sermayeci üretimde döngüsel olarak süregelen inişler ve çıkışlar, yavaşlamalar ve hızlanmalardır. sermayeci üretimin iç yapısından zorunlu olarak doğar.
mevsimlik ve yıllık dalgalanmalar kısa süreli, 3-10 yıl arasında olan dalgalanmalar orta süreli, otuz yılı aşan dalgalanmalar da uzun sürelidir.
ekonomide meydana gelen iniş ve çıkışlardır. en düşük noktasına dip, en yüksek noktasına zirve denir. dipten zirveye çıktığı bölüm genişleme, zirveden dibe doğru indiği bölüm daralma olarak adlandırılır.
