altın çıkarma faaliyetleri pwc çalışanları tarafından bilahare görülmüş, kullanılan yöntemler, kullanılan siyanür miktarı ve altın arama faaliyetinin ardından aynı araziyi eskisinin birkaç katı ağaçlandırma taahhütü göz önüne alındığında köylülerin pek de haklı olmadığını insana gösteren şirkettir. söz konusu şirket siyanürü kullandığı alanın altını tamamen ana topraktan izole etmekte ve bir örtü kullanmaktadır, kullanılan siyanür ise aynen geri biriktirilir ve kullanılır, siyanür ucuz bir malzeme değildir zira.
adı geçen şirketle de ilintili, mehmet ufuk uras tarafından, türkiye büyük millet meclisi başkanlığı'na, başbakan recep tayyip erdoğan tarafından yazılı olarak yanıtlanması için verilen bir soru önergesi:
"aşağıdaki sorumun başbakan sayın recep tayyip erdoğan tarafından yazılı olarak yanıtlanmasını saygılarımla arz ederim. 14.03.2008
ufuk uras
özgürlük ve dayanışma partisi genel başkanı
istanbul milletvekili
uşak eşme'de 2006 yılında açılışı yapılan kışladağ altın üretim tesisleri, tmmob kimya mühendisleri, jeoloji mühendisleri, metalurji mühendisleri odası ile yurttaşların açtığı çed olumlu belgesi'nin iptali davasında, danıştay 6. daire'nin, 09.07.2007 tarih ve 2006/7429 e sayılı kararı ile 'yürütmenin durdurulması' kararı ile kapatılmıştır. ardından diğer işlemler hakkında da yürütmeyi durdurma ya da iptal kararları verilmiştir.
eldorado gold corporation'ın başkanı ve baş murahhas azası ve türkiye cumhuriyeti başbakanlık yabancı sermaye danışma kurulu'nun bir üyesi sıfatlarıyla paul n. wright tarafınıza konu hakkında 08 Kasım 2007 tarihli bir mektup göndermiştir.
temyiz incelemesini tamamlayan danıştay 6. dairesi 06.02.2008 tarih ve 2008/747 k. sayılı kararı ile 'manisa idare mahkemesi'nin davanın reddi kararının bozulmasına' karar vermiştir. bozma kararında anayasa'nın 'yaşama hakkı'nı düzenleyen 17. maddesi ile 'sağlıklı çevrede yaşama hakkı'nı düzenleyen 56. maddesi anımsatılarak, özetle '...dava konusu olayda altın işletmeciliğinde kullanılacak temel maddenin zehirleyici özelliklere sahip siyanür olmasının konuyu önemli kıldığı, çed raporunda, altın madeni aranması ve üretim sonucu oluşacak kirlenmenin hava, su ve toprak için herhangi bir sakınca taşımadığının belirtilmesine karşın, bu konunun açıklığa kavuşturulması amacıyla mahkemece mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen bilirkişi raporu ve ek raporunun kendi içerisinde tutarlı olmadığı, değerlendirme bölümünde belirtilen hususlar ile raporun sonuç kısmı arasında birliktelik bulunmadığı, alınan ek raporda da ilk rapordaki duraksamaların giderilemediğinden, uyuşmazlığın çözümlenebilmesi için, başka bir üniversiteden maden, kimya, çevre ve jeoloji mühendisliği bölümlerinde görevli öğretim üyelerinden (profesör ünvanlı) oluşturulacak bir bilirkişi heyeti ile mahallinde yeniden keşif bilirkişi incelemesi yaptırılıp, alınacak bilirkişi raporu değerlendirilerek ulaşılacak sonuca göre karar verilmesi gerektiği, bu kapsamda bilirkişilerce, siyanür liçi yönteminin uyuşmazlık konusu altın madeni tesisinin yer aldığı alanın ve çevresinin topoğrafik, meteorolojik, hidrolojik, toprak yapısı vb. unsurlar dikkate alındığında bilimsel, teknik, ekonomik ve çevreye uyum yönünden seçilen en uygun teknik olup olmadığının, bu yöntemle ortaya çıkacak diğer ağır metallerin ve siyanür liçi yönteminin çevre ve insan sağlığı, toprak, su, hava, flora ve faunaya olan tüm etkilerinin çed raporu ile birlikte bir bütün olarak incelenerek açıklığa kavuşturulması gerektiği' belirtilmiştir.
bilindiği gibi; idari yargıda, temyiz aşamasında yürütmeyi durdurma kararı verilmesi idari yargılama usulü yasası'nın 52. maddesinde düzenlenmiştir, 4. bendinde; 'kararın bozulması, kararın yürütülmesini kendiliğinden durdurur' kuralı yer almaktadır. burada yürütmesi durdurulan, bozulan ilk derece mahkemesinin kararıdır. kışladağ kararında çed olumlu belgesini hukuka uygun bulan manisa idare mahkemesi kararının yürütmesinin durdurulması gerekmektedir.
yasanın bu açık düzenlemesine karşın, bozma kararından sonra, çevre ve orman bakanlığı tarafından 26/02/2008 tarih ve 1530 sayılı yazısı ile uşak valiliği'ne "işletmede üretim faaliyetlerinin devamını sağlayacak gerekli işlemlerin yapılması talimatlandırılmış, kışladağ altın madeni işletmesi 06/03/2008 tarihinde üretim faaliyetlerine başlamıştır.
1. 'türkiye cumhuriyeti başbakanlık yabancı sermaye danışma kurulu' kimlerden oluşur, üyeleri nasıl seçilir? paul n. wright bahsettiği gibi üye midir?
2. bakan tüzmen'e yazılan mektupta istenilen görüşme yapılmış mıdır? bu görüşme olduysa ne tür güvenceler verilmiştir?
3. şirket mektupta bahsedilen yatırımı yaptığı sırada ne tür güvenceler verilmiştir?
4. şirkete tanınan muafiyetler ve teşvikler var mıdır? varsa nelerdir?
5. mektupta danıştay 6. dairesi tarafından verilen yürütmeyi durdurma kararı esasa dair muallakta tanımlanarak kışladağ altın madeni'nin yürütmesinin devamı istenmektedir. danıştay'ın bozma kararına rağmen madenin açılması bu görüşmede mi kararlaştırılmıştır?
6. anayasa'nın 2. maddesindeki 'hukuk devleti' ilkesi, yine anayasa'nın 138. maddesindeki yargı kararlarının bağlayıcılığı anayasal kuralı karşısında kışladağ altın madeni'nin açılması, bu anayasa kurallarına aykırılık oluşturmuyor mu?
7. çevre ve orman bakanlığı tarafından verilen emir kanunsuz emir değil midir? kanunsuz emir ise, uşak valiliği tarafından niçin uygulanmıştır?
maden yakınlarındaki inay köyü'nde yaşanan yüzlerce kuzu ve tilki ölümünün nedeni tam olarak saptanamamışken, hukuka aykırı biçimde madenin açılması hukuk güvenliğini ortadan kaldırmıyor mu?"
Uşak Kışladağ'da danıştay'ın "yürütmeyi durdurma kararına karşın" siyanürle altın üretmeye devam eden şirket.Uşak Kışladağ'daki yargı süreci ve yargı kararlarının ardından yaşanan gelişmeler özetle şöyle:
- 27 Haziran 2003 tarihinde şirket tarafından hazırlanan ÇED raporu uygun bulundu.
- Çevrecilerin Manisa idare Mahkemesi'ne Çevresel Etki Değerlendirme raporu'nun (ÇED) iptali işlemiyle yaptığı başvuru 9 Ekim 2006 tarihinde oy çokluğuyla reddedildi.
- Bu gelişme üzerine karar Danıştay'da temyiz edildi ve çevreciler yürütmenin durdurulmasını talep etti.
- Danıştay 6. Dairesi,9 Temmuz 2007 tarihinde çevrecilerin yürütmeyi durdurma talebini haklı buldu ve madenin işletmesi için yürütmeyi durdurma kararı verdi. Karar oybirliğiyle alındı.
- Bu kez karşı taraflar Çevre ve Orman Bakanlığı ile altın şirketi Tüprag itiraz etti. 2 Ekim 2007 tarihinde davayı karara bağlayan Danıştay 6. dairesi "yürütmenin durdurulmasına ilişkin Danıştay 6. dairesi kararının kaldırılmasına ilişkin istemi" reddetti. Bu karar da oybirliğiyle verildi.
- 17 Ağustos 2008'de valilik şirketi mühürledi;7 Aralık 2007'de çalışma ruhsatı iptal edildi.
- yürütmeyi durduran Danıştay, dava kapsamında bu kez Manisa idare Mahkemesi'Nin 9 ekim 2006 günlü kararını görüştü.Danıştay yine çevrecilerin isteğini kabul ederek "kendi içerisinde tutarlı ve yeterli değerlendirmeler ve tespitlerden uzak bulunan bilirkişi raporu esas alınarak hüküm tesis eden idare mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle Manisa idare Mahkemesi'nin kararının bozulmasına,dosyada adı geçen mahkemeye gönderilmesine" 6 Şubat 2008 tarihinde karar verdi. Danıştay'ın bu kararı oybirliğiyle alındı.
- Manisa'nın olumlu bulduğu ÇED raporunu değerlendiren bilirkişi raporunu beğenmeyen danıştay'ın kararının ardından şirket, tam bir ay sonra Çevre ve Orman Bakanlığı'nın talimatı; Uşak Valiliği'nin izniyle 6 Mart 2008 tarihinde yeniden altın üretimine başladı.
Uzun lafın kısası bir danıştay'ın aldığı kararı beğenmeyen, iktidarın da desteğini arkasına alan Eldorado Gold adlı altın avcısı şirket yargıyı hiçe saymaya devam ederek altın çıkarmaya devam ediyor. Böyle bir olayda sanırım tüm dünya üzerinde Türkiye'de olur.
