beethoven keman konçertosuyla aynı opus numarasını (op.61) taşıyan ama gerek yapı gerekse zihniyet olarak beethoven konçertoya hiçbir şekilde benzemeyen si minöt tonunda bestelenmiş keman konçertosudur.
...keman için yazılmış en zor, teknik bakımdan en karmaşık keman konçertolarından birisidir. birçok büyük virtuoz´a göre (perlman, zukerman, menuhin) keman için yazılmış en güç eserdir. bir kere çok uzundur. çalınması hemen hemen bir saat sürmektedir. bu süre, bir keman konçertosu için çok uzun bir süredir, ve orkestranın sözü alıp kemanı dinlerdiği pasajlar bu çok karmaşık konçerto da yok denecek kadar azdır. o yüzden genellikle konser salonlarında seslendirilmez bu konçerto.
bu eserin ayrıntılarına girersek entryimiz çok uzar. zaten millet çok uzun yazıyorum diye mırın kırın ediyo, sadece birkaç konu başlığına değinerek entryi bitirelim.
birinci bölüm çok köpüklü geç romantizm kokar ve oldukça karmaşıktır, çok uzun bir bölümdür, ve tek dinleyişle anlaşılmaz.
ikinci bölüm ise klasik müzik içerisinde hiç tanınmayan, ancak insanı rüyalara sürekeleyecek kadar güzel, romantizm in doruklarında bir bölümdür. "ihtiras" duygusunu büyük bir gerilimle anlattıktan sonra, orgazm benzeri tınılarla yerini gerçek bir huzura bırakacak olan bu bölüm, en son kısmında öyle bir güzelleşecektir ki, son 2 dakikası akor vücudunun o puslu güzelliğini betimleyecek güzellikte kelimelere gerek duyacaktır, tarif edilebilmek için. ancak dünya dillerinde böyle kelimeler mevcut değillerdir.
son bölüm gerçek bir virtuozite, cambazlık bölümüdür. karmaşıktır. çok karmasıktır, ve çalınması çok zor bir bölümdür, kemancı açısından. ortasında uzun bir kadans yer alır.
bütün büyük kemancılar bu çok karmaşık eserde kendilerini göstermeye çalışmışlar, hemen bütün büyük kemancılar bu eseri kaydetmiştir. tanıdıgımız en iyi kayıtlardan birisini menuhin yapmıştır, üstelik orkestranın şefi de eserin bestecisi elgar´dan başkası değildir. bu kayıt çok öenmlidir, bunun dışında perlman-barenboim de bayağı iyidir. ancak benim favorim heifetz kaydıdır. ve acayiptir. hele heifetz´in o "gözü dönmüş" "keçileri kaçırmış" , hani "kafayı yemiş" bir keman tınısı vardır, kendisini tanıyanlarca çok bilinen, o tını o ikinci bölümün "orgazm" sahnelerine çok iyi gidiyor. sonrasındaki o huzur esere geri geldigi zamansa heifetz o müthis lirizmiyle insanı mest eder yani.
bu eseri mutlaka dinleyin. mutlaka. eğer mümkünse heifetz´den dinleyin.