örneğin lokum fiyatı 2006da 100 lira ve her yıl ortalama %10 artıyor. ancak 2008de bir kriz oluyor ve lokum fiyatları 25 lira düşüyor. normalde kriz olmasa lokum fiyatları 2007de 110 lira, 2008de de 121 lira olması gerekirdi. ancak kriz nedeniyle 2007de 75 lira olmuş 2008de de 95 lira olmuş olsun. bu durumda 2008 yılında lokum fiyatı %25 artmış olur. ancak 2006 ya göre %5 düşmüştür. burada baz alınan 2007 yılında fiyatların çok düşük olması bir sonraki yıl için ortaya çıkan istatistiği anlamsız kılar. buna da baz etkisi denmektedir. 2010da ortaya çıkan rekor büyümelerin nedeni baz etkisidir.
zaman zaman istatistiki verilerin yanlış anlaşılmasına neden olan etkidir.
şöyleki;
örneğin; sanayi üretim endeksi 2009'un ocak ayından aralık ayına kadar aylık yüzde 1 artışla 100'den 111'a gelsin.
sonra aralık ayında 10 artmış olsun. yani 12 ayda kümülatif yüzde 22 artarak yıllık yüzde 22 artışla 122'e yükselmiş olmuş olsun.
yani 2009 yılı toplamında sanayi üretimi yüzde 22 artışla 100'den 122'ye yükseliyor.
devamında;
2010 yılının ocak ayında yüzde 5'lik bir artışla 128'e yükseliyor.( 2009 yılın ocak ayındaki yüzde 1'luk artış oranına göre yüzde 5 oldukça iyi bir rakam )
2010 ocak ayında yıllık bazda 101'dan 128'e çıkarak yüzde 27'lik bir artış vardır.
yani 2009 yılı aralık ayında yüzde 10 artarken 2010 yılı ocak ayında yüzde 5 artarak nerdeyse yüzde 50 azalma olmuştur ancak 2009 yılı ocak ayından 2010 yılı ocak ayı baz alındığında yıllık bazda yüzde 22'den yüzde 27'ye yükselerek ( ocak ayı baz alındığı için) bir yükseliş sağlanmıştır.
