milyar dolar diye sorsun da görelim.
